نقش خودپنداره کودکان، حمایت اجتماعی خانواده و سبک والدگری در پیش‌بینی سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان دارای ناتوانی یادگیری خاص

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد ممتاز گروه روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 کارشناس ارشد روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

10.22098/jld.2019.791

چکیده

هدف این مطالعه، بررسی نقش خودپنداره کودکان، حمایت اجتماعی خانواده و سبک والدگری در پیش‌بینی سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان پسر دارای ناتوانی یادگیری خاص بود. این پژوهش از نوع همبستگی است. نمونه این پژوهش 110 نفر از دانش‌آموزان پسر دارای اختلال ناتوانی یادگیری خاص دوره چهارم و پنجم ابتدایی شهرستان بوکان در سال تحصیلی 94-1395 بودند که از میان دانش‌آموزان شهرستان بوکان به‌صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه مشکلات یادگیری کلرادو (CLDQ)، مصاحبه بالینی ساختاریافته بر اساس علائم مندرج در DSM-5، خودپنداره کودکان، حمایت اجتماعی، والدگری و سرزندگی تحصیلی استفاده شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که خودپنداره کودکان (75/0=r)، حمایت اجتماعی خانواده (42/0=r) و سبک والدگری (59/0=r) با سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان دارای ناتوانی یادگیری خاص رابطه معنادار دارند (01/0>P). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه متغیری نیز نشان داد که خودپنداره کودکان، حمایت اجتماعی خانواده و سبک والدگری برای پیش‌بینی سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان دارای ناتوانی یادگیری خاص معنادار هستند (001/0>P). این نتایج بیان می‌کنند که با افزایش خودپنداره کودکان و حمایت اجتماعی خانواده و همچنین با سبک والدگری مثبتی که تنبیه بدنی و نظارت ضعیف در آن کاهش یابد، باعث افزایش سرزندگی تحصیلی این دانش‌آموزان خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of children’s self-concept, family’s social support, and parenting styles in predicting academic vitality among students with specific learning disability

نویسندگان [English]

  • M Narimani 1
  • J Rashidi 2
  • B Zardi 2
1 Professor Emeritus of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili
2 M. A of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili
چکیده [English]

The present study was aimed at examining the role of children’s self-concept, family’s social support, and parenting styles in predicting academic vitality among male students with specific learning disability. The present study was a correlational research. The study sample consisted of 110 elementary fourth- and fifth-grade male students with specific learning disabilities in the academic year of 2015-2016 in Boukan. They were selected from Boukan’s students using a multistage cluster sampling method. To collect the required data, Colorado Learning Difficulties Questionnaire (CLDQ), Structured Clinical Interview Based on the Symptoms in DSM-5, Children’s Self-Concept Scale, Social Support, Parenting Style, and Academic Buoyancy were employed. The results of Pearson correlation coefficient indicated that children’s self-concept (r=0.75), family’s social support (r=0.42), and parenting style (r=0.59) were significantly correlated with academic vitality among students with specific learning disabilities (P<0.01). The results of multivariate regression analysis showed that children’s self-concept, family’s social support, and parenting styles were significant in predicting academic vitality among students with specific learning disabilities (P<0.001). These results show that an increase in children’s self-concept, family’s social support, and a parenting styles in which physical punishment and poor supervision decrease can lead to an increase in academic vitality among those students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • specific learning disability
  • children’s self-concept
  • family’s social support
  • Parenting styles
  • academic buoyancy

