اثربخشی قصه‌درمانی مبتنی بر روش چندحسی بر پردازش هیجانی کودکان دارای نارساخوانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روان‌شناسی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران

2 گروه مشاوره، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

10.22098/jld.2020.925

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی قصه­درمانی مبتنی بر روش چندحسی بر پردازش هیجانی کودکان دارای نارساخوانی بود. روش پژوهش از نوع نیمه تجربی، پیش­آزمون و پس­آزمون با گروه کنترل است. جامعة آماری این پژوهش شامل تمامی دانش­آموزان دارای نارساخوانی مقطع ابتدایی بود، که از بین آن­ها 30 نفر به صورت تصادفی از بین مدارس انتخاب شد. پس از انجام مصاحبه جهت اطمینان از نتایج تست، به صورت تصادفی به دو گروه 15 نفره، یکی گروه آزمایش (15 دانش آموز) و دیگری گروه کنترل (15 دانش آموز) تقسیم شدند که طی 9 جلسه 20 دقیقه‌ای به صورت گروهی قصه­درمانی با تلفیقی از روش چندحسی فرنالد بر روی گروه آزمایشی انجام شد. جهت جمع­آوری داده­ها، مقیاس پردازش هیجانی باکر و همکاران (2007) مورد استفاده قرار گرفت. تحلیل داده­ها با استفاده از تحلیل کواریانس در نرم افزار SPSS انجام شد. طبق یافته­های حاصل از تحلیل کواریانس و آزمون فرضیه­های این پژوهش مشخص شد؛ اجرای روش قصه­درمانی مبتنی بر روش چندحسی تأثیر قابل ­ملاحظه­ای بر پردازش هیجانی و مؤلفه­های آن (مزاحمت، سرکوب، فقدان آگاهی، عدم­کنترل، جدایی، اجتناب) کودکان دارای نارساخوانی دارد؛ یعنی می­توان با استفاده از این روش، پردازش­هیجانی و مؤلفه­های آن را در کودکان تقویت نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effectiveness of storytelling based on multi-sensory method on emotional processing in children with dyslexia in

نویسندگان [English]

