اثربخشی آموزش تکالیف شنیداری بر بهبود توجه شنیداری در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی همراه با اختلال یادگیری خاص

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه روان شناسی ، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکترای روان شناسی، گروه روانشناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

3 استادیار،دانشکده روانشناسی.گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران

4 دانشیار، گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش تکالیف شنیداری بر بهبود توجه شنیداری در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی همراه با اختلال یادگیری خاص بود.
 روش ها: روش پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه کودکان 8 تا 10 سال مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی همراه با اختلال یادگیری خاص در منطقه ۴ تهران در سال تحصیلی ۹۸-۹۹ بود که از این جامعه آماری، تعداد ۳۰ کودک مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی همراه با اختلال یادگیری به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و در دو گروه‌ آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. داده­ ها با استفاده از نرم‌افزار یکپارچه عملکرد دیداری و شنیداری سندفورد و ترنر (1994)، پرسشنامه مشکلات یادگیری ویلکات و همکاران (۲۰۱۱) و پرسشنامه کانرز فرم معلمان (1998) جمع­آوری شد. گروه آزمایش، تکالیف شنیداری را طی 20 جلسه آموزشی 45 دقیقه‌ای دریافت کردند. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیره با نرم‌افزار spss نسخه 23 مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گرفت.
یافته­ ها: نتایج نشان داد که آموزش تکالیف شنیداری تأثیر معناداری بر توجه کلی شنیداری، توجه متمرکز شنیداری، توجه انتخابی شنیداری داشته است (0/05>P)، اما بر توجه پایدار شنیداری، توجه تقسیم‌شده شنیداری و توجه متناوب شنیداری تأثیر معناداری نداشت (0/05<P).
نتیجه­ گیری: آموزش تکالیف شنیداری می­تواند روش موثری برای بهبود توجه کلی شنیداری، توجه متمرکز شنیداری، توجه انتخابی شنیداری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی همراه با اختلال یادگیری خاص باشد. از این رو درمانگران و مربیان می‌توانند علاوه بر روش‌های قبلی، برای توانبخشی توجه دانش ­آموزان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی، از بسته تدوین‌شده حاضر استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effectiveness of Auditory Tasks Homework Training on Auditory Attention in Children with Attention-deficit/ Hyperactivity Disorder Comorbidity with Special learning disorder

نویسندگان [English]

  • Esmaeil Sadipour 1
  • Zinat Amiri 2
  • Hassan Mirzahosseini 3
  • Majid Zargham Hajebi 4
1 Professor, Department of Psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
2 Ph.D Student Psychology, Department of Psychology , Qom Branch. Islamic Azad University, Qom, Iran
3 Assistant Professor Department of Psychology, Islamic Azad University, Qom Branch, Qom, Iran
4 Associate Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Qom Branch, Qom, Iran
چکیده [English]

Aims: The purpose of this study was to investigate the effectiveness of Auditory Tasks Homework Training on Auditory Attention in Children with Attention-deficit/ Hyperactivity Disorder Comorbidity with Special learning disorder.
Method: The research method was quasi-experimental study with pre-test- post-test with control group. The statistical population of the present study included all children with attention deficit/ hyperactivity disorder with special learning disabilities in District 4 of Tehran in the academic year of 2020-21. From this statistical population, 30 children with attention deficit / hyperactivity disorder with learning disabilities were selected by multi-stage cluster random sampling method and assigned into two experimental and control groups (15 people in each group). Data were collected with Integrated Visual and Auditory Continuous Performance Test (IVA) (Sandford & Turner, 1994), Colorado Learning Difficulties Questionnaire (CLDQ) (Willcutt et al, 2011) and Conner’s Rating Scale (1998). The experimental group received auditory tasks in 20 sessions for 45 minutes. Data were analyzed by univariate analysis of covariance by SPSS- 23 software
 Results: The results showed, that Auditory Tasks had a significant effect (P<0.05) on full attention, auditory attention, focused auditory attention, selective auditory attention. However, the training did not have a significant effect (P>0.05) on sustained auditory attention and intermittent attention.
Conclusions: Auditory Tasks can be an effective way to improve overall auditory attention, focused auditory attention, selective auditory attention in children with attention deficit / hyperactivity disorder with specific learning disabilities. Therefore, in addition to the previous methods, therapists and educators can use the present developed package to rehabilitate the attention of students with attention deficit/ hyperactivity disorder

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attention-Deficit/ Hyperactivity Disorder
  • Specific Learning Disorder
  • Auditory Tasks
  • Auditory attention
حاجلو، ن.، و رضایی شریف، ع. (1390). بررسی ویژگی­های روانسنجی پرسشنامه مشکلات یادگیری کلورادو. ناتوانی­‌های یادگیری، 1(1)، 24-43. http://jld.uma.ac.ir/article_88.html?lang=en
جعفریان نمینی، ف.، کرمی نوری، ر.، یوسفی لویه، م. (1381). تأثیر توجه متمرکز و تقسیم‌شده بر حافظه کلامی و عملی دانش‌آموزان نارساخوان و عادی. تازه های علوم شناختی، 4(۱)، ۳۶-۲۵. http://icssjournal.ir/article-1-438-fa.html
خانجانی، ز.، صالحی اقدم، خ.، عافی، س. (1397). اثربخشی آموزش مبتنی بر بازتوانی شناختی در بهبود حافظه دیداری و شنیداری کودکان با اختلالات یادگیری همراه با بیش­فعالی و اختلالات یادگیری بدون بیش­فعالی. مجله آموزش و ارزشیابی، 11(43)، 29-44. http://jinev.iaut.ac.ir/article_545731.html?lang=en
سارلی، ع.، شهبازی، م.، و سارلی، ع (1392). تأثیر تمرین تکالیف شنیداری مبتنی بر رایانه روی توجه پایدار کودکان مبتلا به کمبود توجه/ بیش فعالی. تحقیقات علوم رفتاری، 11(6)، 555-545. http://rbs.mui.ac.ir/article-1-346-fa.html
کولب، ب.، و ویشاو، ی. (1947). مبانی نوروسایکولوژی انسان.  ترجمه احمد علیپور و چلیبیانلو، غلامرضا (1399). تهران: ارجمند، چاپ هفتم.
مینایی، ا. (1385). انطباق و هنجاریابی سیاهه رفتاری کودک آشنباخ پرسشنامه خود سنجی و فرم گزارش معلم. کودکان استثنایی. 6(19)، 529-558. http://joec.ir/article-1-416-fa.html
نریمانی، م.، سلیمانی، ا.، و تبریزچی، ن. (1394). بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی بر نگهداری توجه و پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش­آموزان دارای اختلال ADHD. مجله روانشناسی مدرسه، 4(2)، 118-134.https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=276243
نهروانیان، پ.، عسگری، پ.، درتاج، ف.، نادری، ف و بختیارپور، س. (1397). تأثیر آموزش شناختی بر حافظه کاری و توجه متمرکز کودکان مضطرب. فصلنامه پژوهش در نظام‌های آموزشی، 12(40)، 26-7. [DOI:10.22034/jiera.2018.65180]
References
Abdo, A. G., Murphy, C. F., Schochat, E.  (2010). Hearing abilities in children with dyslexia and attention deficit hyperactivity disorder. Pro-Fono Revista de Atualizacao Científica, 22(1), 25-30. [DOI:10.1590/s0104-56872010000100006]
Abikoff, H., Courtney, M., Szeibel, P., & Koplewicz, H. (1996). The Effects of Auditory Stimulation on the Arithmetic Performance of Children with ADHD and Nondisabled Children. Journal of Learning Disabilities, 29(3), 238-246. [DOI:10.1177/002221949602900302]
Ahissar, M., & Hochstein, S. (2004). The reverse hierarchy theory of visual perceptual learning. Trends in Cognitive Sciences8(10), 457-464. [DOI:10.1016/j.tics.2004.08.011]
Barkley, R. A., Grodzinsky, G., & DuPaul, G. J. (1992). Frontal lobe functions in attention deficit disorder with and without hyperactivity: A review and research report. Journal of abnormal child psychology, 20(2), 163-188. [DOI:10.1007/bf00916547]
Barton, B., & Brewer, A. (2019). Attention and Working Memory in Human Auditory Cortex. In Human Auditory System. In tech Open. [DOI:10.5772/intechopen.85537]
Conners, C. K., Sitarenios, G., Parker, J. A., & Epstain, J. N. (1998). Revision and restandardization of the Conners’ Teacher Rating Scale: Factor structure, reliability, and criterion validity. Journal of Abnormal Child Psychology; 26(4), 279-292. https://link.springer.com/article/10.1023/A:1022606501530
Davis, D. (2005). A review of various abilities improved after the basic Tomatis Method program for autistic, Williams Syndrome and ADHD clients. Educational Audiology Association Summer Conference, South Carolina.
DuPaul, G., Gormley, M., & Laracy, S. (2012). Comorbidity of LD and ADHD. Journal of Learning Disabilities, 46(1), 43-51. [DOI:10.1177/0022219412464351]
Ferguson, K. M. (2013). Treatment effects of attention process training for an individual with idiopathic Parkinson's disease. Master’s Thesis, The University of Texas at Austin.https://www.semanticscholar.org/paper/Treatment-effects-of-attention-process-training-for-Ferguson/f6bd1ed9b07857676319ee4b3cc722001b20ec33
Granet, D., Gomi, C., Ventura, R., & Miller-Scholte, A. (2005). The Relationship between Convergence Insufficiency and ADHD. Strabismus, 13(4), 163-168. [DOI:10.1080/09273970500455436]
Hajloo, N., & Rezaie Sharif, A. (2012). Psychometric properties of Colorado Learning Difficulties Questionnaire (CLDQ). Journal of Learning Disabilities, 1(1), 24-43. http://jld.uma.ac.ir/article_88.html?lang=en
Jafarian Namini, F., Kormi Nouri, R., & Yousefi Louyeh, M. (2002). The Effect of Focused and Divided Attention on the Verbal and Action Memory of Dyslexic and Normal Students. Advances in Cognitive Sciences, 4(1), 25-36. http://icssjournal.ir/article-1-438-fa.html
Kerns, K. A., Eso, K., & Thomson, J. (1999). Investigation of a direct intervention for improving attention in young children with ADHD. Developmentalneuropsychology16(2), 273-295. https://psycnet.apa.org/doi/10.1207/S15326942DN1602_9
Khanjani, Z., Salehi, Aghdam, K. H., & Afi, E. (2019). The Effectiveness of Cognitive Rehabilitation Education on Improving Visual and Autistic Memory in Children with Learning Disabilities with Hyperactivity Disorder and Hyperactivity Disorders. Instruction and Evaluation, 11(43), 29-44. http://jinev.iaut.ac.ir/article_545731.html?lang=en
Kolb, B., & Whishaw, I.Q. (1947). Fundamentals of Human Neuropsychology (5th ed). Ali pour, A & Chalibianlou, G. H (1399). Arjmand: Tehran. https://www.arjmandpub.com/Book/1626
Kurtz, M. M, Moberg, P. J., Mozley, L. H., Swanson, C. L., Our, R. C., & Our, R. E. (2001). Effectiveness of attention and memory- training program on neuropsychological deficit in schizophrenia. Neurorehabil neural repair, 15(1), 75–80. [DOI:10.1177/154596830101500110]
Laffere, A., Dick, F., & Tierney, A. (2020). Effects of auditory selective attention on neural phase: individual differences and short-term training. NeuroImage, 213(116717), 1-9. [DOI:10.1016/j.neuroimage.2020.116717]
Loetscher, T., & Lincoln, N. (2013). Cognitive rehabilitation for attention deficits following stroke. Cochrane Database of Systematic Reviews. [DOI:10.1002/14651858.cd002842.pub2]
Loo, J. H., Bamiou, D. E., Campbell, N., & Luxon, L. M. (2010). Computer-based auditory training (CBAT): benefits for children with language- and reading-related learning difficulties. Developmental Medicine and Child Neurology, 52 (8), 708-717. [DOI:10.1111/j.1469-8749.2010.03654.x]
Minaee A. (2006). Adaptation and standardization of Child Behavior Checklist, Youth Self-report, and Teacher’s Report Forms. JOEC; 6 (1), 529-558. http://joec.ir/article-1-416-fa.html
