اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش اجتناب تجربه‌ای و پریشانی روان‌شناختی نوجوانان دارای اختلال یادگیری خاص

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد ممتاز روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 دانشجوی دکتری روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

10.22098/jld.2019.823

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش اجتناب تجربه­ای و پریشانی روان‌شناختی نوجوانان دارای اختلال یادگیری خاص بود.این پژوهش ‌تجربی با طرح پیش­آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه‌ی آماری شامل تمامی دانش‌آموزان پسر دوره راهنمایی شهر اردبیل در سال تحصیلی 98-1397 بود. نمونة پژوهش شامل 44 نفر (22 نفر گروه آزمایش و 22 نفر گروه کنترل) دارای ناتوانی یادگیری خاص بود که به صورت نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. برای جمع­آوری داده­ها از پرسش­نامه‌های اجتنـاب تجربـه­ای، ارزیابی پریشانی روان‌شناختی و مشکلات یادگیری استفاده شد. آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد برای گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای ارائه شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد کهآموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد، اجتناب تجربی و پریشانی روان‌شناختی نوجوانان دارای اختلال یادگیری خاص را به طور معنی‌داری کاهش داده است (001/0P<). این یافته‌ها حاکی از این است که آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد یک روش مؤثر برای استفاده متخصصان در مراکز آموزشی و درمانی جهت ارتقاء سلامت روان دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of acceptance/commitment training to decrease experiential avoidance and psychological distress in teenagers with specific learning disorder

نویسندگان [English]

  • M Narimani 1
  • M Taherifard 2
1 Professor Emeritus of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili
2 Ph.D. Students of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili
چکیده [English]

The aim of the current study was to determine the effectiveness of acceptance/commitment training to decrease experiential avoidance and psychological distress in teenagers with specific learning disorder. This research is an experimental study with a pre and post-test with a control group design. Statistical population of this study included all of male guidance grade students with special learning disabilities who studied in Ardabil city in the year 2017-2018. The study sample included 44 students with special learning disabilities (22 experimental group and 22 control group) who were selected by multistage cluster sampling and randomly divided into the experimental and control groups. The data was collected using experiential avoidance questionnaire, psychological distress assessment questionnaire and learning difficulties questionnaire. The acceptance/ commitment training was held for the experimental group in eight 90-minute sessions. The results of covariance (ANCOVA) indicated that acceptance/ commitment training significantly decrease experiential avoidance and psychological distress in teenagers with specific learning disorder (P<0.01). These findings suggest that the acceptance/commitment training is an effective method for the use of specialists in educational and therapeutic centers to improve the mental health of students with special learning disabilities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • special learning disorder
  • acceptance and commitment training
  • experiential avoidance
  • psychological distress

مراجع

ایزدی، راضیه؛ عابدی، محمدرضا (1395). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. تهران: انتشارات جنگل.
شیدایی اقدم، شوان؛ شمس الدینی، سلوی؛ عباسی، سمیه؛ یوسفی، سارا؛ عبداللهی، صفیه؛ مرادی‌جو، محمد (1394). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش پریشانی و نگرش‌های ناکارآمد در بیماران مبتلا به M.S. . اندیشه و رفتار در روان شناسی بالینی، (34)9، 66-57.
حاجلو، نادر و رضایی شریف، علی. (1390). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه‌ی مشکلات یادگیری کلرادو. مجله ی ناتوانی‌های یادگیری، 1(1), 24-43.
رهنما، مارال؛ سجادیان، ایلناز و رئوفی، امیر (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پریشانی روان‌شناختی و متابعت درمانی بیماران کرونر قلبی. روان پرستاری. 5(4)، 34-43.
عباسی، مسلم؛ بگیان، محمد جواد؛ اعیادی، نادر و درگاهی، شهریار (1394). مقایسه خوددلسوزی، اجتناب شناختی و خودتنظیمی عاطفی در دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی‌های یادگیری. فصلنامه نسیم تندرستی، 4(1)، 31-40.
