اثربخشی نرم‌افزار آموزش حافظه‌ی‌کاری بر کارکردهای توجه دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه روان‌شناسی، دانشگاه پیام نور

2 دانشجوی دکتری روان‌شناسی، دانشگاه پیام نور

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی نرم‌افزار آموزش حافظه‌ی‌کاری بر کارکردهای توجه دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی است. طرح پژوهشی حاضر آزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه‌ی آماری پژوهش، دانش‌آموزان دختر و پسر دچار اختلال یادگیری ریاضی کلاس‌های دوم تا ششم ابتدایی که در سال 93-92 در مدارس اختلال یادگیری استان مرکزی مشغول به تحصیل بودند، با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای 30 دانش‌آموز انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به روش تصادفی جایگزین شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسش‌نامه اطلاعات دموگرافیک، نرم‌افزار آموزش حافظه‌ی‌کاری، نرم‌افزار آزمون استروپ، مقیاس هوشی وکسلر کودکان، آزمون ریاضی کی‌مت بود. برای تجزیه ‌وتحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد.نتایج پژوهش حاضر نشان داد، بین گروه آزمایش و کنترل، پس از اجرای نرم‌افزار آموزش حافظه‌ی‌کاری در گروه آزمایش، زیرمقیاس‌های کارکردهای توجه در آزمون استروپ، به طور معنی‌داری بهبود یافت. نتایج نشان داد که مداخله آموزش نرم‌افزار حافظه‌ی‌کاری ، سبب بهبود کارکردهای توجه در دانش‌آموزان اختلال یادگیری ریاضی می‌شود و می‌توان از آن به عنوان یک روش مداخله ای مؤثر سود جست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effectiveness of working memory training software on attention functions of students with mathematics learning disabilities

نویسندگان [English]

  • H Zare 1
  • F Amini 2
1 Professor of Psychology, Payame Noor University
2 Corresponding Author: PhD student of Psychology, Payame Noor University
چکیده [English]

The purpose of the present research is to investigate the effectiveness of working memory training software on attention functions of students with mathematics learning disabilities.The methodology is experimental, with pre-test and post-test with a control group and the statistical population included male and female students with learning disabilities in second to sixth elementary grades with mathematic learning disability at schools in the Central Province between 1392 to 1393. Thirty students were selected by cluster random sampling and randomly assigned to experimental and control groups. The instrument used in this research were Demographic questionnaire, working memory training software, Stroop Test software, the Wechsler Intelligence Scale for children four, was Math Test (Kenoly, 1988). The research data were analyzed through multivariate analysis of covariance (MANCOVA). The results showed that after performing working memory training software in the test group, the subscale of function in the Stroop test between experimental and control groups improved significantly. The results showed that using the software working memory is used to improve attention functions of students mathematics learning disabilities and it can be used as an effective method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • functions of attention
  • working memory
  • mathematic learning disability
  • Stroop Test
آیزنک و کین (2010). روان‌شناسی شناختی حافظه (ترجمه حسین زارع، پروانه نهروانیان و حسن عبدالله زاده، 1392). تهران: آییژ.
اسماعیلی، محمد و هومن، حیدرعلی (1381). انطباق و هنجاریابی آزمون ریاضیات ایرانی کی مت. مجله‌ی پژوهش در حیطه‌ی کودکان استثنایی، 4(6)، 332-323.
رجبی، سوزان؛ پاکیزه، علی (1391). مقایسه‌ی نیم رخ حافظه و توجه دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری با دانش‌آموزان عادی. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 1(3)،84-63.
زارع، حسین و عبداله‌زاده، حسن (1393). کاربرد آزمون‌ها در روان‌شناسی شناختی. تهران: دانشگاه پیام نور.
زارع، حسین؛ فرزاد ولی الله؛ علی پور ، احمد و ناظر ، محمد. (1391). تاپیر آموزش شکل دهی توجه بر تقویت  توجه رانندگان حادثه دیده. مجله تازه‌های علوم شناختی، 2، 92-87 .
