اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر افزایش بهزیستی روان‌شناختی مادران دارای کودک مبتلا به اختلال یادگیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان‌شناسی بالینی،‌ دانشگاه اصفهان

2 دانشجوی دکتری تخصصی روان‌شناسی بالینی، دانشگاه شیراز

3 دانشجوی دکتری تخصصی روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بهزیستی روان‌شناختی مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال یادگیری بود. این روش آموزشی بر اساس نظریه‌های شناختی تیزدل بنا شده است. ذهن‌آگاهی به عنوان مبنایی برای درمان‌های روان‌شناختی، نظارتی پایدار بر شرایط جاری است. روش پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه‌ی آماری شامل همه‌ی مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال یادگیری در شهر دلیجان بود. نمونه شامل40 نفر از این مادران بود که به روش تصادفی ساده انتخاب گردیدند. ابزار مورد استفاده پرسش‌نامه بهزیستی روان‌شناختی می‌باشد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری (MANCOVA) استفاده شد. نتایج نشان دهنده تأثیر این روش درمانی بر بهزیستی روان‌شناختی مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال یادگیری بود. فرضیه‌های پژوهش در سطح معنی داری )001/0>P) تأیید شدند. حضور یک کودک مبتلا به اختلال یادگیری فشار روانی زیادی را بر والدین اعمال می‌کند و می‌تواند سلامت روان آنان را به خطر بیندازد. بسیار حائز اهمیت است که این مادران با احساسات خود در برخورد با کودکان آشنا شوند. افزایش ذهن‌آگاهی با افزایش بهزیستی روان‌شناختی همراه است. در حقیقت افراد ذهن آگاه در شناخت و مدیریت و حل مشکل های روزمره تواناتر هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effects of mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) on psychological well-being of mothers of children with learning disabilities

نویسندگان [English]

  • M Esmaeili 1
  • N Basiri 2
  • Z khayer 3
1 Assistant Professor of Psychology, University of Isfahan
2 Corresponding Author : PhD student of clinical Psychology, University of shiraz
3 PhD student Psychology, University of Isfahan
چکیده [English]

The aim of the present study was to investigate the effects of mindfulness-based Cognitive Therapy on psychological well-being of mothers of children with learning Disabilities. This method is based on Teasdale's Cognitive Theories. Mindfulness can be known as a basis of psychological treatments with sustained monitoring the current situation. The study was a pretest-posttest experimental design with a control group. Statistical population consisted of all mothers of children with learning disabilities of Delijan city. The sample consisted of 40 of these mothers who were randomly selected. The instrument was psychological well-being questionnaire. For data analysis, multivariate analysis of variance (MANCOVA) was used. The results showed the effectiveness of this therapy on the psychological wellbeing of mothers of children with learning disabilities. The research hypothesis (p <0.001) was confirmed at significance level. The presence of LD child causes a lot of stress for parents and can endanger their mental health. It is very important that the mothers of these children become familiar with their feelings. Increased Mindfulness is associated with increased psychological wellbeing. In fact, it can cause the recognition and management of the conscious mind and being capable of solving everyday problems

کلیدواژه‌ها [English]

  • mindfulness
  • psychological well-being
  • learning disability

مراجع

احمدوند؛ زهرا، حیدری نسب؛ لیلا و شعیری، محمد رضا(1391). تبیین بهزیستی روان‌شناختی بر اساس مؤلفه‌های ذهن‌آگاهی. فصلنامه روان‌شناسی سلامت، 2، 70-60.
اشکانی، فرخ و حیدری، حسن(1393) تأثیر آموزش هیجانی بر بهزیستی روان‌شناختی و سبک‌های اسنادی دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری مقطع دبستان. مجله‌ی ناتوانی‌های یادگیری(1)، 6-22.
باباپور خیرالدین، جلیل، پورشریفی، حمید، هاشمی تورج و احمدی، عز ت اله (1391). رابطه ی مؤلفه‌های فراشناخت و ذهن آگاهی با باورهای وسواسی دانش آموزان. مجله روان شناسی مدرسه، 1(4)، 22-38.
تقی پور، منوچهر(1377). بررسی و مقایسه‌ی باورهای غیر منطقی در اختلالات روان تنی با افراد بهنجار. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه علامه طباطبایی.تهران.
خرمایی؛ فرهاد، عباسی؛ مسلم و رجبی؛ سعید(1390). مقایسه‌ی کمالگرایی و تعلل ورزی در مادران دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله‌ی ناتوانی‌های یادگیری،1(1)، 77-60.
دباغی؛ پرویز، اصغرنژاد؛ علی‌اصغر، عاطف وحید؛ محمدکاظم و بواهری؛ جعفر(1387). اثر بخشی پیشگیری از عود بر پایه‌ی ذهن‌آگاهی در درمان وابستگی به مواد افیونی و سلامت روانی. مجله‌ی اعتیاد پژوهی، 2(7)  ، 30-46.
ریاحی؛ فروغ، خواجه الدین؛ نیلوفر و ایزدی مزیدی؛ سکینه (1392). بررسی تأثیر آموزش مدیریت خلق منفی بر سلامت روان و افسردگی مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال اوتیسم. دو ماهنامه علمی پژوهشی جنتاشاپیر، 4(2)،100-91.
گل پور چمرکوهی، رضا و محمد امینی، زرار (1391). اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهبود ذهن آگاهی و افزایش ابراز وجود در دانش آموزان مبتلا به اضطراب امتحان. مجله روان شناسی مدرسه، 1(3)، 82-100.
شعبانی؛ سمیه، دلاور؛ علی، بلوکی؛ آزاده و مام شریفی؛ اسماعیل(1391). بررسی روابط خودکارامدی، حمایت اجتماعی و خوش بینی در پیش بینی کنندگی بهزیستی ذهنی جهت تدوین مدل ساختاری در دانشجویان. فصلنامه مطالعات روان‌شناسی بالینی، 2(8)، 118-93.
عبدالکریمی؛ ماندانا، موسوی؛ سید ولی الله ، کوشا؛ مریم و خسرو جاوید؛ مهناز(1391). تأثیر  آموزش شیوه‌های صحیح مدیریت رفتار بر میزان افسردگی و اضطراب مادران کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی-کمبود توجه. مجله‌ی روان‌شناسی بالینی و شخصیت، 19(6)، 57-45.
هومنی؛ حمید علی، کوشکی؛ شیرین، صائمیان؛ آرزو(1393). بررسی ویژگی‌های روان سنجی پرسش‌نامه بهزیستی روان‌شناختی و رابطه‌ی آن با فرسودگی شغلی در بین کارکنان آتش نشانی. فصلنامه ی روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، 5(2)،51-67.
یزدان بخش؛کامران و بهرامی؛ زهرا(1390). بررسی راهکار‌های حل مسئله در دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری. اولین همایش ملی یافته‌های علوم شناختی در تعلیم و تربیت. آذر ماه.دانشگاه فردوسی مشهد.
Abbot,S., McConkey, R. (2006). The barriers to social inclusion perceived by people with intelectual disabilities. Journal of intelectual disabilities. 10, 275-287.
Abdolkarimi, M., Mosavi, SV., Koosha, M., Khosrojavid, M. (2012). The effect of the correct methods of behavior management training on depression and anxiety in mothers of children with attention deficit-hyperactivity disorder. Journal of Clinical Psy. & Personality, 6 (19), 45-57. (Persian).
Ahmadvand, z., heydarinasab, L., Shairi, M. (2012). Prediction of Psychological Well –Being Based on the Components of Mindfulness. Journal of health psychology. 1(2), 60-70. (Persian).
Ashkani, F., Heydari, H. (2014). Effects of emotional adjustment on psychological welfare and attributional styles of students with learning disabilities in primary school. Journal of Learning Disabilities. 4(1), 119-125. (Persian).  
BabapourKheiroddin, J., Poursharifi, H., Hashemi, T. & Ahmadi, E. (2013). The relationship of meta-cognition and mindfulness components with obsessive beliefs in students. Journal of school psychology, 1(4), 23-38. (Persian).
Chronis, A.H., Chacko, A., Fabiano, G.M., Wymbs, B.T., Pelham, W.E (2004). Enhancement to the behavioral parent training paradigm for families of children with ADHD: review and future directions. Clin child FAM psychol rev.7, 1-27.
Cooper,S. (2007). Mental ill health in adults with intectual disabilities: prevalance and associated factors. The british journal of psychiatry.190, 270-35.
Dabaghi, P., Asgharnezhad, A., Atefvahid, M., Bovahari, J. (2001). The effectiveness of mindfulness-based relapse prevention in the treatment of opioid dependence and mental health. Journal of addiction studies, 2(7), 30-46(Persian).
Diner, E., Lucas,R. E. (2000). Subjective emotional well-being. In handbook of emotional. Havilland Newyork: Gilford. 2th Ed.
Golpour chamarkohi, R. & Mohammadamini, Z. (2012). The efficacy of mindfulness based stress reduction on mindfulness and assertiveness of students with test anxiety. Journal of school psychology, 1(3), 82-100. (Persian).
Heiman,T.,Berger,O(2008). Parents of children with asperger syndrome or with learning disabilities: family enviroment and social support. Research in development disabilities. 29, 289-300.
Houmani, HA., Kooshki, SH., Saemian, A(2014). Psychometric properties of the Ryff,s scales psychological well-being among of firefighting employees. Quarterly Journal of Educational Psychology Islamic Azad University Tonekabon Branch, 5(2), 51-67. (Persian).
Hyes,S., Luoma,B., Bond, F. (2006). Acceptance and Commitment Therapy: Model, Process and out comes. Behavior research and therapy, 44, 1-25.
Kabat-zinn, J(2003). Mindfulness-based interventions in contex: past, present and future. Clinical psychology: science and practice, 10, 144-156.
Keng, sh., Smoski, M., Robins, C (2011). Effects of mindfulness on psychological health: a review of empirical studies. Clinical psychology review.31, 1041-1056.
Khormai, F., Abasi, M., Rajabi, S. (2011). A Comparison of Perfectionism and Procrastination in Mothers of Students with and without Learning Disability. Journal of Learning Disabilities, 1 (1), 60-77. (Persian).
Riahi, f., Kaeden, N., Izadimazidi, M. (2013). Effect of Negative Mood Management Training on Mental Health and Depression of Mothers with Autism Children. Jentashapir. 4(2), 91-99. (Persian).
Sheykholeslami, A. & Seyedesmaili ghomi, N. (2014). Comparing the effect of mindfulness-based stress reduction program and study skills training on the test anxiety in students. Journal of school psychology, 3(2), 104-121. (Persian).
Sadock,B., Sadock, V. (2007). Synopsis of psychiatry: behavioral sciences/clinical psychiatry (10th Ed). New york: Lippincott Williams & Wilkins.
Shabani, S., Delavar, A., Bolooki, A., Mamsharifi, E (2012). Evaluation of efficacy, social support and optimism on subjective well-being predictive for the development of structural models in students. Journal of clinical psychologies studies. 2(8), 93-118. (Persian).
Silver, C., Ruff, R., Iverson,G., Barthh,J., Broshek, D., Bush, S., Knoffler, S., Reynolds, C(2008). Learning disabilities: the need for neuropsychological evaluation. Archives of clinical neuro-psychology, 23,217-219.
Taghipoor, M (1998). Comparison of irrational beliefs in psychosomatic disorders and normal subjects. M.A thesis. Alametabatabai University. Tehran. (Persian).
Vinayak, S., Sekhon, P. (2012). Parenting of children with learning disabilities and their siblings. Journal of the Indian academy of applied psychology.38 (1), 84-92
Weinstein, N., Brown,K ., Ryan, R. (2009). A multiple-method examination of the effects of mindfulness on stress attribution, coping, and emotional well-being. Journal of research in personality. 43, 374-385.
Yazdan bakhsh, K., Bahrami, Z. (2011). Review strategies for problem solving in students with learning disorders. the first national conference. on cognitive science in education. Mashhad ferdosi university.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار