بررسی اثربخشی غنی‌سازی ادراکی بر کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری خاص در ریاضی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد گروه روانشناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 استاد گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی. دانشگاه اصفهان. ایران

3 استادیار گروه روانشناسی و آموزش افراد با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان

10.22098/jld.2025.16771.2236

چکیده

هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی غنی‌سازی ادراکی بر کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری خاص در ریاضی بود.
مواد و روش‌ها: روش این پژوهش شبه آزمایشی پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل و آزمایش بود. جامعه آماری کلیه دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری خاص در ریاضی پایه‌های چهارم تا ششم ابتدایی شهر اصفهان بودند که از بین آنها 28 نفر از طریق نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (14 نفر) و کنترل (14 نفر) جایگماری شدند. به منظور ارزیابی دانش‌آموزان از مقیاس هوش وکسلر کودکان ویرایش چهارم (WISC-IV) و آزمون ریاضی کی‌مت و برای سنجش کارکردهای اجرایی از پرسشنامه بریف (BRIEF) استفاده شد. گروه آزمایش طی 10 جلسه 45-60 دقیقه‌ای (2 بار در هفته) تحت مداخله غنی‌سازی ادراکی قرار گرفتند. داده‌های حاصل از پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس تک متغیری و چند متغیری تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: یافته‌ها حاکی از اثربخشی غنی‌سازی ادراکی بر بهبود خرده مقیاس‌های کارکردهای اجرایی (بازداری، انتقال توجه، کنترل هیجانی، آغازگری، حافظه فعال، برنامه‌ریزی، سازماندهی، کنترل و نظارت)‌ (05/0>p) آزمودنی‌های گروه آزمایش بود.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که این مداخله می‌تواند بر بهبود و ارتقاء کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری خاص در ریاضی تاثیر مثبت بگذارد؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت غنی‌سازی ادراکی که مبتنی بر تقویت مهارت‌های ادراک دیداری است، می‌تواند رویکردی موثر در بهبود ناتوانی یادگیری خاص در ریاضی باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the effectiveness of perceptual enrichment on executive functions of students with specific learning disability in mathematics

نویسندگان [English]

  • Nasrin Zaresharif 1
  • Salar Faramarzi 2
  • Ali Sharifi 3
1 faculty of education and psychology, university of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan
3 Assistant professor faculty of education and psychology, department of psychology and education of children with special needs, university of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Objective: The purpose of this study was to investigate the effectiveness of perceptual enrichment on executive functions of students with special learning disabilities in mathematics.

Methods: The method of this study was a quasi-experimental pre-test/post-test with control and experimental groups. The statistical population was all students with special learning disabilities in mathematics from the fourth to sixth grades in Esfahan, among whom 28 students were selected through available sampling and randomly divided into the experimental group (14 participants) and the control group (14 participants). The students were assessed using the Wechsler Intelligence Scale for Children (WISC-IV), the Keymath Test, the Executive Functions Questionnaire (BRIEF). The experimental group participanted in 10 sessions of 45-60 minutes (twice a week) duration in perceptual enrichment intervention.

Results: Data were analyzed using univariate and multivariate analysis of covariance tests. The results indicated the effectiveness of perceptual enrichment on the improvement of subscales of executive functions (inhibition, attention transfer, emotional control, initiation, working memory, planning, organization, control and supervision) (p<0.05) of experimental group students.

Conclusion: The results of this study showed that this intervention can have a positive effect on improvement and promotion of the executive functions of students with special learning disabilities in mathematics; Therefore, we can conclude that perceptual enrichment, which is based on strengthening visual perception skills, can be an effective approach in improving specific learning disabilities in mathematics.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Executive functions
  • Perceptual enrichment
  • Specific learning disability in mathematics

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار