اثربخشی آموزش توان‌بخشی شناختی بر بهبود پردازش اطلاعات و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان نارساخوان مقطع ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران.

2 گروه روانشناسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.

10.32598/JLD.10.2.2

چکیده

هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی توان‌بخشی شناختی بر پردازش اطلاعات و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان نارساخوان بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با کارآزمایی بالینی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل تمام دانش‌آموزان نارساخوان مراجعه‌کننده به مرکز آموزش و توان‌بخشی مشکلات ویژه یادگیری امید شهر اراک در سال 1396 بود.
روش ها: روش نمونه‌گیری در دسترس بود و همه دانش‌آموزان مرکز در پژوهش شرکت کردند. سی دانش‌آموز به عنوان نمونه انتخاب و به صورت جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل آزمون عملکرد تحصیلی فام و تیلور و آزمون گام به گام جمع‌بندی توالی شنیداری بود. گروه آزمایش در دوازده جلسه تحت آموزش توان‌بخشی شناختی قرار گرفت. 
یافته ها: نتایج با استفاده از آزمون کوواریانس چند‌متغیری تحلیل شد. نتایج مانکوا نشان داد که توان‌بخشی شناختی بر پردازش اطلاعات دانش‌آموزان نارساخوان مؤثر است (P≤0/05)، اما تأثیر معناداری بر عملکرد تحصیلی آنها نداشته است (P≤0/05).
نتیجه گیری: توجه به مسائل توان‌بخشی شناختی کودکان یادشده می‌تواند در تسریع یادگیری آنها اثرگذار باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Cognitive Rehabilitation Training on Information Processing and Academic Performance of Dyslexic Students in Elementary Schools

نویسندگان [English]

  • Ali Rahmani 1
  • Zabih Pirani 2
  • Hosein Davoodi 1
  • Hasan Heydari 1
1 Department of Psychology, Khomein Branch, Islamic Azad University, Khomein, Iran.
2 Department of Psychology, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran.
چکیده [English]

Objective: The purpose of this study was to determine the effectiveness of cognitive rehabilitation on information processing and academic performance of dyslexic students. This research was a quasi-experimental clinical trial with a pre-test-post-test design with a control group. The research population consisted of all dyslexic students referring to the Omid Educational and Rehabilitation Center, Arak in 2017. 
Methods: The available sampling method was done and all students at the center participated in the research, of whom 30 students were selected and randomly assigned to two experimental and control groups. The research tools were Pham and Taylor educational performance test and Paced Auditory Serial Addition Test (PASAT). The experimental group received 12 sessions of cognitive rehabilitation. The results were analyzed using the Multivariate Analysis of Covariance (MANCOVA). 
Results: The results of MANCOVA showed that cognitive rehabilitation was effective in dyslexic students’ data processing (P≤0.05), but it had no significant effect on their academic performance (P≥0.05). 
Conclusion: Considering the cognitive rehabilitation problems of these children can be effective in expediting their learning.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive rehabilitation
  • Information processing
  • Academic performance
  • Students
  • Dyslexia
رجبی، س.، ابوالقاسمی، ع.، نریمانی، م.، و قائمی، ف. (1931). اثربخشی آموزش کنترل تکانه بر خودکارآمدی و ابعاد آن در دانش‌آموزان دارای نشانه‌‌های ADHD. روان‌‌شناسی مدرسه، 1(4)، 57-73.
سامع‌سیاهکلرودی، ل.، علیزاده، ح.، و کوشش، م. ر. (8831). تأثیر آموزش مهارت‌های ادراک بینایی بر بهبود عملکرد خواندن در دانش‌آموزان نارساخوان. تازه‌های علوم‌شناختی، 11(2)، 63-72.
یارمحمدیان، ا.، قمرانی، ا.، سیفی، ز.، و ارفع، م. (1394). اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی بر حافظه، عملکرد خواندن و سرعت پردازش اطلاعات دانش‌آموزان نارساخوان. ناتوانی‌های یادگیری، 4(4)، 101-117.