زارع، حسین؛ لطفی، راضیه (1394). اثر میزان بار و ظرفیت حافظه‌ی کاری بر فرایند مهار شناختی در تکلیف استروپ. مجله روان‌شناسی،19(2)،187-175.
شفیعی، بیژن؛ عطایی، الهه و صفری، مهری. (1388). اختلال نقص توجه همراه با پر فعالیتی(ADHD). اصفهان: انتشارات علوم پزشکی اصفهان.
عابدی، محمد رضا؛ صادقی، احمد و ربیعی، محمد. (1386). انطباق ، هنجاریابی و بررسی روایی و پایایی و روایی آزمون وکسلر چهار در چهارمحال و بختیاری. سازمان آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری.
عابدی، احمد؛ پیروز زیجردی، معصومه ؛ یارمحمدیان، احمد. (1391). اثربخشی آموزش توجه بر عملکرد ریاضی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری ریاضی. مجله ناتوانی یادگیری،12(1)،106-92.
قاعدی، الهام؛ همتی علمدارلو، قربان (1394). اثربخشی آموزش حافظه‌ی‌کاری رایانه‌یار بر عملکرد ریاضی دانش‌آموزان با ناتوانی ریاضی. مطالعات روان‌شناختی، 11(4)،136-119.
مارنات، گسری(2003). راهنمای سنجش روانی. ترجمه: حسن پاشا شریفی و محمد رضا نیکخو(1390)، چاپ پنجم تهران: سخن.
ناظر، محمد (1391). مقایسه کارکردهای شناختی توجه رانندگان با حادثه و بدون حادثه و نقش آموزش شکل‌دهی توجه بر توجه رانندگان حادثه. رساله دکتری تخصصی روان‌شناسی عمومی. تهران: تحصیلات تکمیلی پیام نور.
نریمانی، محمد و سلیمانی، اسماعیل. (1392). اثربخشی توان‌بخشی شناختی بر کارکردهای اجرایی (حافظه‌ی کاری و توجه) و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی.مجله‌ی ناتوانی‌های  یادگیری، 2 (3)، 115-91.
Abedi, M. R., Sadeghi, A.,& Rabiei, M.(2007).Compliance, standardization, validity and reliability and validity Wechsler four Test in Chaharmahal and Bakhtiari.sazman education.(Persian).
Abedi, A., Pirooz Zijerdi, M., &Yarmohammadian, A.(2012). The effectiveness of training attention on mathematical performance of students with mathematics learning disability.Journal of Learninig Disabilities.2(1),92-106.(Persian).
Butterworth, B., Varma, S., & Laurillard, D. (2011). Dyscalculia: from brain to education.Science, 332(6033),1049-1053.
DuPaul, G. J., McGoey, K. E., Eckert, T. L. & VanBrakle, J.(2001).Preschool children with attention-deficit/ hyperactivity disorder: Impairments in behavioral, social, and school functioning. Journal of child and adolescent psychiatry,40(5),508-515.
Espy,K., Mcdiarmid, M. D., Cwik, M. F., Stalets, M. M., Hamby, A. (2004). The Contribution of Executive Functions to Emergent Mathematic Skills in Preschool Children. Journal of Developmental Cognitive Neuroscience. Paper 7. http://digitalcommons.unl.edu/dcnlfacpub/7.
Eysenck, M. W.,& Kean, M. T.(2010). Cognitive psychology.translated by Zare, H., Nahravanian, P.,& Abdollahzadeh. H.(2013), Tehran:aeizh.(Persian).
Fletcher, J.M., Lyon, G.R., Fuchs, L.S., & Barnes, M. A. (2007). Learning disabilities:From identifcation to intervention. New York: Guilford Press.
