مقایسه استرس والدگری، هیجانات منفی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در مادران کودکان با و بدون ناتوانی ‏های یادگیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مشاوره، دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

چکیده

هدف این پژوهش مقایسه استرس والدگری، هیجانات منفی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در مادران کودکان با و بدون ناتوانی‏های یادگیری بود. روش پژوهش از نوع علی-مقایسه‌ای است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مادران کودکان با و بدون ناتوانی‏های یادگیری بود (هر گروه 90 نفر). نمونه‌ پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری پرسشنامه‌ها‌ی ناتوانی‌های یادگیری کلورادو، استرس والدگری آبدین، هیجانات منفی لویباند و تنظیم شناختی هیجان گارنسفکی، کرایج و اسپینهوون بود. داده‌های پژوهش، با تحلیل واریانس چند‌‌‌‌متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که تنیدگی والدگری، هیجانات منفی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان ناسازگارانه در مادران کودکان با ناتوانی‏های یادگیری بیشتر از مادران کودکان بدون ناتوانی‏های یادگیری بود. همچنین راهبردهای تنظیم شناختی هیجان سازگارانه در مادران کودکان بدون ناتوانی‏های یادگیری بیشتر از مادران کودکان با ناتوانی‏های یادگیری بود. بنابراین می توان تنیدگی، هیجانات منفی و راهبردهای ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان این مادران را پیش‌بینی و با آموزش‌های لازم از آن ها پیشگیری کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison the parenting stress, negative emotions and cognitive emotion regulation strategies among mothers of children with and without learning disability

نویسندگان [English]

  • T Pourebrahim 1
  • E Doniamaly 2
1 Assistant Professor of Counseling, Shahid Beheshti University
2 Master of Counseling, Islamic Azad University, Science and Research Branch
چکیده [English]

The aim of this study was to compare the parenting stress, negative emotions and cognitive emotion regulation strategies among mothers of children with and without learning disability. The study method was casual-comparative. The study population consisted of all mothers of children with and without learning disability (Each group of 90 mothers). The sample of study was chosen using the convenient sampling method. The measuring instruments were Questionnaires of learning disabilities (CLDQ), parenting stress (PSI), negative emotions (DASS) and cognitive emotion regulation (ERQ). The data was analyzed using multivariate analysis of variance. The results showed that the levels of parenting stress, negative emotions and maladaptive cognitive emotion regulation strategies mothers of children with learning disability were higher than m mothers of children without learning disability. Also adaptive cognitive emotion regulation strategies mothers of children without learning disability were higher than mothers of children with learning disability. Therefore, stress, negative emotions and maladaptive strategies of cognitive emotion regulation of these mothers can be predicted and prevented with the necessary training.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Parenting stress
  • Negative emotions
  • Cognitive emotion regulation strategies
  • Learning disability
اصغری­شربیانی، عباس؛ صبحی قراملکی، ناصر و عطادخت، اکبر. (1397). نقش سیستم بازداری/ فعال‌سازی رفتار، راهبرد‌‌های تنظیم شناختی هیجان و سرشت و منش در پیش‌بینی نشانه‌های اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان متوسطه. مجله­ی روان شناسی مدرسه، 7(3), 23-45.
اصغری مقدم، محمدعلی؛ فواد، ساعد؛ دیباح نیا، پروین و زنگنه، جعفر (1387). بررسی مقدماتی اعتبار و پایایی مقیاس‌های افسردگی، اضطراب و استرس در نمونه­های غیر بالینی.  دانشور رفتار، 15(31)، 38-23.
آهنگر قربانی، زهره؛ حاجلو، نادر؛ سپهری نسب، زهرا و معزز، رقیه (1398). اثر بخشی حافظه فعال بر بهبود عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان با اختلال یادگیری خاص. مجله ی ناتوانی‌های یادگیری، 8(6)، 26-7.
بشارت، محمدعلی و بزازیان، سعیده (1394). بررسی ویژگی­های روان‌سنجی پرسشنامه تنظیم‌شناختی هیجان در نمونه­ای از جامعه ایرانی. مجله دانشکده پرستاری و مامایی، 24(84)، 6-1.
پلنگی، ابوالفضل و رضایی، الهام (1395). مقایسه ی بهزیستی روانی و کنترل خشم در مادران کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری و عادی. مجله ی ناتوانی­های یادگیری، 6(2)، 51-38.
تاجیک، سمیرا؛ محرمی، جعفر و دانش پرور، حمیدرضا. (1397). رابطه ویژگی‌های شخصیتی و تنظیم شناختی هیجان با فرسودگی تحصیلی دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه. مجله­ی روان شناسی مدرسه، 7(3)، 87-68.
تبریزچی، نرگس؛ و وحیدی، زهره (1394). مقایسه­ی تنظیم هیجان، ذهن­آگاهی و بهزیستی روان‌شناختی در مادران دانش­آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ی ناتوانی‌های یادگیری ، 4(4)، 35-21.
تکلوی، سمیه و فرشی، آمنه (1396). مقایسه سطوح خودانتقادی، استرس ادراک شده، عاطفه مثبت و منفی در مادران دانش‌آموزان با و بدون اختلال یادگیری. مجله ی ناتوانی­های یادگیری، 7(2)، 26-7.
حاجلو، نادر و رضایی شریف، علی (1392). بررسی ویژگی­های روان‌سنجی پرسشنامه مشکلات یادگیری کلورادو.  مجله ی ناتوانی­های یادگیری، 1(1)، 43-24.
شیخ الاسلامی، علی؛ محمدی، نسیم و سید اسماعیلی قمی، نسترن (1395). مقایسه­ی استرس والدگری، شادکامی و انعطاف ­پذیری شناختی مادران دارای فرزند کم­توان ذهنی و ناتوان یادگیری مجله ی ناتوانی­های یادگیری ، 5(4)، 42-25.
صاحبی، علی؛ اصغری، محمدجواد و سالاری، راضیه السادات (1384). اعتبار یابی مقیاس افسردگی، اضطراب و تنیدگی برای اضطراب جمعیت ایرانی. روان‌شناسی تحولی، 1(4)، 18-1.
صالحی، ایرج و مسلمان، مهسا (1394). رابطه نگرش‎های مذهبی با افسردگی، اضطراب، استرس در دانشجویان دانشگاه گیلان. دین و سلامت، 3(1)، 64-57.
صبور، سهیلا و کاکابرایی، کیوان (1395). اثربخشی گروه درمانی پذیرش و تعهد بر میزان علائم افسردگی، استرس و شاخص­های درد در زنان مبتلا به درد مزمن.  پژوهش توانبخشی در پرستاری، 2(4)، 9-1.
صدری دمیرچی، اسماعیل؛ انصاری، محمد؛ اسماعیلی قاضی ولوئی، فریبا و قمی، میلاد (1395). مقایسه‌ی طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و رضایت زناشویی در مادران کودکان دارای اختلال یادگیری خاص و مادران کودکان عادی.  مجله ی ناتوانی­های یادگیری، 6(1)، 99-80..
عباسی، مسلم؛ بگیان کوله مرز، محمد جواد؛ قاسمی جوبنه، رضا و درگاهی، شهریار (1394). مقایسه خودبیمارانگاری، اضطراب اجتماعی و اجتناب شناختی در مادران دانش‌آموزان با و بدون مشکلات ویژه یادگیری. تعلیم و تربیت استثنایی، 6(134)، 14-5.
فدایی، زهرا؛ دهقانی، محسن؛ طهماسیان، کارینه و فرهادی، فاطمه (1389). بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی فرم کوتاه-شاخص استرس فرزندپروری مادران کودکان عادی 12-7 سال. تحقیقات علوم رفتاری، 8(2)، 91-80..
فرخی، سحر و شاره، حسین (1393). ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی فرم کوتاه شاخص عزت نفس جنسی زنان. مجله روانپزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 20(3)، 263-252.
قره داغی، علی؛ زمستانی، مهدی و ولیئی، زهره. (1399). بررسی رابطه بین عملکرد خانواده و تنظیم شناختی هیجان با بهزیستی روان‌شناختی دانش‌آموزان. مجله­ی روان شناسی مدرسه، 9 (2)، 122-108.
کاوه، منیژه و کرامتی،‌هادی (1396). اثربخشی آموزش تاب‌آوری بر استرس والدینی، رضایت زناشویی و تاب‌آوری والدین کودکان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری. مجله ناتوانی­های یادگیری، 6(3)، 91-69.
مرادی، فاطمه (1398). بررسی تأثیر عشق به مدرسه بر یادگیری دانش‌آموزان ابتدایی. پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره، 11(8)،91-66.
نریمانی، محمد؛ پورعبدل، سعید و بشرپور، سجاد (1395). اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش/ تعهد بر کاهش اضطراب اجتماعی دانش­آموزان دارا ی اختلال یادگیری خاص. مجله ی ناتوانی­های یادگیری، 6(1)، 140-121.
Abbasi, M., Bagyan Kole Marz, M., Ghasemi Joyne, R., & Dargahi, S. (2015).        Comparison of self-morbidity, social anxiety and cognitive avoidance in mothers of students with and without special learning difficulties. Journal of Exceptional Education, 6(131), 5-14. (Persian).
Ahangar Ghorbani, Z., Hajloo, N., Sepehri Nasab, Z. & Moazez, R. (2019). The effectiveness of working memory on improving the academic performance of students with special learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 8(4), 7-26. (Persian).
Antoine, P., Duvier, B., Andreotti, E., & Congaed, A. (2018). Individual differences in the effects of a positive psychology intervention: Applied psychology. Personality and Individual Differences122, 140-147.
Asghari sharabiani, A., Sobhi Gharamaleki, N. & Atadokht, A. (2018). The role behavioral activation/inhibition system, cognitive emotion regulation strategies and temperament and character predicting symptoms of social anxiety in high school students. Journal of School Psychology, 7(3), 23-45. (Persian).
Asghari Moghadam, M., Foad, S., Dibahnia, P., & Zangene, J. (2008). Preliminary study of validity and reliability of Depression, Anxiety and Stress scales in non-clinical samples. Journal of Daneshvar of behavior, 15(31), 7-26. (Persian).
Basharpoor, S., Ahmadi, S. (2020). Predicting the tendency towards high-risk behaviors based on moral disengagement with the mediating role of difficulties in emotion regulation: A Structural Equation Modeling. Journal of Research in Psychopathology, 1(1), 32-39. (Persian).
Bruggink, A., Huisman, S., Vuijk, R., Kraaij, V., & Garnefski, N. (2016). Cognitive emotion regulation, anxiety and depression in adults with autism spectrum disorder. Research in Autism Spectrum Disorders, 22, 34-44.
Besharat, M., Bazazi, S., Dibahnia, P., & Zangene, J. (2005). Evaluation of Psychometric Properties of Cognitive Emotion Regulation Questionnaire in a Sample of Iranian Society. Applied psychology. Nursing and Midwifery Journal, 24(84), 1-6. (Persian).         
Deater-Deckard, K. (2004). Parenting stress. Yale University Press.
Eisenhower, A. S., Baker, B. L., & Blacker, J. (2005). Preschool children with intellectual disability: syndrome specificity, behavior problems, and maternal well‐being. Journal of Intellectual Disability Research49(9), 657-671.
Fadayi, Z., Dehghani, M., Tahmasiyan, K., & Farhadi, F. (2010). Evaluation of factor structure, validity and validity of short form-parenting stress index of mothers of normal children. Research in Behavioral Sciences, 8(2), 80-91. (Persian).
Farokhi, S., & Share, H. (2014). Psychometric properties of the Persian version of the short form of women's sexual self-esteem index. Iranian journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 20(3), 252-263. (Persian).
Gharadaghi, A., Zemestani, M. & Valiei, Z. (2020). On the relationship between family functioning and cognitive emotion regulation with students' psychological well-being. Journal of School Psychology, 9(2), 108-122. (Persian).
Garnefski, N., & Kraig, V. (2006). Cognitive Emotion Regulation Questionnaire Development of a short 18-item version (CERQ-short). Personality and Individual Differences, 41(1), 1045-1053.
Hajlo, N., & Rezayi Sharif, A. (2013). Psychometric properties of the Colorado Learning Disabilities Questionnaire. Applied psychology.  Journal of Learning Disabilities, 1(1), 24-43. (Persian).
Haley, K., Allsopp, D., & Hoppy, D. (2018). When a Parent of a Student With a Learning Disability Is Also an Educator in the Same School District: A Heuristic Case Study. Learning Disability Quarterly41(1), 19-31.
Halstead, E. J., Griffith, G. M., & Hastings, R. P. (2017). Social support, coping, and positive perceptions as potential protective factors for the well-being of mothers of children with intellectual and developmental disabilities. International Journal of Developmental Disabilities, 16(2), 1-9.
Johnson, B. (2017). Learning Disabilities in Children: Epidemiology, Risk Factors and Importance of Early Intervention. BMH Medical Journal4(1), 13-21.
Junking, S. E. (2007). Yoga and self-esteem: Exploring change in middle-age women [Dissertation]. Saskatoon, Canada, 42-46.
Kave, M., & Keramati, H. (2017). The Effectiveness of Resilience Education on Parental Stress, Marital Satisfaction and Parental Resilience of Children with Learning Disabilities. Journal of Learning Disabilities, 6(3), 69-91. (Persian).
Mozafari, N., Bagherian, F., Zadeh Mohammadi, A. & Heidari, M. (2021). Executive functions, behavioral activation/behavioral inhibition system, and emotion regulation in adolescents with non-suicidal self-injury (NSSI) and normal counterparts. Journal of Research in Psychopathology, 1(3), 32-40. (Persian).
Moradi, F. (2019). Investigating the effect of love for school on elementary school students' learning. Education sciences education and counseling, 11(8), 66-91. (Persian).
Niven, K. (2017). The four key characteristics of interpersonal emotion regulation. Current Opinion in Psychology, 17, 89-93.
Narimani, M., Pourabdol, S., & Basharpour, S. (2016). The effectiveness of acceptance / commitment-based education in reducing social anxiety in students with special learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 6(1), 252-263. (Persian).
Patton, K. A., Ware, R., McPherson, L., Emerson, E., & Lennox, N. (2018). Parent‐Related Stress of Male and Female Careers of Adolescents with Intellectual Disabilities and Careers of Children within the General Population: A Cross‐Sectional Comparison. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities31(1), 51-61.
Pelangi, A., & Rezayi, A. (2004) Comparison of psychological well-being and anger management in mothers of children with learning disabilities and normal. Applied psychology. Journal of Learning Disabilities, 6(2), 38-51. (Persian).
Pourabdol, S., sobhi gharamaleki, N., Sajjadpour, S., Farzaneh, S. (2020). The study on cognitive-executive functions of frontal-parietal lobes in students with specificlearning disorder and normal students. Journal of Research in Psychopathology, 1(2), 19-24. (Persian).
Randall, D., Thomas, M., Whiting, D., & McGrath, A. (2017). Depression Anxiety Stress Scales (DASS-21): factor structure in traumatic brain injury rehabilitation. The Journal of head trauma rehabilitation, 32(2), 134-144.
Reitman, D., Currier, R.O & Stickle, T.R. (2002). A critical evaluation of the Parenting Stress Index-Short Form (PSI-SF) in a head start population. J  Clin Child Adolesc Psychol, 31(3), 384-92.
Sabor, S., & Kakabarayi, K. (2016). The effectiveness of acceptance and commitment group therapy on depressive symptoms, stress and pain indices in women with chronic pain. Journal Rehabilitation Research in Nursing, 2 (4), 1-9. (Persian).
Sadri Damirchi, E., Ansari, M., Esmayili Ghazi Valoyi, F., & Ghomi, M. (2016). Comparison of early maladaptive schemas and marital satisfaction in mothers of children with special learning disabilities and mothers of normal children. Journal of Learning Disabilities, 1(6), 80-99. (Persian)
Sahebi, A., Asgharii, M., & Salari, R. (2005). Validation of the Depression, Anxiety and Stress Scale for Anxiety in the Iranian Population. Developmental Psychology, 1(4), 1-18. (Persian).
Salehi, I., Mosalman, & M. (2015). The relationship between religious attitudes and depression, anxiety, and stress in students. Journal of Religion and Health, 3(1), 57-64. (Persian).
Shokri, A. (2021). The effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on parental stress of mothers with aggressive children. Journal of Research in Psychopathology, 1(3), 24-31. (Persian).
 Sheykholeslami, A., Mohamadi, N., & Seyed Esmayili Ghomi, N. (2016). Comparison of parenting stress, happiness and cognitive flexibility of mothers with children with mental retardation and learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 5(4), 25-42. (Persian).
Tajik, S., Moharami, J. & Daneshparvar, H. (2018). On the relationship between personality characteristics and cognitive emotion regulation with academic burnout among female high school students. Journal of School Psychology, 7(3), 68-87. (Persian).
Tabrizchi, N., & Vahidi, Z. (2005). Comparison of emotion regulation, mindfulness and psychological well-being in mothers of students with and without learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 6(2), 38-51. (Persian).
Taklavi, S., Farashi, A. (2007). Comparison of levels of self-criticism, perceived stress, positive and negative emotion in mothers of students with and without learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 7(2), 7-26. (Persian).
Wildcat, E. G., Boada, R., Riddle, M. W., Chhabildas, N., De Fries, J. C., & Pennington, B. F. (2011). Colorado Learning Difficulties Questionnaire: validation of a parent-report screening measure. Psychological assessment23(3), 778.