عباسی، ایمانه؛ فتی، لادن؛ مولودی، رضا و ضرابی، حمید (1391). کفایت روانسنجی نسخه فارسی پرسش‌نامه پذیرش و عمل نسخه دوم. روش ها و مدل‌های روان شناختی، 2(10)، 80-65.
عطادخت، اکبر؛ نریمانی، محمد؛ حضرتی ساقصلو، شیوا و مجدی، هادی. (1397). مقایسه توانایی برنامه‌ریزی‌ سازماندهی و انعطاف‌پذیری شناختی در دانش‌آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص. دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 6(10)، 15-1.
فنایی، سعیده و سجادیان، ایلناز (1395). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اجتناب تجربی افراد دارای اضافه وزن و چاق. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 14(2)، 146-153.
گنجی، مهدی (1392). روانشناسی کودکان استثنایی بر اساس DSM-5. چاپ اول، تهران: انتشارات ساوالان.
گنجی، مسعود؛ زاهدبابلان، عادل و معینی کیا، مهدی (1391). فراتحلیل پژوهش‌های انجام‌یافته در خصوص نقـش الگوهـای تدریس بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. مجله‌ی روانشناسی مدرسه، 1(1)، 108-93.
میرزاحسینی، حسن؛ پورعبدل، سعید؛ صبحی قراملکی، ناصر و سراوانی، شهزاد (1395). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش اجتناب شناختی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری خاص. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، ۲۲ (۳)،۱۶۶-۱۷۵.
موحدی، یزدان؛ علیزاده گورادل، جابر و محمودعلیلو، مجید (1392). مقایسه بی حوصلگی در افراد مبتلا به اخـتلال ریاضـی، اختلال نقص توجه / بیش فعالی و افراد عادی. مجله ی ناتوانی‌های یادگیری،  2(3)، 91-73.  
نریمانی، محمد؛ پورعبدل، سعید و بشرپور، سجاد (1395). اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش/ تعهد بر کاهش اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری خاص.مجله ی  ناتوانی‌های یادگیری، 6(1)، 140-121.
نریمانی، محمد؛ عباسی، مسلم؛ ابوالقاسمی، عباس و احدی، بتول (1392). مقایسه ی اثر بخشی آموزش پذیرش/ تعهد با آموزش تنظیم هیجان بر سازگاری دانش‌آموزان دارای اختلال ریاضی.مجله ی ناتوانی‌های یادگیری، 2(4)، 176-154.
وزیری، شهرام و لطفی کاشانی، فرح. (1391). سبک های هویت و پریشانی روانی. اندیشه و رفتار در روان شناسی بالینی، 7(26)، 86-77.
American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: Dsm-5. 5th ed. Washington, DC: Amer Psychiatric Pub Incorporated; 2013.
Auerbach, J. G., Gross-Tsur, V., Manor, O., &Shalev, R. S. (2008). Emotional and behavioral characteristics over a six year period in youths with persistent and        nonpersistent dyscalculia.Journal of Learning Disabilities, 41, 263 273.
Andrews, G., Slade, T (2001). Interpreting scores on the Kessler Psychological Distress Scale (k10). Australian and New Zealand Journal of Public Health, 25, 494-497.
Anderson, L. S., Grimsrud, A., Myer, L., Williams, D. R., Stien, D. J., &Seedat S. (2011).The psychometric properties of the K10 and K6 scales in screening for mood and anxiety disorders in the South African Stress and Health study. International Journal Methods Psychiatry Research, 20(4), 215-223.
Abasi, M., Begian, M., Ayadi, N., Dargahi, S. (2015). Compare self compassion, cognitive avoidance and emotional self-regulation in students with and without learning disabilities. Quarterly Journal of Health Breeze, 4(1), 31-40. (Persian)
Abbasi, I; Fati, L; Moloodi; R; Zarrabi; H (2012).Psychometric properties of the persian version of the acceptance and practice Questionnaire second edition. Methods and models of psychology, 2 (10), 80-65. (Persian)
Atadokht, A., Narimani, M., Hazratisaghsolo, S., Majdy, N. (2018). Comparison the ability of planning - Organize and cognitive flexibility in children with and without specific learning disorder., 6(10), 1-15. (Persian)
Barnes, R. D., Tantleff-Dunn, S. (2010). Food for thought: examining the relationship between food thought suppression and weight related outcomes. Eating Behaviors, 11(3), 175-9.
Beck, A., Steer, A., Brown, K. (1988).Manual for The beck depression inventory-II. San Antonio: Psychological Corporation; 1996.
Beck, A.T., Clark, D.A. (1988). Anxiety and depression: An information: processing perspective. Anxiety Res, 1(1), 23-36.
Bond, F. W., Hayes, S. C., Baer, R. A., Carpenter, K. M., Guenole, N., Orcutt, H. K., ... & Zettle, R. D. (2011). Preliminary psychometric properties of the Acceptance and Action Questionnaire–II: A revised measure of psychological inflexibility and experiential avoidance. Behavior therapy, 42(4), 676-688.
Boulanger, J.L., Hayes, S.C., Pistorello, J. (2010).Experiential Avoidance as a Functional Contextual Concept. In: Kring AM, Sloan DM, editors. Emotion regulationandpsychopathology: a transdiagnostic approach to etiology and treatment. New York: Guilford Press,107-36.
Biglan, A., Gau, J.M., Jones, L.B., Hinds, E., Rusby, J.C., Cody, C., et al. (2015). The role of experiential avoidance in the relationship between family conflict and depression among early adolescents.Journal of Contextual Behavioral Science, 4(1), 30–6.
Chawla, N., Ostafin, B. (2007). Experiential avoidance as a functional dimensional approach to psychopathology: an empirical review. Journal of clinical psychology, 63(9), 871-9.
Dekker, M.C., Koot, H.M. (2003). DSM-IV disorders in children with borderline to moderate intellectual disability. I: prevalence and impact. Journal of the AmericanAcademy of Child and Adolescent Psychiatry, 42(8), 915–22.
Emerson, E. (2003). Prevalence of psychiatric disorders in children and adolescents with and without intellectual disability.Journal of Intellectual Disability Research, 47(1), 51–8.
Eifert, G.H., Forsyth, J.P., Arch, J., Espejo, E., Keller, M., Langer, D. (2009). Acceptance and commitment therapy for anxiety disorders: Three case studies exemplifying a unified treatment protocol. Cognitive and Behavioral Practice, 16(4), 368- 85.
Farach, F. J., Mennin, D. S., Smith, RL.,Mandelbaum, Ma. (2008). The impact of pretrauma analogue GAD and posttraumatic emotional reactivity following exposure to the september 11 terrorist attacks: A longitudinal study. Behavior Therapy, 39(3), 262- 276.
Fanayi, S, Sajjadian, I (2015). The effectiveness of acceptance and commitment therapy on the empirical avoidance of overweight and obese individuals. Journal of Research in Behavioral Sciences, 14 (2), 146-153. (Persian)
Forman, E., Herbert, J. (2008). New directions in cognitive behavior therapy: acceptance based therapies, chapter to appear in wo'donohue. In: Fisher J, editor. Cognitive behavior therapy: Applying empirically supported treatments in your practice. 2nd ed. Hoboken: Wiley; 263-5.
Ganji, M (2012). Psychology of exceptional children based on DSM-5. First Printing, Tehran: Savalan Publications. (Persian)
Ganji, M., Zahed-Babelan, A., MoeiniKia, M. (2012). Meta-analysis of studies carried out regarding the role of teaching models in students' academic achievement. Journal of School Psychology, 1(1), 93-107. (Persian)
Grégoire, S., Lachance, L., Bouffard, T., & Dionne, F. (2018). The use of acceptance and commitment therapy to promote mental health and school engagement in university students: A multisite randomized controlled trial. Behavioral therapy. 49(3), 360-372.
