اثربخشی طرح‌واره‌ درمانی بر رفتارهای ایذایی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال‌های یادگیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

استادیارگروه روان‌شناسی، دانشگاه مراغه

10.22098/jld.2018.679

چکیده

هدف این تحقیق بررسی اثربخشی طرح‌واره­ درمانی بر رفتارهای ایذایی دانش­آموزان مبتلا به اختلال‌های یادگیری شهر مراغه بود. این مطالعه نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون- پس­آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعه پژوهش شامل دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر مراغه در سال تحصیلی 94-95 بود. از میان جامعه مذکور، تعداد 45 نفر به شیوه نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و به دو گروه آزمایشی و یک گروه گروه کنترل تقسیم شدند. سپس گروه آزمایش در 20 جلسه هر هفته یک جلسه 45 دقیقه ای تحت طرح­واره­ درمانی قرارگرفتند. به منظور تشخیص اختلالات یادگیری از پرسش­نامه مشکلات یادگیری کلورادو و به منظور تشخیص رفتارهای ایذایی، از مقیاس درجه بندی تشخیص اختلال رفتارهای ایذائی دانش‌آموزان استفاده شد. داده‌ها با تحلیل کوواریانس یک راهه و چند راهه مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد طرح­واره­ درمانی یانگ به طور معناداری منجر به کاهش رفتارهای ایذایی دانش‌آموزان می­گردد. این نتایج تلویحات مهمی در زمینه آموزش و خدمات مشاوره‌ای به‌عنوان بخشی از درمان برای دانش­آموزان با اختلالات یادگیری ارائه می­دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of schema therapy on the disruptive behaviors of student with learning disorders in Maragheh city

نویسندگان [English]

  • A Afshari
  • Z Hashem
corresponding author: assistant professor of psychology, university of maragheh
چکیده [English]

therapy on the disruptive behaviors of student with learning disorders in Maragheh city. This semi-experimental study was carried out with pre-test and post-test design with control group. The population of the study consisted of high school students in Maragheh. Out of this community, 45 people were selected through purposeful sampling and divided into two experimental and one control group. The experimental group then underwent a 45-minute session in 20 sessions each week. In order to identify learning disabilities, the Colorado Learning Questionnaire was used. In addition, in order to detect maladaptive behaviors, the degree of diagnosis of disordered student behaviors was used. Data were analyzed using one-way and multi-path covariance analysis. The results of Co-variance analysis indicated that Yang's schema therapy significantly reduced pupil's student behaviors. These results provide important implications for education and counseling services as part of treatment for students with learning disabilities. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Schema therapy
  • disruptive behavior
  • Learning disorders
حاجلو، نادر؛ رضایی شریف، علی (1390). بررسی ویژگی­های روان سنجی پرسش­نامه مشکلات یادگیری کلورادو. مجله ی ناتوانی­های یادگیری، 1(1)، 24-43.
خرامین، شیرعلی (1383). همه گیر شناسی اختلالات رفتاری ایذایی  و کمبود توجه در دانش­آموزان شهر گناباد، فصل­نامه اندیشه و رفتار، 3 (9)، 40-51.
شریفی، مرضیه و اعتمادی، عذرا (1391). تأثیر طرحواره درمانی گروهی بر باورهای اختلال خوردن و احساس شرم در دختران نوجوان مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی در شهر اصفهان. فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی، 7(27)، 81-98.
صلواتی، مژگان  (1386). طرح­واره­های غالب و اثر بخشی طرح­واره درمانی در بیماران زن مبتلا به اختلال شخصیت مرزی. تز دکتری. تهران. انیستیتو روان­پزشکی تهران.
عظیم خانی، امین. (1389). ساخت و هنجاریابی مقیاس درجه بندی تشخیص اختلال رفتارهای ایذائی در دانش­آموزان مقطع پنجم ابتدایی شهر تهران (فرم معلمان)، 12(47)، 57-83.
 غیاثی، مهناز (1388). هنجاریابی پایایی و روایی پرسش­نامه طرح­واره یانگ (نسخه سوم فرم کوتاه) در دو گروه افراد  دارای  اختلال روانی و به  هنجار در شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
کلارک دیوید، فربورن، کریستوفی (2001). ارزیابی و شناخت رفتار درمانی نوجوانان، ترجمه محمد خدایاری فردو یاسمین عابدینی(1383). تهران، انتشارات رشد.
لطفی، راضیه؛ دنیوی، وحید؛ خسروی؛ زهره (1386). مقایسه طرح­واره­های ناسازگار اولیه در سربازان مبتلا به دسته اختلالات شخصیت و سربازان سالم. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 5(2)، 1261-1266.
یانگ، جفری، گلوسکو، ژانت و ویشار، مارجوری (2003). طرح­واره درمانی (راهنمایی کاربردی متخصصان بالینی).جلد 2،  ترجمه حسن حمیدپور و زهرا اندوز (1390)، تهران: ارجمند.
یوسفی، رحیم، عابدین، علیرضا، تیرگری، عبدالحکیم و فتح آبادی جلیل (1389). اثربخشی مداخله آموزش مبتی بر مدل طرح­واره­ها در ارتقاء رضایت زناشویی. مجله روان­شناسی بالینی،2(3).
یوسفی، ناصر؛ اعتمادی، عذار؛ بهرامی، فاطمه؛ احمدی، احمد؛ فاتحی زاده، مریم السادات (1389). مقایسه طرح­واره‌های ناسازگار اولیه در همسران مطلقه و عادی به عنوان پیش‌بینی کننده طلاق. مجله روان­پزشکی و روان­شناسی بالینی ایران، 16 (1)، 21-33.
Azim Khani, A. (2010). Elaboration and standardization of grading scale for diagnosis of disordered behaviors in fifth grade elementary school students in Tehran (Teacher's Form), 12 (47), 83-57. (Persian)
Brown, Percy, & M., I (2007). A Comprehensive Guide to Intellectual and Developmental disabilities. London, Pawl. H. Brookes
Button, T.M., Rhee, S.H., Hewitt, J.K., Young, S.E., Corley, R.P & Stallings, M.C. (2007) the role of conduct disorder in explaining the comorbidity between alcohol and illicit drug dependence in adolescence. Drug Alcohol Depend. 87: 46-53.
Charamin, S.A. (2004). Epidemiology of Behavioral Disorders and Attention Deficit in Gonabad Students, Journal of Thoughts and Behavior, 3 (9), 51-40. (Persian)
Clarke, D., & Farborn, C. (2001). Evaluation and Recognition of Adolescent Behavioral Therapy, Translated by Mohammad Khodayari, Fardo Yasmine Abedini (2004). Tehran, Rushed Publishing. (Persian)
Ghiasi, M. (2009). Standardization of validity and validity of Yang schema questionnaire (third version of short form) in two groups of psychiatric and normality disorder in Tehran, Master's dissertation, Isfahan University. (Persian)
Gunderson, J. G., & Links, P. S. (2008). Borderline personality disorder: a clinical guide (2nd edition). Washington: American Psychiatric Publishing.
Hajlu, N., & Rezaie Sharif, A. (2011). Studying Psychometric Features of the Colorado Learning Learning Questionnaire, Journal of Learning Disabilities, 1 (1), 24-44. (Persian)
Hardman, M. L., Drew C. J & Egan, M. W.(1999). Human Exceptionality. USA: Allyn & Bacon.
Hinshow S, Anderson C. (1997) Conduct and oppositional defiant disorder. Handbook of child psychopathology, 33-45.
Lotfi, R., Dnievi, Vahid., & Khosravi, Venus (2007). Comparison of early maladaptive schemas in soldiers with personality disorders and healthy soldiers. Journal of Army University of Medical Sciences, Islamic Republic of Iran, 5 (2), 1266-1261. (Persian)
Nadort, M., Arntz, A., Smit, T., Giesen-Bloo, J., Eikelenboom, M., Spinhoven, P & Asselt, T. (2009), Schema therapy for borderline personality disorder with versus without crisis support by the therapist outside office hours, Behavior research and therapy. 3, 1-13.
Riso, P. L., du Toit, L. P., Stein, J. D., & Young, E. J. (2007). Cognitive Schemas and Core Beliefs in Psychological Problems: A practioners guide. Washington: American Psychological Association.
Sharifi, M. & Etemadi, O. (2012). The Effect of Group Schema Therapy on Eating Disorder,s Beliefs and Shame in Girl Adolecents with Anorexia Nervosa in Isfahan. Journal of Modern Psychological Researches, 7(27), 81-98. (Persian).
Salavati, M. (2007). The dominant schemas and the effectiveness of schema therapy in female patients with borderline personality disorder. PHD thesis. Tehran. Tehran Psychiatric Institute. (Persian)
Willcutt, E. G., Boada, A. R., Riddle, M. W., Chhabildas, N., Defries, J. C. & Pennington, B. F. (2011). Colorado Lerning Difficulties Questionnaire: Validation of a Parent- Report Screening Measure. Psychological Assessment, 3, 778-791.
Yang, J., Gloucco, J., & Vichar, M. (2003). Therapeutic Scheme (Applied Practice of Clinical Specialists). Jeld 2, translation of Hasan Hamidpour and Zahra Endouz (2011), Tehran: Arjmand. (Persian)
 Young. J. (1995). Cognitive therapy for personality disorders: A schema – focused approach.  (3rd ed). Professional resource exchange. (Persian)
Young. J. E, Klosko, J. S., &Weishaar, M. E. (2003). Schema Therapy: A practioners Bogels, S. M., &Mansell, W. (2004). Attention processes in the maintenance and treatment of social phobia: Hypervigilance, avoidance and self-focused attention. Clinical Psychology Review, 24, 827–856.
Yousefi, N., Etemadi, A., Bahrami, Fatima., Ahmadi, Ahmad., & Fatehizadeh, M.S. (2010). Comparison of early maladaptive schemas in divorced and normal spouses as predictors of divorce. Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 16 (1), 33-21. (Persian)
Yousefi, R., Abedin, A., Tirgari, A. H. & Fath Abadi, J. (2010). Effectiveness of Intervention Training on Schema Models in Promoting Marital Satisfaction. Journal of Clinical Psychology, 2 (3), 21-32. (Persian)