  • P Karimi sani 1
  • S Mansouri 2
  • P Ahmadpour 2
1 Department of Psychology, Shabestar Unit, Islamic Azad University, Shabestar, Iran
2 Counseling Department, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effectiveness of storytelling based on a multi-sensory method on emotional processing in children with dyslexia in primary school children of Tabriz. The research method was semi-experimental with pretest-posttest design and a control group. The statistical population of this study included all elementary students with dyslexia from which thirty people were randomly selected from schools. After conducting an interview to ensure the test results, the participants were randomly divided into one experimental group (N=15) and a control group (N=15). The experimental group participated in nine 20-minute sessions in which storytelling was performed with a combination of Fernald's multisensory approach. To collect data, the emotional processing scale of Bucker et al., (2007) was used. Data analysis was performed using Covariance analysis in SPSS software. According to the findings of Covariance Analysis and testing of the hypotheses of this research, it was determined that implementation of storytelling method based on multi-dimensional has a significant impact on emotional processing and its components (harassment, repression, lack of awareness, lack of control, separation, and avoidance) of children with dyslexia. We can reinforce emotional processing and its components in children through using this method.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • emotional processing
  • storytelling
  • multi-sensory method
  • dyslexia
ایلوارد، ای. اچ و براون، فرانک. آر. (1377). تشخیص و ساماندهی ناتوانی­های یادگیری. ترجمۀ رضا برادری، چاپ اول، تهران: سازمان آموزش و پرورش استثنایی.
بشارت، محمد علی (1387). نارسایی هیجانی و سبک های دفاعی. مجله­ی اصول بهداشت روانی، 3 (2)، 193-181.
حق طلب، طاهره؛ یزدانی، فیروز و آقایی، احمد. (1394). مقایسه‌ی اثربخشی شیوه­های آموزشی چندحسی اورتون و فرنالد بر بهبود اختلال نوشتن دانش آموزان نارسانویس شهر ملایر. دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 3 (4)، 85-72.
خانجانی، زینب؛ مهدوی، همزه؛ احمدی، پاشا؛ هاشمی، توحید و فتح الله پور، لیلا. (1391). اثربخشی روش چندحسی فرنالد بر نارساخوانی دانش­آموزان پایۀ دوم ابتدائی شهر تبریز (مطالعه موردی). فصلنامۀ افراد استثنایی، 2 (6)، 157-136.
دلاور، علی (1385). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی چاپ ششم، تهران: رشد.
سلماسی، فاطمه و پورشریفی، حمید. (1390). تأثیر  قصه درمانی بر بهبود سازگاری اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال سلوک. آموزش و ارزشیابی (علوم تربیتی)،  4 (14)، 24-18.
سلیمانی، اسماعیل؛ زاهد بابلان، عادل؛ فرزانه، جبرائیل و ستوده، محمدباقر (1390). مقایسه‌ی نارسایی هیجانی و مهارت های اجتماعی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری و بهنجار. مجله­ی ناتوانی­های یادگیری1(1)، 93-78.
صبحی قراملکی، ناصر. (1395). اثر بخشی آموزش خودآموزی کلامی بر بهبود پردازش هیجانی و مهارت  اجتماعی دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص. مجله­ی ناتوانی­های یادگیری، 5 (3)، 88-71.
عباسی، مسلم. (1395). مقایسه سبک‌های مقابله‌ای و پردازش هیجانی دانش‌آموزان تیزهوش و عادی مقطع متوسطه. مجله­ی روان شناسی مدرسه، 5(3)، 132-147.
غیاثی، نادر؛ نظر پور، فاطمه؛ بختی، فریدون؛ پور نجف، علی و شیرینی، خداداد. (1386). بررسی میزان  شیوع اختلالات رفتاری در دانش­آموزان دختر و پسر دبستانی شهر ایلام در سال تحصیلی 84-85.  مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 16 (1)، 54-62.
کرمی­نوری، رضا و مرادی، علیرضا (1394). آزمون خواندن و نارساخوانی. جهاد دانشگاهی، واحد تربیت معلم.
لطفی، صابر (1389). نقش قضاوت اجتماعی و پردازش هیجانی در پیش بینی واکنش پذیری زنان  دارای فوبی اجتماعی. پایان نامه­ی کارشناسی ارشد: دانشگاه محقق اردبیلی.
نریمانی، محمد؛ خشنودنیای چماچائی، بهنام، زاهد، عادل و ابولقاسمی، عباس (1395). مقایسه باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خود تنظیمی در دانش آموزان نارساخوان، نارسانویس، نارسا حساب و عادی. مجله­ی ناتوانی های یادگیری، 4 (5)، 107-87.
نریمانی، محمد؛ نوری، رویا و ابولقاسمی، عباس (1393). مقایسه اثربخشی راهبردهای آگاهی واج  شناختی و چندحسی فرنالد بر پیشرفت مهارتهای خواندن و درک مطلب دانش آموزان نارساخوان.  مجله­ی ناتوانی های یادگیری، 4 (3)، 120-104.
نکونام، مجید؛ هاشمی نسب، مهدی و اسمعیلی، محمد. (1395). اختلال یادگیری خاص با نگاهی بر  کارکردهای اجرایی. اردبیل: محقق اردبیلی.
یاوند حسنی، اصغر؛ فرحبخش، کیومرث؛ شفیع آبادی، عبدالله. (1393). بررسی اثربخشی درمان شناختی - رفتاری و قصه درمانی بر کاهش اختلالات رفتاری نوجوانان. پژوهشهای روانشناسی بالینی و مشاوره، 4 (1)، 71- 94.
یوسفی، متین (1385). تأثیر قصه درمانی بر راهبردهای رویارویی کودکان با مشکلات یادگیری.  پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 2 (6)، 33-22.
Abassi, M. (2016). Compare coping styles and emotional processing among normal students and gifted students high school. Journal of School Psychology, 5(3), 132-147. (Persian).
Barlow, D., Durand, V. (2013).  Abnormal Psychology. Cengage Learning, Stamford, CT 06902. USA.
Besharat, M. A. (2008). Emotional failure and defensive styles, Journal of Principles of Mental Health Research. 3 (2(, 190-181. (Persian).