Hinds, E., Jones, L.B., Gau, J.M., Forrester, K.K., Biglan, A. (2015).Teacher Distress and the Role of Experiential Avoidance. Psychology in the Schools, 52(3), 284-297.
Hayes, S.C., Luoma, J.B., Bond, F.W., Masuda, A., Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour research and therapy, 44(1), 1-25.
Hayes, S.C., Smith, S. (2005). Get out of your mind and into your life: the new acceptance and commitment therapy. Oakland, CA: New Harbinger Publications.
Hayes, S.C., Pistorello, J. & Levin, M.E. (2012). Acceptance and commitment therapy as a unified model of behavior change. The Counseling Psychologist, 40(7), 976-1002.
Halliburton, A.E., Cooper, L.D. (2015). Applications and adaptations of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) for adolescents. Journal of Contextual Behavioral Science, 4(1), 1-11.
Hajloo,N. & Rezaie Sharif, A (2012). Psychometric properties of Colorado learning difficulties Questionnaire (CLDQ).1(1), 24-43. (Persian)
Izadi, R. & Abedi, M. (2016). Acceptance and commitment therapy. Tehran: Jungle. (Persian).
Klassen, R. M., & Lynch, S. L. (2007).Self-efficacy from the perspective of adolescents with learning disabilities and their specialist teachers. Journal of      Learning Disabilities, 40, 494–507.
Kashdan, T.B., Roberts, J.E. (2004). Social anxiety, depression and post- event rumination: Affective consequences and social contextual .influences. Journal of Anxiety Disorders, 21(3), 284-301.
Kessler, R.C., Andrews, G., Colpe, D., .et al. (2002) Short screening scales to monitor population prevalences and trends in non-specific psychological distress. Psychological Medicine, 32, 959- 956.
Kessler. R. C., Barker, P. R., Colpe, L. J., Epstein, J. F., Gfroerer, J. C., Hiripi, E., & et al. (2003). Screening for serious mental illness in the general population. Archives Of General Psychiatry, 60(2), 184-9.
Kirk, A., Meyer, J. M., Whisman, M. A., Deacon, B. J., & Arch, J. J. (2019). Safety behaviors, experiential avoidance, and anxiety: A Path Analysis Approach. Journal of Anxiety Disorders. 64, 9-15.
Lackaye, T. D., & Margalit, M. (2006).Comparisons of achievement effort, and self-perceptions among student with learning disabilities and their peers from different achievement groups. Journal of Learning Disabilities, 39, 432-446.
Lundgren, T., Reinebo, G., Näslund, M., &Parling, T. (2019). Acceptance and commitment training to promote psychological flexibility in ice hockey performance: A controlled group feasibility study. Journal of Clinical Sport Psychology, 1-22.
Maag, J. W., & Reid, R. (2006). Depression among students with learning disabilities: Assessing the risk. Journal of Learning Disabilities, 39, 3-10.
Marchand, A., & Blanc, M. E. (2010). The Contribution of Work and Non-work Factors to the Onset of Psychological Distress: An Eight-year Prospective Study of a Representative Sample of Employees in Canada. Journal of Occupational Health, 52(3), 176-85.
Margari, L., Buttiglione, M., Craig, F., Cristella, A., de Giambattista, C., Matera, E., et al. (2013). Neuropsychopathological comorbidities in learning disorders. BMC Neurology, 13, 198.
Mogsale, V., Patil, V.D., Patil, N.M., Mogsale, V. (2012).Prevalence of specific learning disabilities among primary school children in a South Indian city.         Indian Pediatr, 7(9), 342-347.
Molander, P., Hesser, H., Weineland, S., Bergwall, K., Buck, S., JäderMalmlöf, J., &Andersson,        G. (2018). Internet-based acceptance and commitment therapy for psychological distress experienced by people with hearing problems: a pilot randomized controlled trial. Cognitive Behavioral Therapy. 47(2), 169-184.