مراجع

بشرپور، سجاد؛ نوری، حیدر؛ عطادخت، اکبر و نریمانی، محمد (1395). مقایسه­ی یادگیری عاطفی و انگیزش معطوف به خطا در دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ی ناتوانی های یادگیری، 5 (3)، 27-7.
بیرامی، منصور و علائی، پروانه (1392). قلدری در مدارس راهنمایی دخترانه: نقش شیوه های فرزندپروری و ادراک از محیط عاطفی خانواده. . مجله ی روان شناسی مدرسه، 2(3), 38-56.
پورعبدل، سعید؛ قراملکی، ناصر و عباسی، مسلم (1394). مقایسه­ی اهمال کاری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی در دانش آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص. مجله ی ناتوانی های یادگیری، 4(3)، 38-22.
ترازی، زهرا و خادمی، ملوک. (1391). اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری و مطالعه در ارتقای خودپنداره ی دانش آموزان دارای اضطراب امتحان. مجله ی روان شناسی مدرسه، 2(1)، 80-98.
تاج الدین رابری، سعیده؛ خضری مقدم، انوشیروان؛ زینلی کرمانی، ساعد و تاج الدین رابری، سعید (1394). پیش‌بینی سرزندگی تحصیلی بر اساس سبک‌های فرزند پروری و باورهای مذهبی. دومین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی و روانشناسی، آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی ایران، تهران.
تبریزی، مصطفی (1389). درمان اختلال های ریاضی. چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات فرا روان.
ثنایی، باقر (1379). مقیاس های سنجش خانواده و ازدواج. تهران، موسسه انتشارات بعثت.
حاجلو، نادر و رضایی‌شریف، علی (1390). بررسی ویژگی­های روان­سنجی پرسش­نامه­ی مشکلات یادگیری کلورادو. مجله­ی ناتوانی های یادگیری، 1(1): 43-24.
حسنی، محمد؛ اصغری، مهسا؛ کاظم زاده بیطالی، مهدی و عبدلی سلطان احمدی، جواد. (1395). نقش حمایت اجتماعی مدارس بر رضایت از زندگی دانش‌آموزان: آزمون نقش میانجی رضایت از مدرسه، شایستگی تحصیلی و خودکارآمدی عمومی‌. مجله ی روان شناسی مدرسه ، 5(4), 31-51.
حیدری، فاضله؛ فلاحی، وحید و حاجیلو، جلیل. (1397). نقش شیوه‌های فرزندپروری و سبک‌های دلبستگی در پیش‌بینی سازگاری دانش‌آموزان با مدرسه. مجله ی روان شناسی مدرسه، 7 (1), 138-151.
جناابادی، حسین و شیرانی، اسدالله. (1395). تعیین ارتباط احساس تنهایی و حمایت اجتماعی با اعتیاد به تلفن همراه در دانش‌آموزان. مجله ی روان شناسی مدرسه، 5(4), 7-30.
دلاور، علی (1380). روش­های تحقیق در روان­شناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش.
زلالی، بهروز و قربانی، فاطمه (1393). مقایسه­ی انگیزش تحصیلی و اشتیاق به مدرسه در دانش‌آموزان با و بدون نارساخوانی. مجله ی ناتوانی های یادگیری، 3(4): 58-44.
سادوک، بنجامی؛ سادوک، ویرجینا و پیرز، روئیز (2015). خلاصه روان­پزشکی کاپلان، رضلعی، فرزین (1394). چاپ اول، تهران: نشر ارجمند.
ساربان، حمیده؛ عیسی مراد، ابوالقاسم و طبیبی، زهرا (1392). ارتباط نگرش های تربیتی والدین با ابعاد سلامت روانی- اجتماعی (خودپنداره و تعامل اجتماعی) نوجوانان دختر. مجله ی ناتوانی های یادگیری ، 2(3): 124-97.
شریعت نیا، کاظم و کرد افشاری، فاطمه (1394). بررسی رابطه ی حمایت اجتماعی و خودکارآمدی با درگیری تحصیلی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر. اولین همایش ملی علوم تربیتی و روان­شناسی معنویت و سلامت. دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر گز.
شولتز، دوان (1384). نظریه­های شخصیت. ترجمه: یوسف کریمی و همکاران، تهران: نشر ارسباران.
کاکاوند، علیرضا؛ نیک اختر، شقایق و سرداری‌پور، مهران. (1396). پیش‌بینی اعتیاد به اینترنت بر اساس حمایت اجتماعی ادراک شده، احساس تنهایی و هراس اجتماعی. مجله ی روان شناسی مدرسه، 6(1), 81-98.
گنجی، حمزه (1393). راهنمای کامل تغییرات و نکات ضروری DSM-5. چاپ اول، تهران: نشر ساوالان.
میکائیلی، نیلوفر؛ افروز، غلامعلی و قلیزاده، لیلا (1391). ارتباط خودپنداره و فرسودگی تحصیلی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر. مجله ی روان شناسی مدرسه، 1(4)، 103-90.
ولی‌زاده، شیرین (1390). سبک‌های والدگری و پیشرفت تحصیلی: نقش واسطه گر خودپنداشت یا حرمت خود؟ مجله روان شناسی تحولی، روان­شناسان ایرانی، 8(30): 155-143.