Delavar, A. (2006). Theoretical and practical foundations of research in humanities And social sciences, sixth edition, Tehran, Roshd Publications. (Persian).
Doan, R. E. (1998). The king is dead: long live the kings: Narrative Therapy and practicing what we preach. Family Process 37, 379-85.
Fridberg, R.D., & Wilt, L.H. (2010). Metaphors and Stories in Cognitive Behavioral Therapy with children. Journal Rat-Emo Cognitive Behavioral Therapy, 28, 100-111.
Garsia V. L., Pereira, L. D. & Fukuda, Y. (2007). Selective attention: Performance in children with learning disabilities. Brazil Journal Otorrinolaringol, 73(3), 404-411.
Ghiasi, N., Nazarpour, F., Bakhti, F., Pour Najaf, A. & Shirini, K. (2007). Investigating the prevalence of behavioral disorders in female  and male elementary school students in Ilam city in the academic year of 2005- 2006. Scientific Journal of Ilam University of Medical Sciences, 16 (1), 54-62. (Persian).
Hallahan, D. & Kauffman, J. (2003). Exceptional learners: Introduction to special Hassanzadeh, M., Bahrami, H; Shirazi, S. T., Abdullahzzadeh, R. M & Salehi, M. (2010). Sina carefully read the applicable aid students With intellectual disability. Journal of exceptional children's area, 10 (38), 358-351. (Persian).
Hazeri, R. (2006). Frnald multi-sensory effect on the reduction of Dyslexia in the third grade in. MS Thesis, Faculty of Psychology And Educational Sciences  Tehran Allameh Tabatabai. (Persian).
Hoofer, A. (2004). The effects of using a multisensory approach to Improve special student reading. Retrieved April 30, 2006, from Http: //www. Graceland. Educe/pdf/soe. Advances in Speech Language. Pathology, 9(3), 226-241.
Kamala, R. (2014).  Multisensory Approach to Reading Skills of Dyslexia Students. IOSR Journal of Humanities and Social Science, 19. 5, 32-34.
Karami Nouri, R. & Moradi, A. (2015). Reading test and dyslexia. University Jihad, Teacher Training Unit. (Persian).
Khanjani, Z., Mahdavi, H., Ahmadi, P., Hashemi, T. & Fathollahpour, L. (2012). The effect of Fernald's multisensory method on student dyslexia in the second grade of elementary school in Tabriz (case study). Quarterly Journal of Exceptional People, 157-136, 2 (6). (Persian).
Illward, O. H. & Brown, F. R. (1998). Diagnosis and organization of learning disabilities, translated by Reza Baradari, first edition of the publisher of the Exceptional Education Organization.         
Lotfi, S. (2010). The role of social judgment and emotional processing in predicting the reactivity of women with social phobia. Master Thesis: University of Mohaghegh Ardabili. (Persian). 
Mayer, J. S. P. (1997). What is emotional intelligence New York? Basic books. Psychosomatic research, 4(62), 167-178.
Montero, K. & Renee, J. (2002). Bridging Communication with The Story Technique. West Wing Publishing. Ccm/Hype Lexia. Peer groups, popularity, and social preference (1991): Trajectories of social functioning among students with and  without learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 41, 5–14.
Narimani, M., Khoshnoodnia Chomachaei, B., Zahed, A., Abolghasemi, A. (2016). A compare motivational beliefs and self- regulation learning strategies in boy students with dyslexia, dysgraphia, dyscalculia and normal. Journal of Learning Disabilities, 5(4), 87-107. (Persian).
Narimani, M., Nori, R. & Abolghasemi, A. (2015). Comparison of the effectiveness of phonological awareness strategies and Fernald multi-sensory to improve reading skill and comprehension of dyslexia students. Journal of Learning Disabilities, 4(3), 104-120. (Persian).
Nekounam, M., Hashemi Nasab, M. & Esmaili, M. (2016). Specific learning disorder with a look at executive functions. Ardabil: University of Mohaghegh Ardabili. (Persian).
Prochaska, J. & Noorvross, J. (2007). Systems of Psychotherapy. Translation: SeyyedYahya Mohammad. Tehran: Ravan Press.
Rachman, S. J. (1980). Emotional processing. Behavior Research and Therapy; 18(5), 51-60.
Rahmani, P. (2011). The efficacy of narrative therapy and storytelling In reducing reading errors of dyslexic children. Procardia- social And Behavioral, 5(29), 780- 785.
Rare, M. (2016). The Effectiveness of Verbal Self-Teaching Training on Improving Emotional Processing and Social Skills of Students with Special  Learning Disabilities. Journal of Learning Disabilities, 5 (3), 11-28. (Persian).
Soleymani, E., Zahed Babolan, A., Farzaneh, J. & Setoudeh, M. (2011). A comparison of alexithymia and the social skills in students with and without learning disorders. Journal of Learning Disabilities, 1(1), 93-78. (Persian).
Yavand-Hassani, A., Farahbakhsh, K., Shafiabadi, A. (2014). Investigating the effectiveness of cognitive-behavioral therapy and storytelling  On reducing adolescent behavioral disorders. Clinical Psychology and Counseling Research, 4 (1), 91-94. (Persian).
Yousefi, M. (2006). The effect of storytelling on children's coping strategies With learning difficulties. Research in the Field of Exceptional Children, 2 (6), 22- 33. (Persian).