Mirzahosseini H, Pourabdol S, SobhiGharamaleki N. & Saravani S. (2016). The effect of ecceptance and eommitment therapy in decreasing cognitive avoidance among students with specific learning disorder (SLD). IJPCP. 22 (3):166-175. (Persian)
Movahedi, Y., Alizadehgoradel, J. & Mahmood Alilu, M. (2013). A comparison of boredom in students with mathematics disorder, attention deficit (hyperactivity disorder) and normal students. Journal of Learning Disabilities, 2(3), 45-76. (Persian)
Narimani, M., Pourabdol, S., b, S. (2016). The effectiveness of acceptance/ commitment training to decrease social anxiety in students with specific learning disorder. Journal of Learning Disabilities, 6(1), 121-140. (Persian)
Narimani, M., Abbasi, M., Abolghasemi, A. & Ahadi, B. (2013).A study comparing the effectiveness of acceptance/ commitment by emotional regulation training on adjustment in students with dyscalculia. Journal of Learning Disabilities, 2(4), 154-176. (Persian).
Rahnama, M., Sajjadian, I., Raufi, Amir (1396).The Effectiveness of acceptance and commitment therapy on psychological disorders and correspondence therapy in coronary heart disease.Psychiatric Nursing. 5(4), 34-43. (Persian)
Ruiz, F. J. (2010). A review of acceptance and commitment therapy (ACT) empirical evidence: Correlational, experimental psychopathology, component and outcome studies. International Journal of Psychology and Psychological Therapy, 10(1), 125-162.
Roditi, D. & Robinson, M.E. (2011). The role of psychological interventions in the management     of patients with chronic pain.Psychology research and behavior management. 4(1), 41-       9.
Ruiz, F.J. (2010). A review of acceptance and commitment therapy (ACT) empirical evidence: Correlational, experimental psychopathology, component and outcome studies. Revista Internacional de PsicologíayTerapiaPsicológica, 10(1), 125-62.
Swain, J., Hancock, K., Hainsworth, C., & Bowman, J. (2015). Mechanisms of change: Exploratory outcomes from a randomised controlled trial of acceptance and commitment therapy for anxious adolescents. Journal of Contextual Behavioral Science, 4(1), 56-67.
Sideridis, G. D. (2007). International approaches to learning disabilities: More alike or more different. Learning Disabilities Research & Practice, 22, 210–215.
SheydayiAghdam, S., Shamseddinilory, S., Abassi, S., Yosefi, S., Abdollahi, S. & Moradijoo, M. (2015). The effectiveness of treatment based on acceptance and commitment in reducing distress and inefficient attitudes in patients with MS. Thoughts and Behavior in Clinical Psychology, 9(34), 57-66. (Persian)
Tracey, D., Gray, T., Truong, S., & Ward, K. (2018). Combining acceptance and commitment therapy with adventure therapy to promote psychological wellbeing for children at-risk. Frontiers in psychology, 9.
Vazari, S., LotfiKashni, F. (2012). Identity styles and psychological distress. Thoughts and Behavior in Clinical Psychology, 7(26), 77-86. (Persian)
Westin, V., Hayes, S. C. & Andersson, G. (2008). Is it the sound or your relationship to it? The role of acceptance in predicting tinnitus impact. Behavior Research and Therapy, 46(12), 1259-1265.
Wersebe, H., Lieb, R., Meyer, A. H., Hofer, P., &Gloster, A. T. (2018).The link between stress, well-being, and psychological flexibility during an Acceptance and Commitment Therapy self-help intervention. International Journal of Clinical and Health Psychology, 18(1), 60-68.
Wiener, J., & Schneider, B. H. (2002). A multisource exploration of the friendship Patterns of children with and without learning disabilities. Journal of Abnormal Child Psychology, 30, 127–142.
Willcutt, E. G., Boada, A. R., Riddle, M. W.,Chhabildas, N., Defries, J. C. & Pennington, B. F. (2011). Colorado learning difficulties questionnaire: validation of a parent report screening measure. Psychological Assessment, 3, 778-791.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار