مقایسه‌ی اثربخشی روش آموزش چند حسی فرنالد و کاربرد تدابیر یادیارها در بهبود مشکلات دیکته نویسی دانش‌آموزان پایه‌ی سوم ابتدایی دارای اختلال دیکته

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه سمنان

2 استادیار گروه روان‌شناسی بالینی، دانشگاه سمنان

3 استادیار گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه سمنان

چکیده

هدف پژوهش حاضر مقایسه‌ی اثر بخشی روش آموزش چند حسی فرنالد و کاربرد تدابیر یادیارها در بهبود مشکلات ‌دیکته‌نویسی دانش‌آموزان پایه‌ی سوم ابتدایی دارای اختلال دیکته می‌باشد. روش پژوهش شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل می‌باشد. جامعه‌ی آماری شامل دانش‌آموزان مبتلا به اختلال دیکته، مراجعه کننده به مرکز ناتوانی‌های یادگیری صدرای شهرستان تربت حیدریه در آذر ماه 1393 بود که به شیوه‌ی نمونه گیری در دسترس انتخاب و 36 نفر به عنوان نمونه‌ی نهایی گزینش و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند (12دانش‌آموز روش چند حسی فرنالد، 12 دانش‌آموز روش تدابیر یادیارها و 12 دانش‌آموز گروه کنترل). ابزارهای مورد استفاده عبارتند از: مقیاس تجدید نظر شده‌ی هوشی وکسلر برای کودکان و آزمون تشخیصی اختلال بیان نوشتاری (مؤلفه‌ی املا) باعزت. گروه آزمایشی اول، روش چند حسی فرنالد را در 8 جلسه‌ی 45 دقیقه ای و گروه آزمایشی دوم، روش تدابیر یادیارها را در 8 جلسه  45 دقیقه ای دریافت نمودند، اما گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. داده‌ها با استفاده از t وابسته، آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری و آزمون پیگیری LSD مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بعد از ارائه‌ی روش آموزش چند حسی فرنالد و کاربرد تدابیر یادیارها در بهبود مشکلات دیکته نویسی گروه‌های آزمایشی در مقایسه با گروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. اما تفاوت معناداری بین روش آموزش چند حسی فرنالد و کاربرد تدابیر یادیارها مشاهده نشد. لذا روش آموزش چند حسی فرنالد و کاربرد تدابیر یادیارها به صورت مؤثر و مناسب و طبق اصول مدنظر موجب بهبود مشکل‌های دیکته نویسی می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The comparison the effectiveness of fernald multi-sensory instruction method and application mnemonics devices in improving dictation problems elementary school third grade dictated disorder Students

نویسندگان [English]

  • A Hasan niyah 1
  • M Najafi 2
  • A Mohammad Rezaei 3
1 M.A in educational Psychology, Semnan University
2 Corresponding Author: Assistant professor, Faculty of Psychology and Education, Semnan University,
3 Assistant professor, Faculty of Psychology and Education, Semnan University
چکیده [English]

The purpose research is to Comparison the effectiveness of  Fernald multi-sensory instruction method and application mnemonics devices in improving dictation problems in elementary school third grade students with dictate disorder.The research is quasi-experimental with post-test and pre-test by control group. Statistical population included dictate disorder students who had referred to Sadra -TorbatHaideriyah city center for learning disabilities in November 2014. The sampling method was through convenience sampling; so from among who referred to this center for learning disabilities, 36 student were selected as final sample and were randomly separated into two experimental and control groups (12 students to Fernald multi-sensory method, 12 students to mnemonics devices method and 12 students to control group). The tools that used included: Wechsler's intelligence scale for children (WISC-IV) and Baezzat's writing expression disorder (component spelling) test. The first experimental group received 45-minutes Fernald multi-sensory method for 8 sessions and second experimental group received 45-minutes Mnemonics devices method for 8 sessions, but contorl group did not receive any intervention. Data were analyzed using dependent statistical t test, ANCOVA and LSD test .results showed that after providing Fernald multi-sensory instruction method and application mnemonics devices in improving dictate problems of the experimental group in comparison with the control group, was significant difference. Although there was no significant difference between multi-sensory instruction method and application mnemonics devices mnemonics devices. Thus, providing effective and appropriate Fernald multisensory instruction method and application mnemonics devices based on the principles improved dictate problems.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • fernald multi-sensory instruction method
  • mnemonics devices
  • dictate disorder
اسکندری، حسین و نوروزی، داریوش (1389). یادیارها در تدریس کلمات انگلیسی. فصلنامه‌ی روان‌شناسی تربیتی، 16، 102-77.
باعزت،  فرشته (1387). اثر مداخله‌های نوروسایکولوژی در کارآمدی خواندن و نوشتن دانش‌آموزان مبتلا به نارساخوانی تحولی نوع زبانی. گزارشنهاییطرحپژوهشی. معاونت پژوهشی و فناوری دانشگاه شهید بهشتی تهران.
باعزت، فرشته (1389). ساخت، روایی و پایایی مقدماتی آزمون تشخیصی اختلال بیان نوشتاری (مولفه املا) در دانش‌آموزان پایه‌ی سوم تا پنجم ابتدایی شهر تهران. گزارش نهایی طرح پژوهشی. معاونت پژوهشی دانشگاه شهید بهشتی تهران.
بیگدلی، ایمان اله؛ نجفی، محمود و عبدل حسین زاده، عباس (1392). اثر بخشی کاربرد یادیارها در آموزش املا به کودکان دارای اختلال یادگیری املا. مجله‌ی ناتوانی‌های یادگیری، 3 (2)،20-6.
حیدری، علیرضا؛ حافظی، فریبا و طحان کار دزفولی، مریم (1389). بررسی تأثیر و مقایسه دو روش درمانی چند حسی فرنالد و اداراکی- حرکتی کپارت در کاهش اختلال دیکته نویسی دانش‌آموزان. یافته‌های نو در روان‌شناسی، 3 (1)، 78-65.
خانجانی، زینب؛ مهدویان، هوشنگ؛ احمدی، پریچهر؛ هاشمی، تورج و فتح‌اله‌پور، لیلا (1391). اثربخشی روش چندحسی فرنالد بر نارساخوانی دانش‌آموزان پایه‌ی دوم ابتدایی شهر تبریز (مطالعه موردی). فصلنامه‌ی افراد استثنایی، 6، 157- 135.
فریار، اکبر و رخشان، فریدون. (1379).  ناتوانی‌های یادگیری. تهران: انتشارات مبنا.
رمضانی، مژگان (1380). بررسی شیوع حساب نارسایی در دانش‌آموزان پایه‌های چهارم و پنجم مدارس ابتدایی شهر تهران. تهران: انتشارات پژوهشکده‌ی کودکان استثنایی.
سعدالهی، علی؛ سلمانی، معصومه؛ افتخاری، زهرا؛ بختیاری، جلال؛ کسبی، فاطمه؛ محمدی، امیر؛ دمداح، مرضیه؛ رضایی، حسین و قربانی، راهب (1389). خطاهای دیکته نویسی دانش‌آموزان مدرسه‌های ابتدایی در جمعیت‌های ایرانی. مجله‌ی علمی دانشگاه علوم پژشکی سمنان، 12(1)، 58-53.
شهیم، سیما (1374). تشخیص اختلال‌های یادگیری با استفاده از مقیاس هوش تجدید نظر شده وکسلر کودکان. نخستین جشنواره پژوهش‌های برتر در حوزه ی کودکان استثنایی.
کرک، س و چالفانت، جیمز. (1377). اختلال‌هاییادگیریتحولیو تحصیلی. ترجمه سیمین رونقی؛ زینت خانجانی و مهین وثوقی. تهران: سازمان آموزش و پرورش استثنایی.
کرمی، جهانگیر (1383). بررسی همه گیرشناسی ناتوانی یادگیری املا و اثر روش درمان چند حسی در کاهش این ناتوانی در دانش‌آموزان دوره ابتدایی شهر اهواز. رساله دکتری. دانشگاه شهید چمران اهواز.
کرمی نوری، رضا. (1378). چند نوع حافظه داریم؛ دیدگاه چند سیستمی. مجله‌ی تازه‌های علوم شناختی، 2 و 3، 43-33.
کریمی، بهروز (1389). مقایسه‌ی اثر بخشی سه شیوه‌ی آموزشی، آموزش مستقیم، آگاهی واجی و ترکیبی بر کاهش مشکل‌های املای دانش‌آموزان دبستانی و تدوین برنامه بر آن. رساله‌ی دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
کریمی، یوسف. (1389). اختلال‌های یادگیری. تهران: انتشارات ساوالان.
گلاور، جان. ای و برونینگ، راجر. اچ. (1387). روان‌شناسی تربیتی: اصول و کاربردآن. ترجمه‌ی علینقی خرازی، چاپ هشتم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
منصورنژاد، زهرا؛ کجباف، محمدباقر و مولوی، حسین (1391). تأثیر آموزش چند حسی فرنالد بر نارسانویس و املانویسی در دانش‌آموزان پایه‌ی دوم دوره ابتدایی. یافته‌های نو در روان‌شناسی، 24، 111-99.
والاس، جرالد و مک لافلین، جیمز. ا. (1373). ناتوانی‌های یادگیری، مفاهیم و ویژگی‌ها. ترجمه‌ی محمد تقی منشی طوسی. چاپ سوم، مشهد: موسسه‌ی چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
هالاهان، دانیل. بی و کافمن، جیمز. ام. (1381). کودکاناستثنایی،مقدمهایبرآموزشهایویژه. ترجمه مجتبی جوادیان. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
Amezani, M. (2001). The prevalence of Insufficiency in fourth and fifth grade students of primary schools in Tehran. Tehran: Center for Exceptional Children.
AmyLyn, M.S. (2005). Spelling remediation in a development dysgraphic via a whole-word approach. Journal of Institute of Health Professions, 3, 1-30.
Azzarello, M., & Begg, I. (1988).  Recognition and recall of invisible objects. Memory & Cognition, 16, 327- 336.
Baezat, F. (2008). The effect neuropsychology intervention on the reading and writing efficiency in students with developmental dyslexia type of language. Final report of the research project, Research and Technology Assistance, Tehran Shahid Beheshti University. (Persian).
Baezat, F. (2010).The construction, preliminary validity and reliability of written expression disorder (spelling components) diagnostic test in third and fifth grade students in Tehran. Final report of the research project, Research Assistance, Tehran Shahid Beheshti University. (Persian).
Bigdely, E., Najafi, M., & Abd alhosein zade, A. (2013). Effectiveness of use of mnemonics in the spelling training to children with learning difficulties. Journal of Learning Disabilities, 3(2): 6-20.
           Boston: Houghton Mifflin.
Bower, G.H., & Hilgard, E.R. (1986). Theories of Learning. New Delhi: Prentice-Hall. Inc.
Carney, R.N., Levin, J.R., & Morrison, C.R. (1988). Mnemmonic learning of artists and their paintings. American Educational Research Journal, 25, 107-126.
Eskandari, H., & Norozi, D. (2010). Mnemonics in the teaching of English words. Journal of Educational Psychology, 16, 77-101. (Persian).
Eysenck, M.W., & Keane, M. (2010). Cognitive psychology: A student's handbook. Psychology Press and Routledge, Taylor & Francis, Inc.
Faryar, A., & Rakhshan, F. (200). Learning disabilities. Tehran:Mabna.
Fernald, G. (1988). Remedial techniques in basic schoolsubjects. Austin, TX: Pro-Ed.
Gage, N.L., & Berliner, D.C. (1992). Educational psychology (5th Ed.). Hopewell,
Glaver, J. A., & Broning, R. H. (2008). Educational Psychology: Principles and applications. (Kharazi, A. N), Eighth Edition, Tehran: University Publishing Center.
Glover, J.A., Timme, V., Deyloff, D., & Rogers, M. (1987). Memory for student- performed tasks. Journal of Educational psychology, 79, 445- 452.
Halahan, D.B., & Kafman, J.M. (2002). Exceptional Children, Introduction to Special Education. (Javadian, M). Mashhad: Astan Quds Razavi Publications.
Heald-Taylor, B.G. (1998). Threparadigms of Spelling Instraction in grades 3 to 6. The reading Teacher, 51, 440- 413.
Heidari, A. R., Hafezi, F., & Tahankar dezfoli, M. (2010). Evaluation and compare the two methods Fernald multi-sensory and motor Adaraky- Kpart dictate programming in reducing spelling impaired students. New findings in psychology, 3(1), 65-78. (Persian).
Hwang, Y., & Levin, J.R. (2002). Examination of middle-school students’ independent use of a complex mnemonic system. Journal of Experimental Education, 71(1), 25-38.
Karami, J. (2004). Epidemiology of spelling learning disability and multi-sensory therapy effects in reducing the disabilities in elementary school students in Ahwaz. Ph.D. Thesis. Ahwaz University of Chamran martyr. (Persian).
Karami nori, R. (1999). There are several types of memory; multi-system views. Journal of New Cognitive Science, 2(3), 33-43. (Persian).
Karimi, B. (2010). Comparison of three methods of education, direct training, phonological awareness and combination in spelling problems and plans its schoolchildren. Ph.D. Thesis. Allameh Tabatabai University in Tehran. (Persian).
Kerk, S., & Chalfand, J. (1998). Academic and developmental Learning disorders. (Ronaghi, S., Khanjani, Z., & Vosoghi, M).  Tehran: Exceptional Education Department.
Key, M. (2006). What is Dysgraphia? Nationally certificated school psychologist. American Journal of Mental Retardation, 100(4), 365-373.
Khanjani, Z., Mahdavian, H., Ahmadi, P., Hashemi, T., & Fatolah pour, L. (2012). Effectiveness of Fernald multisensory method in dyslexia in second grade elementary students in Tabriz (Case Study). Journal of exceptional individuals, 6, 135-157. (Persian).
Kilpatrick, j. (1985). Doing mathematics without understanding it: A commentary on Higbee and kunihara. Educational Psychologist, 20, 65-68.
Lerner, J. (2003). Learning disabilities: theories, diagnosis and teaching strategies.
Levin, J.R. (1985). Yodai features = mnemonic procedures: A commentary on Higbee and kunihara. Educational Psychologist, 20, 73-76.
Manalo, E., Uesaka, U., & Sekitani, K. (2013). Using mnemonic images and explicit sound contrasting to help Japanese children learn English alphabet sounds.   http://dx.doi.org/10.1016/j.jarmac. 2013.09.003.
Mansur nejad, Z., Kajbaf, M.B., & Molavi, H. (2012). Fernald Multi-sensory effect on dysgraphia and spelling in second grade of elementary school. New findings in Psychology, 24, 99-111. (Persian).
Moats, L.C. (1994). “Assessment of Spelling in Learning Disabilities Research”. In G.R. Lyon, (Ed.), Frames of Reference for the Assessment of Learning Disabilities. BaLtimore: PauL Brookes.
Nelson, P. M., Burns, M. K., Kanive. R., & Ysseldyke, J. E. (2013). Comparison of a math fact rehearsal and a mnemonic strategy approach for improving math. http://dx.doi.org/10.1016/j.jsp.2013.08.003.NJ:Houghton Milflin.
Sadallahi, A., Salmani, M., Eftekhari, Z., Bakhtiary, J., Kasbi, F., Mohammady, A., Damdah, M., Rezaei, H., & Ghorbani, R. (2010). Spelling Errors in primary school students in Iranian population. Journal of Semnan University of Medical Sciences, 12 (1), 53-58. (Persian).
Shahim, S. (1995). Diagnosis learning disorders using the Wechsler Intelligence Scale for Children-Revised. The first festival of premiere research in the field of exceptional children.
Silver, C.H., Ruff, R.M., Iverson, G.L., Barth, J.T., Broshek, D.K., Bush, S.S., Koffler, S.P. & Reynolds, C.R. (2008). Learning disabilities: The need for neuropsychological evaluation. Archives of Clinical Neuropsychology, 23, 217–219.
Stockdale, Margaret. E. (2007). Teachers' use of sensory activities in primary literacy lessons: A study of teachers trained in Accelerated Literacy Learning. University of South Florida.
Swanson, H.L. (1976). Do Semantic Memory Deficiencies Underlie Learning Readers’ Encoding Processes? Journal of Exceptional Child Psychology, 41, 461-488.
Valas, J., & Mclaflin, J. A. (1994). Learning disabilities, concepts and Features. (Monshi tosi, M.T). The second edition, Mashhad: Institute Press Astan Quds Razavi.
Vinter, A., Chartrel, E. (2009). Effects of different types of learning on handwriting movements in young children. Learning and Instruction, 2, 1-11.