Nahravanian, P., Asgari, P., Dortaj, F., Naderi, F., & Bakhtiarpoor, S. (2018). The effect of cognitive training on working memory and focused attention of anxious children. Journal of Research in Educational Science, 12(40), 7-26. [DOI:10.22034/jiera.2018.65180]
Narimani, M., Soleimani, E., Tabrizchi, N. (2015). The effect of cognitive rehabilitation on attention maintenance and math achievement in ADHD students. Journal of school psychology, 4(2), 134-118. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=276243
Nebel, K., Wiese, H., Stude, P., De Greiff, A., Diener, H. C., & Keidel, M. (2005). On the neural basis of focused and divided attention. Cognitive Brain Research, 25(3), 760-776. [DOI:10.1016/j.cogbrainres.2005.09.011]
Russell, E. L. (2015). Auditory and Visual Sustained Attention on Tasks with Varied Motivation and Cognitive Loads in Children with and Without ADHD. East Carolina University. http://hdl.handle.net/10342/4993
Sack, E. (2016). On-Task: Increasing attentiveness in students with ADHD. Royal Roads University (Canada). https://viurrspace.ca/bitstream/handle/10170/884/sack_erich.pdf?sequence=1
Sarli, A., Shahbazi, M., & Sarli, A. (2014). Effectiveness of auditory computer-based tasks on Sustainedattention of children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder. J Res Behave Sci, 11(6): 545-554. http://rbs.mui.ac.ir/article-1-346-fa.html
Shahim, S, Yousefi F., Shayan. A. (2007). Validation and Psychometric Properties of Conners Grading Scale - Teacher Form. Journal of Educational Sciences & Psychology, 14(1-2), 1- 26. https://www.sid.ir/en/Journal/ViewPaper.aspx?ID=212207
Sohlberg, M. M., & Mateer, C. A. (2001). Improving attention and managing attentional problems: Adapting rehabilitation techniques to adults with ADD. Annals of the New York Academy of Sciences, 931(1), 359-375. [DOI:10.1111/j.1749-6632.2001.tb05790.x]
Tamm, L., Epstein, J. N., Peugh, J. L., Nakonezny, P. A., & Hughes, C. W. (2013). Preliminary data suggesting the efficacy of attention training for school-aged children with ADHD. Developmental cognitive neuroscience, 4, 16-28. [DOI:10.1016/j.dcn.2012.11.004]
Tucha, O., Tucha, L., Kaumann, G., König, S., Lange, K. M., Stasik, D., & Lange, K. W. (2011). Training of attention functions in children with attention deficit hyperactivity disorder. Attention Deficit and Hyperactivity Disorders, 3(3), 271-283. [DOI:10.1007/s12402-011-0059-x]
Van der Oord, S., Ponsioen, A. J. G. B., Geurts, H. M., Brink, E. T., & Prins, P. J. M. (2014). A pilot study of the efficacy of a computerized executive functioning remediation training with game elements for children with ADHD in an outpatient setting: outcome on parent-and teacher-rated executive functioning and ADHD behavior. Journal of attention disorders18(8), 699-712. [DOI:10.1177/1087054712453167]
Wang, L. J., Lee, S. Y., Tsai, C. S., Lee, M. J., Chou, M. C., Kuo, H. C., & Chou, W. J. (2021). Validity of visual and auditory attention tests for detecting ADHD. Journal of attention disorders, 25(8), 1160-1169. https://opac.wsb.torun.pl/eds/recorddetail?db=cmedm&an=31777308
Willcutt, E. G., Boada, R., Riddle, M. W., Chhabildas, N., DeFries, J. C., & Pennington, B. F. (2011). Colorado Learning Difficulties Questionnaire: validation of a parent-report screening measure. Psychological assessment, 23(3), 778- 91. [DOI:10.1037/a0023290]