تأثیر آموزش‌های پیش‌دبستانی بر کاهش اختلالات ویژه یادگیری دانش‌آموزان دوره ابتدایی استان همدان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان‌شناسی کودکان استثنائی، معاون اداره آموزش و پرورش همدان

2 استادیار روان‌شناسی، دانشگاه پیام نور

3 معاون دبیرستان، آموزش و پرورش ناحیه 2 همدان

چکیده

هدف کلی پژوهش شناسایی تأثیر آموزش‌های پیش‌دبستانی بر کاهش اختلال های ویژه یادگیری در دانش‌آموزان دوره ابتدایی بود. روش تحقیق از نوع علی- مقایسه‌ای و جامعه آماری دانش‌آموزان پایه اول تا سوم ابتدایی استان همدان را شامل می شد. حجم نمونه اصلی شامل 623  دانش‌آموز و شیوه نمونه‌گیری به صورت خوشه‌ای و تصادفی بود. برای گردآوری داده‌ها از فهرست وارسی اختلال های یادگیری، آزمون استاندارد خواندن و آزمون محقق ­ساخته املاء و ریاضی و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها علاوه بر آمار توصیفی، از آزمون مجذور کای، تصحیح فیشر و ضریب فای استفاده گردید.نتایج نشان داد دانش‌آموزانی که دوره پیش‌دبستانی را گذرانده­اند، نسبت به دانش­آموزانی که این دوره را نگذرانده­اند، اختلال خواندن کمتری دارند. اما در زمینه اختلال­های املاء و ریاضی تفاوتی بین دانش­آموزانی که دوره پیش‌دبستانی را گذرانده­اند، با دانش­آموزانی که دوره پیش‌دبستانی را نگذرانده­اند، مشاهده نشد. نتایج مورد بحث قرار گرفت و توصیه شد که آموزش­های پیش­دبستانی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of preschool education on the reduction of learning specific disorders of primary school students in hamadan province

نویسندگان [English]

  • m Akbari 1
  • N Erfani 2
  • F Bodouhi 3
1 Corresponding Author: MA in Psychology of Exceptional Children
2 Assistant professor of psychology, Payame Noor University
3 The deputy High School, Education District 2, Hamedan
چکیده [English]

The current study has mainly investigated the effect of preschool education on the reduction of learning specific disorders of primary school students. To this end, causal-comparative method of research was preferred. The statistical population covered the first to third graders of primary school in Hamadan province. The main sample included 623 students being selected via cluster and random sampling techniques. To collect the data learning disorders list, standard reading test and researcher-made tests of dictation and mathematics were used. To analyze the data, in addition to descriptive statistics, chi-square test, Fisher correction and Phi coefficient were run. The results showed that the students who had received education in preschool, compared with those who had not, had low disorder in reading. However, concerning dictation and mathematics disorders, no significant difference was observed between the two groups. The results were discussed and the preschool education was recommended to be paid further attention.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • preschool education
  • Learning disorders
  • dyslexia
  • Dysgraphia
  • dyscalculia
اداره کل آموزش و پرورش استان همدان (1390). سالنامه آماری.
اسداللهی، قربانعلی (1371). تعیین میزان نارسانویسی در دانش‌آموزان کلاس سوم ابتداییمدارس شهر اصفهان و بررسی رابطه آن با جنس، نسبت فامیلی والدین، سواد والدین و تعداداعضای خانواده. شورای تحقیقات آموزش و پرورش استان اصفهان.
اکبری، مصطفی (1382). بررسی علل نارساخوانی و نارسانویسی دانش‌آموزان دوره ابتدایی شهر همدان. شورای تحقیقات آموزش و پرورش استان همدان.
امیری، فریبرز و اسدی، عباس (1375). تأثیر آموزش پیش‌دبستانی بر عملکرد دانش‌آموزان مقطع ابتدایی. پژوهشکده‌ی تعلیم و تربیت استان خوزستان.
انجمن روانپزشکی آمریکا (1995). راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی (جلد اول). ترجمه­ی محمدرضا نائینیان، عباسعلی اللهیاری و محمدابراهیم مداحی (1379). تهران: انتشارات دانشگاه شاهد.
بهاری قره گوز، علی (1386). ساخت و هنجاریابی آزمون تشخیصی خواندن. نشریه پویش، 2(3)، 25- 11.
حسینی سفید دشتی، آمنه (1374). بررسی رابطه پیش‌دبستانی و پیشرفت تحصیلی دبستان. مجموعه مقاله‌های سمپوزیوم نقش آموزش ابتدایی و جایگاه مطلوب آن در جامعه. معاونت آموزش عمومی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان.
حمیدپور، حسن، حسینائی، علی و پژوهنده، علی(1388). نقش آموزش پیش‌دبستانی در یادگیری مهارت‌های روانی حرکتی و سازگاری اجتماعی. مجله علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز،  5(3)، 138-117.
سپاسی، حسین و شهنی ییلاق، منیجه و باقری، صرفناز(1388). مقایسه عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان پایه اول دبستان بر حسب جنسیت و آموزش‌های پیش‌دبستانی با کنترل هوش. مجله علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، 16 (2)، 112-93.
سنه، افسانه و سلمان، زهرا و آقازاده، محرم (1387). تأثیر فعالیت‌های بدنی و بازی بر رشد توانایی‌های ذهنی پسران پیش‌دبستانی. فصلنامه‌ی نوآوری‌های آموزشی، 26، 106-87.
عسگری‌نیا، مظفر (1376). بررسی تأثیر دوره­های آمادگی بر فهم خواندن دانش‌آموزان کلاس اولابتدایی دو زبانه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران.
فرشاد، مجید (1377). بررسی تأثیر آموزش و پرورش پیش ‌از دبستان بر پیشرفت تحصیلی و رشد اجتماعی دانش‌آموزان. شورای تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران.
کول، ونیتا (2004). برنامه آموزش و پرورش در دوره پیش از دبستان. ترجمه­ی فرخنده مفیدی(1391). تهران: انتشارات سمت.
گورمن، جین چنگ (2000). اختلال های هیجانی و ناتوانی‌های یادگیری در کلاس‌های ابتدایی. ترجمه محمد نریمانی و ناصر نورانی دگرماندرق(1382). اردبیل: نشر نیک‌آموز.
مفیدی، فرخنده (1389). آموزش و پرورش پیش‌دبستانی و دبستان. تهران: انتشارات دانشگاه پیام ‌نور.
مولایی تاجکوه، مسعود (1382). شناسایی نقاط قوت و ضعف برنامه‌های پیش‌دبستانی از طریق بررسی تأثیر آموزش و پرورش پیش‌دبستانی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه اول تا سوم ابتداییشهرستان ورامین در سال تحصیلی 81-80 . پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم.
نریمانی، محمد و رجبی، سوران (1384). بررسی شیوع و علل اختلال های یادگیری در دانش‌آموزان دوره ابتدایی استان اردبیل. مجله پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 5(3)، 252-231.
والاس، جرالد و مک‌لافلین، جیمز (2001). ناتوانی‌های ویژه یادگیری. ترجمه­ی محمد تقی منشی طوسی(1383). مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
یوسفی، فاطمه (1382).بررسی تأثیر آموزش پیش‌دبستانی بر درک مطلب و سرعت خواندن در پایه اول ابتدایی. پایان نامه کارشناسی ارشد.