یاوری نیا، سونیا؛ سپهریان، فیروزه و یوسفی، رحیم. (1393). بررسی نقش احساس کنترل، حمایت اجتماعی و سلامت عمومی در اضطراب امتحان دانش‌آموزان دختر پایه‌ی سوم مقطع متوسطه شهرستان ارومیه. مجله ی روان شناسی مدرسه ، 3(4)، 143-156.
Allington, S. P. (2006). Mental health of children with learning disabilities. Adv Psychiatr Treat, 12, 130-138.
Andrew J. Martin A. (2013). Academic buoyancy and academic resilience: Exploring ‘everyday’ and ‘classic’ resilience in the face of academic adversity. School Psychology International, 34, 5, 488-500.
Aqajani, S., Narimani, M. & Asiaei, M. (2008). Comparison emotional and self-concept in gifted and normal students. Journal of Research in Exceptional children. 3, 317 -323. (Persian).
Arredondo, E., Elder, J., Ayala, G., Campbell, N., Baquero, B., & Duerksen, S. (2006). Is parenting style related to children’s healthy eating and physical activity in Latino families. Health Education Research, 21, 862-871.
Bandelow, B., Torrente, A., Wedekind, D., Broocks, A., Hajak, G., & Ruther, E. (2004). Early traumatic life events, parental rearing style, family history of mental disorder and birth risk factors in patients with social disorder. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 254, 397-405.
Fortman, T.L.(2006). The effects of body image on self efficacy,self-esteem,and academic
Basharpoor, S, Nouri H, Atadokht, A, Narimani, M. (2016). Comparison of emotional learning and Error-oriented motivation in students with and without learning disabilities. 5, 3, 7-21. (Persian).
Baumrind, D. (1991). The influence of parenting style on adolescent competence and substance use. Journal of Early Adolescence, 11(1), 56-95.
Bayrami, M., Alaie, P. (2013). Bullying in female middle schools: the role of parenting styles and perception of family’s emotional environment. Journal of School Psychology, 2(3), 38-56. doi: d-2-3-92-7-3.(Persian).
Brummett BH, Mark DB, Siegler IC, Williams RB, Babyak MA, Clapp-Channing NE, et al. (2005), Perceived social support as a predictor of mortality in coronary patients: effects of smoking, sedentary behavior, and depressive symptoms. Psychosomatic Medicine, 67(1):40–5.
Buchalter, S. I. (2004). A practical art therapy (First edition). Philadelphia: London Jessica Kingsley Publishers, 91-97.
Chantelle A. M., Ross N. A, Egeland G. M. (2007). Social support and thriving health: A new approach to understanding the health of indigenous Canadians. American Journal of Public Health, 97(10), 1827-33.
Darling, N., & Steinberg, L. (1993). Parenting style as context: An integrative model. Psychological Bulletin, 113, 487-96.
Decker C L. (2007). Social support and adolescent cancer survivor: A review of the literature. Psycho Oncology, 16(1), 1-11.
Dehghani Zadeh, M. H. & Hosein-chari, M. (2010). The academic Vitality and perception of family communication patterns: the mediating role of self-efficacy. Journal of Teaching and Learning Studies, 4 (2),21-48. (Persian).
Delavar, A. (2001). Research Methods in Psychology and Educational Sciences. Tehran: Publication Virayesh.
Emerson, E., Einfeld, S., & Stancliffe, R. J. (2010). The mental health of young children with intellectual disabilities or borderline intellectual functioning. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 45(5), 579-587.
Estell, D. B., Jones, M. H., Pearl, R. & Acker, R. V. (2009). Best Friendships of Students With and Without Learning Disabilities Across Late Elementary School. Exceptional Children, 76(1), 20-28.
