بررسی تطبیقی کم‌خونی در دانش‌آموزان ابتدایی مبتلا به نارسایی توجه و عادی و ارتباط آن با اختلال‌های یادگیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 باز نشسته آموزش و پرورش در زمینه تشخیص و درمان اختلالات یادگیری و شاغل در کلینیک مرکز مشاوره رشد آقای دکتر فریدون رخشان

2 دانشیار گروه روان شناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی کم­خونی در دانش­آموزان ابتدایی مبتلا به نارسایی توجه و عادی و ارتباط آن با اختلال­های یادگیری بود. روش پژوهش در قسمت اول توصیفی از نوع علی- مقایسه­ای و در قسمت دوم توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر دانش­آموزان مقطع ابتدایی در سال تحصیلی 95-1394 در شهر تبریز بودند که تعداد 50 دانش­آموز مبتلا به اختلال نارسایی توجه شناسایی شده در یک مرکز مشاوره خصوصی تشخیص و درمان، به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. همچنین 50 دانش­آموز عادی ابتدایی نیزکه فاقد مشکل نارسایی توجه بودند بر اساس وضعیت اجتماعی- اقتصادی، جنسیت، سن با گروه اول همتا شده بودند، به صورت دردسترس انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع­آوری داده­ها از آزمون­ خواندن نما، آزمون ریاضی و ناتوانی املاء استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از روش آماری آزمون t، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون انجام گرفت. نتایج دو گروه مستقل نشان داد که بین دانش­آموزان دارای نارسایی توجه و عادی در کم­خونی تفاوت معناداری وجود ندارد. با این حال نتایج پیرسون نشان داد که بین کم­خونی و اختلال­های یادگیری رابطه منفی و معناداری وجود دارد. به طوری که با کاهش هموگلوبین که منجر به کم­خونی می­شود، بر اختلال­های یادگیری افزوده می­شود. از سوی دیگر نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که کم­خونی قادر به پیش­بینی اختلال­های یادگیری است. بنابراین با توجه به کم­خونی دانش­آموزان، می­توان میزان یادگیری دانش­آموزان را افزایش داد و اختلال­های یادگیری را برطرف نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A comparative study of anemia in primary students with attention deficit and its relationship with learning disorders

نویسندگان [English]

  • R moradisani 1
  • A kh 2
1 Corresponding author: M. A of Psychology, Islamic Azad University of Urmia
2 Khademi
چکیده [English]

The aim of this research was to compare the anemia in primary students with attention deficit and study its relationship with learning disorders. In the first descriptive part, the research method was causal-comparative and in the second descriptive part it was correlative. The study population included the primary school students in the academic year 2015-2016 in the city of Tabriz form which 50 students with attention deficit disorder were selected in a private consultation, diagnosis and treatment center through convenience sampling. In addition, 50 elementary normal students, who did not have attention deficit and were also homogenized with the first group based on socioeconomic status, gender, age, were selected through available samplind and evaluated. To collect data, Reading Test, Math Test and Spelling Disabilities were used. Data was analyzed using T-test, Pearson correlation and regression analyses. The results showed that there is no significant difference between students with attention deficit and normal students regarding anemia. However, the results of Pearson showed that there is a negative and significant relationship between anemia and learning disorders. As hemoglobin decreases, learning disabilities increases. In addition, regression analysis showed that anemia is able to predict learning.  Therefore, due to the students' anemia, students can increase their learning and eliminate learning disruptions.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attention deficit
  • Learning disorders
  • anemia
  • Students
آقابابایی، سارا (1389). اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی (حافظه ی فعال و بازداری پاسخ) بر بهبود در کارکردهای اجرایی و عملکرد تحصیلی دانش­آموزان با ناتوانی یادگیری املای پایه­ی سوم دبستان. پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
بهراد، بهنام (1384). فراتحلیل شیوع ناتوانی­های یادگیری در کودکان ایرانی. فصلنامه پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 5(4)، 417-436.
تقی­زاده، محسن؛ عاصمی­، ذات­الله و اکبری، حسین (1385). بررسی رابطه سابقه آنمی فقر آهن با میانگین نمرات تحصیلی دانش­آموزان در سه سال اول دبستان. نهمین کنگره سراسری تغذیه ایران. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تبریز.
جعفریان، کوروش و نچواک، سیدمصطفی (1381). بررسی کم­خونی فقر آهن در دانش­آموزان کم­توان ذهنی شهر تهران. مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 10 (34 و 35)، 16-23.
جواهری، حسن. (1385). اصول تکنیک­های انعقاد خون. تهران: انتشارات گلگشت.
خانی، سارا و کیومرثی، حوریه (1393). تاثیر کم خونی ناشی از فقر آهن بر عملکرد تحصیلی و مهارت ریاضی در دانش­آموزان دختر سال سوم راهنمایی شهرستان گرمسار. فصلنامه علمی پژوهشی خون، 11(1)، 77-86.
زارع­بهرام­آبادی، مهدی و گنجی، کامران (1393). بررسی شیوع اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی و همبودی آن با اختلال یادگیری در دانش‌آموزان دبستانی. ناتوانی­های یادگیری، 3(4)، 25-43.
سیف­نراقی، مریم و نادری، عزت­اله (1393). نارسایی­های ویژه در یادگیری و چگونگی تشخیص و روش‌های بازپروری. تهران: انتشارات ارسباران.  
عابدی، احمد؛ پیروززیجردی، معصومه و یارمحمدیان، احمد (1391). اثربخشی آموزش توجه بر عملکرد ریاضی دانش­آموزان با ناتوانی یادگیری ریاضی، مجله ناتوانی­های یادگیری، 2 (1)، 92-106.
کرک، ساموئل و چالفانت، جیمز (1984). اختلالات یادگیری تحولی و تحصیلی. ترجمه: سیمین رونقی، زینب خانجانی و مهین وثوقی رهبری (1377). تهران، سازمان آموزش وپرورش استثنایی.
کرمی نوری، رضا؛ مرادی، علیرضا؛ اکبری زردخانه، سعید و زاهدیان، حائده (1388). آزمون خواندن و نارساخوانی. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
محمد اسماعیل، الهه و هومن، حیدرعلی (1381). انطباق و هنجاریابی آزمون ریاضیات ایران کی مت. تهران: سازمان آموزش و پرورش کودکان استثنایی کشور.
مش، اربک و وولف، دیوید (1392). روان­شناسی مرضی کودک. ترجمه اصغر فروغ­الدین­عدل و محمد مظفری مکی­آبادی. تهران: انتشارات رشد.
Abedi, A., Pirooz Zijerdi, M., Yarmohammadian, A. (2012). The effectivness of training attention on mathematical performance of students with mathematics learning disability. Journal of Learning Disabilities, 2(1): 92-106. (Persian).
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM), fifth edition, (DSM 5), translated by Yahya Seyed Mohamadi, Tehran, Ravan publication.
Aghababaei, S. (2011). The effectiveness of training executive functions (working memory and response inhibition) on the improvement in executive function and academic performance of students with spelling learning disability in third grade of elementary school. Master's thesis, University of Isfahan. (Persian).
Andrews, N.C. (2004). Iron deficiency and related disorders. In: Greer JP, Arber DA, Glader B, List AF, Means Jr RT, Paraskevas F, et al. Wintrobe's Clinical Hematology. 11th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. P: 998-999.
Barkley, R. A. (2006). Attention deficit/ hyperactivity disorder: A clinical handbook (3rd ed). New York: Guilford Press.
Behrad, B. (2006). Prevalence of learning disabilities in Iranian primary students: A meta- analysis. JOEC; 5 (4): 417-436. (Persian).

Bener, A., Kamal, M., Bener, H, Z. & Bhugra, D. (2014). Higher Prevalence of Iron Deficiency as Strong Predictor of Attention Deficit Hyperactivity Disorder in Children. Ann Med Health Sci Res, 4(3): 291-297.

Benton, D. & Roberts, G. (1988). Effect of vitamin and mineral supplementation on intelligence of a sample of schoolchildren. Lancet, 1: 140-143. 
Bonuck, K.A., & Kahn, R. (2002). Prolonged bottle use and its association with iron deficiency anemia and over weight: A preliminary study. Clin Pediatr (Phila); 41(8):603-7.
Ganji, H. (2014). The complect manual of changes and Essential Tips  in DSM-5. Tehran, Savalan publication.(Persian).
Garrow, J.S., James, W.P.T., Ralgh, A. (2000). Human Nutrition and Dietetics, Edinburgh, Churchill Levingstone, 10th edition; 185-188.
Geary, D. C. (2010). Mathematical disabilities: Reflections on cognitive, neuropsychological and genetic components. Learning and Individual Differences, 20 (2): 130-133.
Hall, A., Borrow, E., Brooker, S., Juker, M., Nokes, K., Lambo, J. (2008).Relationship between anemia and iron deficiency and school successful in school children in eight countries in Africa and Asia. Public Health Nutrition; 4: 56-749.
Jafarian, K. & Nechvak, S.M. (2003). Evaluation of iron deficiency anemia in students with intellectual disabilities in Tehran. Sjimu, 10 (34 , 35): 16-23. (Persian).
Javaheri, H. (2007). Technical principles of blood coagulation. Tehran: Golgasht. (Persian).
Karaminori, R., Moradi, AR., Akbarizardkhane, S. & Zahedian, H . (2010). Test reading and dyslexia. Tehran: Jihad University. (Persian).
Kirk, S. & Chalfant, J. (2006). Developmental and educational learning disorders. Translation: Simin Ronagi, Zeynab Khanjani, Mhin Vosogi Rahbari .(1999). Tehran, ministry of Education exceptional.
Khani, S. & Kioumarsi, H. (2015). Effect of iron deficiency anemia on educational performance and mathematics skills of the third-year guidance school female students in Garmsar 2010-2011. Scientific Journal of Iran Blood Transfus Organ; 11 (1): 77-86. (Persian).
Lufi, D. & Parish-Plass, J., (2013). Sport-based group therapy program for boys with ADHD or with other behavioral disorders. Child and Family Behavior Therapy, 33(3): 217-230.
McCloskey, M., Caramazza, A., & Basili, A. (1985). Cognitive mechanisms in numberprocessing and calculation: Evidence from dyscalculia. Brain and Cognition, 4, 171-196.
Mesh, E., Wolf, D. (2014). Child psychology. Translation F. Din Asghar and Mohammad Mozaffari shirts Justice Abad. Tehran: growth. (Persian).
Mohammad Ismail, E. & Hooman, H. A. (2000). Adaptation and standardization of Iran when Matt math test. Tehran: The Exceptional Children's Education. (Persian).
Pollitt, E. (1993). Iron deficiency and cognitive function. Annu Rev Nutr; 13: 521-37.
Reid, D.K., & Valle, J.W. (2004). The discursive practice of LD: Implications for instruction and parent-school relations. Journal of Learning Disabilities, 37, 466–481.
Rahimian Boogar, E., Sadeghi, A. (2007).  Prevalence of Reading Disorder in Primary School Students. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 12 (4), 396-402. (Persian).
Ramtekkar, U. P., Reiersen, A. M., Todorov, A. A., & Todd, R. D., (2010). Sex and age differences in attention-deficit/hyperactivity disorder symptoms and diagnoses: Implications for DSM-V and ICD-11. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 49(3): 217-28.
Seidman, L. J. (2006). Neuropsychological functioning in people with ADHD across the lifespan. Clinical Psychology Review, 26: 466–485.
Seyfnaragi, M., Naderi, E. (2015). Special failure in learning how to recognize and rehabilitation methods. Tehran: Arasbaran. (Persian).
Stipanuk, M.H. (2000). Biochemical and Physiological Aspect of Human Nutrition, Philadelphia, W.B.Saunders Co. P: 734-736.
Taghizadeh, M., Asemi, Z. & Akbari, H. (2007). The relationship between iron deficiency anemia record with an average score of students in the first three years of primary school. Ninth International Congress of Nutrition Iran. Tabriz University of Medical Sciences and Health Services. (Persian).
Weiskopf, R. B., Kramer, J. H., Viele, M., Neumann, M., Feiner, J.R., Watson, J. J., et al. (2000). Acute severe isovolemic anemia impairs cognitive function and memory in humans. Anesthesiology; 92(6): 1646-52.
World health organization. (2013). The world health report. Health system: Geneva.
Youdim, M. B. H. (2000). Nutrient deprivation and brain function: Iron. Nutrition; 16(7-8): 504-508.
Zare Bahramabadi, M. & Ganji, K. (2014). The study of prevalence of attention deficit / hyperactivity disorder (ADHD) and it’s comorbidity with learning disorder (LD) in primary school’s students. Journal of Learning Disabilities, 3(4): 143-150. (Persian).