Gray SA, Chaban P, Martinussen R, Goldberg R, Gotlieb H, Kronitz R, Hockenberry M, Tannock R.(2012). Effects of a computerized working memory training program on working memory, attention, and academics in adolescents with severe LD and comorbid ADHD: a randomized controlled trial. Journal of  Child Psychol Psychiatry. 53(12):1277-84.
Gathercole , S ., Alloway , T. P., Kirkwood, H. J., Elliott , J. G ., Holmes, J., & Hilton , K. A. (2007) . Attentional and executive function behaviours in children With poor working memory. Learning and Individual Differences. 18(2) 214–223.
Geary, D. C.(2006). Role of cognitive theory in the study of learning of learning disability in mathematics. Journal of Learning Disabilities, 38(4), 305-307.
Geary,D.C.(2010). Mathematical disabilities: Reflections on cognitive, neuropsychological and genetic components. Learning and Individual Differences, 20 (2), 130-133 .
Geary,D.C,. Bailey,D.H.,& Hoard, M. K. (2009). Predicting mathematical achivement and mathemathical learning disability with a simple screening tool. The Number Sets Test. Journal of Psychoeducational Assessment, 3, 256 – 279.
Ghaedi, E; Hematy Alamdarloo, Gh.(2016). Computer training on mathematics performance of students with math disabilities. Psychological studies, 11(4), 119-136.(Persian)
Henik, A., Rubinsten, O., & Ashkenazi, S. (2011). The "where" and "what" in developmental dyscalculia. Clin Neuropsychol, 25(6), 989-1008.
Jenks, K. & Lieshout, E. (2009). Arithmetic Difficulties in children with Cerebral Palsy are Related to Executive Function and Working memoty. Journal of Child Psychology and Psychiatry: 50(7), 824-833.
Karande, S., Mahajan, V., & Kulkarni, M.) 2009(. Recollection of learning disabled adolescents of their schooling experiences: a qualitative study. Indian Journal of Medical Science, 63, 382-391.
Kelsay, L. C.,& Noudoost, B.(2014).The role of prefrontal catecholamines in attention and working memory.Frontiers in neural circuits,8;33.www.frontiersin.org.
Klingberg, T. (2010). Training and plasticity of working memory. department of neuroscience, krolinska institute. Journal of Cognitive Sciences, 14(7), 317-322.
klinberg, T.,Fernell, E., Olesen P. J., & Johnson , M.(2005). Computerized training of working memory in children with ADHD-A randomized controlled trial. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 44,177-186.
Klingberg, T., Fernell, E., Olesen, P. J., Johnson,  M., Gustafsson, P, Dahlstrom, K., Gillberg, C. G., Forssberg ,H., Westerberg, H.(2005). Computerized Training of Working Memory in Children with ADHD-A Randomized, Controlled Trial. Journal of the American Academy Child and Adolescent Psychiatry, 44(2), 177-186.
Lee, K., Ng, E. L., & Ng, S. F. (2009). The contributions of working memory and executivefunctioning to problem representation and solution generation in algebraic word problems. Journal of Educational Psychology, 101(2), 373.
Marnat, G.(2003).Psychological Assessment. translated by Pasha sharifi, H.,& Nikkhoo, M. R.(2011).5,Tehran: Sokhan.(Persian).
McCloskey, G., Perkins, L., & Divner, B. (2009). Assessment and intervention for executive function difficulties. New York: Rutledge Press.
Meltzer, L. (Ed.) (2007). Executive function in education: From theory to practice. NewYork: Guilford Press.
Meyer, M. L., Salimpoor, V. N., Wu, S. S., Geary, D. C.,& Menon, V. (2010).Differential contribution of specific working memory component to mathematics achievement in 2nd and 3rd grader. Journal of individual differences. 20, 101-109.
Michael, J. K.,& Randall, W. E.(2003). Working-Memory Capacity and the Control of Attention:The  Contributions of Goal Neglect, Response Competition,and Task Set to Stroop Interference. Journal of experimental psychology: General,132(1),47-70.
Milton, H. (2010). Effects of A Computerized Working Memory Training Program On Attention, Working Memory, And Academics, In Adolescennts With Severe ADHD/LD, psychology Journal, 1(14), 120-122.
Mohammad esmaeil, E.,& Hooman, H. A.(2002). Adaptation and standardization of Iranian mathematics test Keymath.Research on Exceptional Children.6(4),323-332.(Persian).
Murray, B. (2010). The combined and differential rols of working memory in academic achievement. a dissertation submitted to school of graduate studies: indinian university of Pennsylvania, Department of Psychology.
Narimani, M.,& Soleimani, E.(2013).The effectiveness of cognitive rehabilitation on executive functions (working memory and attention) and academic achievement of students with mathematics learning disabilities.Journal of Learning Disabilities.2(3).91-115.(Persian).
Nazer, M.(2012). Compare cognitive functions due without incident and the role of education in shaping accidents due to drivers accident.Tehran Graduate  payame Noor University.(Persian).
Olesen, P. J., Westerberg,  H.,& Klingberg, T.(2004). Increased prefrontal and parietal activity after training of working memory. Nature Neuroscience. 7(1):75-79.
Perfetti, B., Saggino, A., Ferretti, A., Caulo, M., Romani, G. L., Onofrj, M. (2009).Differential patterns of cortical activation as a function of fluid reasoning complexity. Human Brain Mapping,30(2):497-510.
Puffenberger, S. S.(2011). The efficacy of working memory training for children and adolescents with attention deficit/hyperactivity disorder- combined type compared to children and adolescents with attention-deficit/ hyperactivity disorder- primarily inattentive type [Dissertation]. Ohio State University.
Rajabi, S., & Pakizeh, S.(2012). A comparison of the memory and attention profiles of  students with and without learning disabilities. Journal of Learning Disabilities. 1(3),63-84.(Persian).
RÖnnberg, J.(2003). Cognition in the hearing impaired and deaf as a bridge between signal and dialogue: A framework anda model. International Journal of Audiology ,42, 68-76.
RÖnnberg,  J., Rudner, M., Foo, C.,& Lunner, T.(2008).Cognition counts; A working memory system for ease of language understanding(ELU). International Journal of Audiology ,47, 171-177.
 Seidman, L. J.(2006). Neuropsychological functioning in people with ADHD across the lifespan . Clinical Psychology Review, 26, 466–485.
Shafiei, B., Safary, E.,& Safary, M.(2009).Attention Deficite And Hyperactivity Disorder(ADHD).  Esfahan:Esfahan of Medical Sciences Publishers.(Persian).
Sterr, A. M. (2003). Attention performance in young adults with learning disabilities. Journal of Learning and Individual Differences, 14, 125-133 .
Swanson, H. L.,& Jerman, O.(2006). Math disabilities: A selective meta-analysis of the literature. Review of Educational Research, 76(2),249-274.
Weaver, B., Bédard, M., McAuliffe, J. & Parkkaria, M. (2009). Using the Attention Network Test to predict driving test scores. Accident Analysis and Prevention ,41, 76–83.
Westerberg, H.,& Klingberg, T.(2007). Changes in cortical activity after training of working memory--a singlesubject analysis. Physiol Behav. 92(1-2):186-92.
Zach, Sh., Thomas S. R.,&Randal W. E.(2012). Is working memory training effective?. Psychological Bulletin,138(4),628-654.
Zare, H., & Abdollahzadeh. H.(2014). Applying the test in cognitive psychology. Tehran: Payam Noor University.(Persian).
Zare, H., Farzad, V., Alipour, A,.& Nazer, M.(2012).Effectiveness of Attention-shaping Training inReinforcing Attention in Drivers with Crash History.Advances in Cognitive Science.14(2),87-92.(Persian).
Zare, H.,& Lotfi, R.(2015). Effect Load and Capacity of Working Memory on Cognitive Control Process in Stroop Task. Journal of Psychology,19(2),175-187.(Persian).