Frick, P. J. (1991). Alabama parenting questionnaire. Communication Studies, 48, 59-75.
Ganji, H. (2014). The complect manual of changes and Essential Tips in DSM-5. Tehran, Savalan publication. (Persian).
Gans, AM., Kenny, MC., & Ghany,  DL. (2003). Comparing the self-concept of students with and without learning disabilities. J Learn Disabil. 36(3):287-95.
Grassman. H. (2010). Learning disorder. Handbook of Clinical Child Psychiatry. USA. Newyurk: Wiley.
Hassani, M., Asghari, M., Kazemzadehbeytali, M., Abdoli Soltanahmadi, J. (2017). The role of social support in life satisfaction of students: Examining the mediating role of school satisfaction, academic competency and self-efficacy. Journal of School Psychology, 5(4), 31-51. (Persian).
Hajloo, N, Rezaie Sharif, A. (2011). Psychometric properties of Colorado Learning Difficulties Questionnaire (CLDQ). Journal of Learning Disabilities, 1(1), 24-43. (Persian).
Huang, C. (2011). Self-concept and academic achievement: A meta-analysis of longitudinal relations, Journal of School Psychology, 49(5), 505-528.
Huiyi Eve, T. & Russell, H. (2012). Self-concept and depression levels of students with dyslexia in Singapore. In: ATINER'S Conference Paper Series. From: 6th Annual International Conference on Psychology, 6, 28-31.
Jenaabadi, H., Shirani, A. (2017). On the relationship between loneliness and social support and cell phone addiction among students. Journal of School Psychology, 5(4), 7-30. (Persian).
Kakavand, A., Nikakhtar, S., Sardaripour, M. (2017). Prediction of internet addiction, based on perceived social support, loneliness and social phobia. Journal of School Psychology, 6(1), 81-98. doi: 10.22098/jsp.2017.539 (Persian).
Kwong EW., Kwan AY-H. (2004). Stress-management methods of the community-dwelling elderly in Hong Kong: Implications for tailoring a stress-reduction program. Geriatric Nursing, 25(2):102–6.
Laura, J. F., Graham, J. R. & Naomi. S. (2007). Social support, self- esteem, and stress as predictors of adjustment to university among first –year under graduates. Journal of College Student Development, 48(3): 259-274.
Marsh, HW., Craven, RG. (2006). Reciprocal Effects of Self-Concept and Performance From a Muldimensional Perspective. In Perspectives on Psychological Science 1(2). 133-163.
Martin, A. J. & Marsh, H. W. (2006). Academic buoyancy and its psychological and educational correlates: A construct validity approach. Psychology in the Schools, 43(3), 267-282.
Martin, A. J. & Marsh, H. W. (2008).Academic buoyancy: Towards an understanding of students’ everyday academic resilience. Journal of School Psychology, 46 (1), 53-83.
Mikaeili,. N., Afrooz, G. & Gholiezadeh, L. (2013). The relationship of self-concept and academic burnout with academic performance of girl students. Journal of school psychology, 1 (4), 90-103. (Persian).
Piers, E., Harris, D. (1969). Manual for the Piers-Harris Children’s Self- Concept Scale. Nashville, TN: Counseor Recordings and Tests.
Pong, S., Johnston, J., & Chen, V. (2010). Authoritarian parenting and Asian adolescent school performance: Insights from the US and Taiwan. International Journal of Behavioral Development, 34(1), 62-72.
Pourabdol, S, Sobhi–Gharamaleki, N, Abbasi, M. 2015. A comparison of academic procrastination and academic vitality in students with and without specific learning disorder, Journal of Learning Disabilities, 4, 3, 121-27.
Putwain, D. V., Connors, L., Symes, W. & Douglas-Osborn, E. (2011). Is academic buoyancy anything more than adaptive coping? Anxiety, Stress & Coping, 1-10.
Rahimpour, P., Direkvand-Moghadam S., Direkvand-Moghadam,. A,.  Hashemian, A. (2015). Relationship Between the Parenting Styles and Students’ Educational Performance Among Iranian Girl High School Students, A Cross-Sectional Study. J Clin Diagn Res. 9(12): JC05–JC07.
Rai, R. N., Kumar, P., & Kumar, K. (2009). Perceived parental rearing style and personality among khasi adolescents. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 35, 57-60.
Rosenfeld, L.B., Richman, J.M., & Bowen, G.L. (2000). Social support networks and school outcomes: The centrality of the teacher. Child and Adolescent Social Work Journal, 17(3),205-226.
Ryan, R. M. Frederick, C.M. (1997).On energy, personality and health: subjective vitality as a dynamic reflection of well-being, Personality, 65: 529-565.
Sadock, B,G., Sadock, V. A, Ruiz, P. (2015). psychiatry of synopsis s'Sadock & Kaplan. Rezaei, F. (2016). First Edition, Tehran, Arjmand publication. (Persian).
Sanaee, B. (2000). Marriage and family assessment scales. Tehran: Publication Basat.
Sareban, H., Isamorad., A. & Tabibi, Z. (2013). Studying the effects of parenting attitudes in mental-socialhealth (self-concept, social interaction) of teens. Journal of school psychology, 2 (3), 182-190. (Persian).
Shariat-Nya, K., Kord-Afshari, F. (2014). The relationship between social support and self-efficacy and academic engagement among students of Islamic Azad University.  The first National Conference on Psychology and Educational Sciences contributions in health and Spirituality. Islamic Azad University of Bandar Gaz. 13 page. (Persian).
Sharma, R. (1984). Self- Concept and adjustment as factors in academic achievement, Indian Educational Rewiew, 2, 46-59.
Spear, L. P. (2000). The adolescent brain and age related behavioral manifestations. Neuroscience and Behavioral Reviews, 24, 417-463.
Tarazi, Z., Khademi, M. (2012). The effectiveness of teaching learning and study strategies on the development of self-concept in students with test anxiety. Journal of School Psychology, 2(1), 80-98. doi: d-2-1-91-11-5. (Persian).
Tabrizi, M. (2010). Treatment of dyscalculia, Tehran, Fararavan publication. (Persian).
Taj al-Din rubberui, S., khezri Moghaddam., Zeinali Kermani, A., and Taj al-Din rubberI, S. (2015). Parenting styles and religious beliefs in predicting Academic buoyancy. Second Scientific Conference Psychology and Educational Sciences, Social and cultural damages Iran. Tehran. 9 page.
Valizadeh. Sh. (2011). Parenting Styles Academic Achievement: Mediating Role of Self-Concept or Self-Esteem? Developmental Pschology: Iranian Psychologists, 8, 30, 143-155.
Vaughn, Sh., Elbaum, B., Boardman, A. (2001). The Social Functioning of Students With Learning Disabilities: Implications for Inclusion. In Exceptionality 9(1):47-65.
Willcutt, E.G., Boada, R., Riddle, M.W., Chhabildas, N., DeFries, J.C., & Pennington, B.F. (2011). Colorado Learning Difficulties Questionnaire: Validation of a Parent-Report Screening Measure. Psychological Assessment, 3, 778–791.
Yavarynia, S., Sepehrian, F., Yousefi, R. (2015). The role of sense of control,social support, and mental health on test anxiety of femal students of third grade of high school in Orumieh. Journal of School Psychology, 3(4), 143-156. (Persian).
Zulalie, B & Ghorbani, F. (2014).  Comparison of academic motivation and school engagement in students with and without dyslexia. Journal of Learning Disabilities, 3, 3, 112-118.
 
 
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار