مقایسه‌ی طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و رضایت زناشویی در مادران کودکان دارای اختلال یادگیری خاص و مادران کودکان عادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 : استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 کارشناس‌ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمین

3 کارشناس ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه محقق اردبیلی

4 کارشناس ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

چکیده

خانواده‌ یکی از طبیعی‌ترین گروه‌هایی است که نیازهای انسان را ارضا می‌کند. تولد کودکی با ناتوانی یادگیری در خانواده می‌تواند رویدادی نامطلوب و چالش‌زا باشد. این امر باعث ایجاد برخی ذهنیت‌ها و باورهایی نامناسب می‌شود که می‌تواند رضایت زناشویی را تحت‌تأثیر قرار ‌دهد. هدف پژوهش حاضر مقایسه‌ی طرحواره‌های ناسازگار اولیه و رضایت زناشویی مادران کودکان دارای اختلال یادگیری خاص و مادران کودکان عادی بود. طرح پژوهش، توصیفی از نوع مقایسه‌ای است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مادران دانش‌آموزان دختر و پسر دارای اختلال یادگیری خاص و عادی شهرستان ساوه در سال‌تحصیلی 94-95 می‌باشد. از این جامعه 55 نفر از مادران دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری خاص و 55 نفر از مادران دانش‌آموزان عادی که از نظر سن و تحصیلات با مادران گروه دارای اختلال یادگیری خاص همتا شده بودند، به عنوان گروه مقایسه انتخاب شدند. روش نمونه‌گیری تصادفی ساده بود. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه طرحواره‌های اولیه‌یانگ- فرم کوتاه و پرسش‌نامه سازگاری دونفره (زن و شوهر) اسپانسر برای سنجش رضایت زناشوئی، جمع‌آوری شدند. برای تحلیل داده‌ها، از تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دو گروه تفاوت معناداری در طرحواره‌های ناسازگار اولیه و رضایت زناشوئی وجود دارد (01/0p<). می‌توان نتیجه گرفت حضور کودک دارای اختلال یادگیری خاص در سطح رضایت زناشویی و طرحواره‌های ناسازگار مادران تأثیر می‌گذارد؛ بنابراین آموزش‌ راهبردهای مناسب ویژه والدین کودکان دارای اختلال یادگیری خاص در جهت کاهش طرحواره‌های ناسازگار و افزایش رضایت زناشوئی آنها ضروری به نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The comparison of the early maladaptive schemas and marital satisfaction in mothers with special learning disability children and mothers of normal children

نویسندگان [English]

  • E Sadri 1
  • M Ansari 2
  • F Esmaili Ghazivaloii 3
  • M Ghomi 4
1 Corresponding Author: Assistant Professor, University of Mohaghegh Ardabil
2 MA Students in clinical Psychology, Islamic Azad University - Khomein Branch
3 MA Students in Family Counseling, University of Mohaghegh Ardabil
4 MA Students in Family Counseling, Islamic Azad University South Tehran Branch
چکیده [English]

Family is one of the most natural groups satisfying human needs. Birth of a child with special learning disability in a family can be an unpleasant and a challenging event. These events lead to some inappropriate beliefs and thoughts that can impact the marital satisfaction. The purpose of this study was to compare the early maladaptive schemas and marital satisfaction in mothers of special learning disability children and mothers of normal children. The research design of this study was causal-comparative. Statistical population of this study consists of all mothers with learning disabilities children and mothers of normal children in Saveh in 2015-2016 academic year. Form this population, 55 women with normal children and 55 women with special learning disability children were randomly selected. The data were collected by Young Early Schema Questionnaire (short form) and Espalier Dyadic Adjustment Scale. Data was analyzed using multivariate analysis of variance MANOVA. Results showed that difference between maladaptive schemas and marital satisfaction in mothers of special learning disability Children and Mothers of Normal Children was significant (P<0/05). Also it can be concluded that the presence of children with special learning disability affects the level of marital satisfaction and maladaptive schemas in mothers; thus, training of appropriate strategies for parents of children with special learning disability to reduce the maladaptive schemas and increase their marital satisfaction is essential.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Maladaptive schemas
  • marital satisfaction
  • special learning disability
احمدی، فرزانه؛ اصغرنژاد‌فرید؛ علی و برجعلی، محمود (1393). مقایسه طرحواره‌های ناسازگار اولیه و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در بیماران مبتلا به انسداد عروق کرونر و افراد سالم. مجلهعلومرفتاری، 8(1)، 63-55.
احمدیان‌گرجی، معصومه؛ فتی، لادن؛ اصغرنژاد‌فرید، علی‌اصغر و ملکوتی، کاظم (1387). مقایسه طرحواره‌های ناسازگارانه اولیه در بیماران افسرده اقدام کننده به خودکشی با بیماران افسرده غیراقدام کننده به خودکشی و جمعیت غیربالینی. تازه‌هایعلومشناختی، 10(3)، 59-49.
امانی، احمد؛ عیسی‌نژاد، امید و عزیزی، آرمان (1393). بررسی روابط ساختاری طرحواره‌های ناسازگار اولیه و عامل‌های شخصیتی با سازگاری زناشویی. پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 10(37)، 70-45.
انزاب‌دشتی، سیده ایلناز؛ اصغرنژاد‌فرید، علی‌اصغر و رئیسی، زهره (1394). مقایسه طرحواره‌های ناسازگار اولیه و ریشه‌های والدینی در بیماران مبتلا به اختلال هویت جنسی با گروه عادی. مجلهروان‌شناسیبالینی، 22(2)،13-1.
آهی، قاسم؛ محمدی‌فر، محمدعلی و بشارت، محمدعلی (1386). پایایی و اعتبار فرم کوتاه پرسش‌نامه طرحواره‌های یانگ. مجله روان‌شناسی و علوم تربیتی، 37(3)، 20-5.
بهشتیان، محمد (1392). مقایسه‌ی طرحواره‌های ناسازگار اولیه‌ی دانشجویان دختر معتاد به اینترنت و غیرمعتاد. پژوهشگاهعلومانسانیومطالعاتفرهنگی، 2(4)، 71-61.
پورمحمد، وحیده؛ یعقوبی، حسن؛ یوسفی، رحیم؛ محمدزاده، علی و نجفی، محمود (1392). مقایسه‌ی طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک زندگی در افراد وابسته به مواد و افراد عادی. فصلنامه اعتیاد پژوهی سوءمصرف مواد،7(27)، 17-1.
حسین‌خانزاد، عباس‌علی؛ عیسی‌پور، محمد؛ یگانه، طاهره و محمدی، رضا (1393). مطالعه انسجام خانواده در خانواده‌های با فرزند معلول. مجله علوم اجتماعی، 84،753-749.
حسینی، سیده فاطمه؛ امیری‌مجد، مجتبی و جعفری، اصغر (1393). مقایسه‌ی کیفیت زندگی و صمیمیت زناشویی والدین کودکان دارای سندرم داون، والدین کودکان دارای ناتوانی یادگیری و والدین کودکان عادی. فصلنامه ناتوانیهای یادگیری، 1 (12)، 55-38.
سیدنوری، سیده زهرا؛ کافی، سیده موسی؛ حسین‌خانزاده، عباسعلی و کریمی لیچاهی، رقیه (1393). مقایسه‌ی سلامت عمومی و رضایت زناشویی در مادران کودکان با ناتوانی های یادگیری و عادی. مجله مطالعات ناتوانی، 5(1)،122-119.
شیراوند، میثم (1394). مقایسه کیفیت زندگی و بهزیستی روان‌شناختی والدین دانش‌آموزان با اختلال یادگیری و والدین کودکان عادی. پایان‌نامه‌ی ارشد روان‌شناسی کودکان استثنائی. دانشگاه علامه طباطبائی.
فسنقری، حمید (1394). مقایسه طرحواره‌های ناکارآمد، جهت‌گیری مذهبی و امید به زندگی مادران دارای فرزند کم توان ذهنی با مادران دارای فرزند عادی. همایش بین المللی روان‌شناسی و فرهنگ زندگی، ص 89-76.
قاسمیان‌مقدم، مجید (1385). مقایسه عملکرد دانش‌آموزان با کمبود خاصی در ریاضی و تلفظ یادگیری با کودکان عادی در 12 خرده آزمون WISC-R. پایان‌نامه ی ارشد دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی علامه طباطبائی.
معتمدیان، مریم؛ سهرابی، فرشته؛ فتحی، ایرج و ملکی، سحر (1387). مقایسه سلامت روانی، رضایت از ازدواج و ابراز وجود پدر و مادر از ذهنی بازنشسته و نرمال (دختر و پسر) از دانش‌آموزان مدارس ابتدایی در آذربایجان غربی. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 10(35-36)، 132-52.
ملازاده، جواد (1381). رابطه‌ی سازگاری زناشویی با عوامل شخصیت و سبک‌های مقابله‌ای در فرزندان شاهد، پایان‌نامه‌ی دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
میکائیلی، نیلوفر؛ گنجی، مسعود و طالبی جویباری، مسعود (1391). مقایسه تاب‌آوری، رضایت زناشویی و سلامت روان در والدین با کودکان دارای ناتوانی یادگیری و عادی. مجله‌ی ناتوانی‌های یادگیری، 2(1)،137-120.
نامجویان‌شیرازی، فیروزه و کشاورز، رقیه (1392). بررسی مقایسه‌ای میزان شدت فشار روانی و رضایت زناشویی بین مادران کودکان عقب‌مانده ذهنی تربیت‌پذیر و مادران کودکان عادی. جامعه و زن، 2(4)، 145-129.
نجفی، محمود؛ بی‌طرف، مهسا؛ محمدی‌فر، محمدعلی و زارعی‌مته‌کلایی، الهه (1394). مقایسه طرحواره‌های ناسازگار اولیه و بینش شناختی در زنان متقاضی طلاق و عادی. فصلنامه زن و جامعه، 6(4)، 59-41.
یوسف‌نژاد‌شیرازی، مائده و پیوسته‌گر، مهرانگیز (1390). رابطه بین رضایت از زندگی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه در دانشجویان دانشگاه. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 12(2)، 65-55.
Abasiubong, F., Obembe, A., & Ekpo, M. (2006). Controlled study of anxiety and depression in mothers of children with learning disability in Lagos, Nigeria. Niger J Med, 15(2),124–7.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: Dsm-5. 5th Edition. Washington: American Psychiatric Publishing; pp: 991.
Baranoff & Tian. (2007).Young Schema Questionnaire: Review of psychometric and measurement issues. Australian Journal of Psychology, 59, 2, 78 – 86.
Dehle, C., & Weiss, R. L. (2002). Associations between anxiety and marital adjustment. J Psychol, 136(3),328–38.
Dttilio, F. M. (2006). Restructing schemas from family of origin in couple therapy: Journal of cognitive psychotherapy. New York, Vol. 2001 ss.4, pp 359-373.
Dumitrescu, D., & Rusu, A. S. (2012). Relationship between early maladaptive schemas, ouple satisfaction and individual mate value: An evolutionary psychological approach. Journal of evidence – based psychotherapies, (1)12, 63-70.
Dyson, L. (2010). Unanticipated effects of children with learning disabilities on their families. Learn Disabil Q, 33(1),43–55.
Floyd, F. J., & Zmich, D. E. (1991). Marriage and the parenting partnership: Perceptions and interactions of parents with mentally retarded and typically developing children. Child Development, 62(6), 1434–48.
Gooren, L. J. (2011). Clinical practice care of transsexual persons N engl j med. P.364,1251-7.
Hartley, S. L., Barker, E. T., Seltzer, MM, Greenberg, J.S., & Floyd, F.J. (2011). Marital satisfaction and parenting experiences of mothers and fathers of adolescents and adults with autism. Am J Intellect Dev Disabil, 116(1),81–95.
Heiman, T., & Berger, O. (2008). Parents of children with Asperger syndrome or with learning disabilities: Family environment and social support. Res Dev Disabil, 29(4), 289–300.
Karande, S., Kulkarni, S., others. (2009). Quality of life of parents of children with newly diagnosed specific learning disability. J Postgrad Med, 55(2), 97-103.
Karande, S., Kulkarni, S., others. (2009). Quality of life of parents of children with newly diagnosed specific learning disability. J Postgrad Med, 55(2), 97-103.
Krege, S. (2012). Disorders of sexual development and identity in childhood.Urologe A, (51), 62.
Kroesbergen, E. H, & Van Luit, E. H. (2005). Constructivist Mathematics Education for Students with Mild Mental Retardation. European Journal of Special Needs Education, 20(1),107–16.
Lardieri, L. A., Blacher, J., & Swanson, H. L. (2000). Sibling relationships and parent stress in families of children with and without learning disabilities. Learn Disabil Q, 23(2),105–16.
Lee, G.K. (2009). Parents of Children with High FunctioningAutism: How Well Do They Cope and Adjust?. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 21,93–114
Little, L. (2002). Differences in stress and coping for mothers and fathers of children with Asperger’s syndrome and nonverbal learning disorders. Pediatr Nurs, 28(6),565-570.
Lopoo, L. M., DeLeire, T. (2014). Family structure and the economic wellbeing of children in youth and adulthood. Social Science Research, 43,30–44.
Manzary, L., Makvandi, B & Khajevand Khoshli, A (2014).Comparison between Maladaptive Schemas, Marital Conflicts and Sexual Satisfaction in Nearly-Divorced, Divorced and Normal Individuals. Journal of Psychology & behavioral studies, 2 (1), 39-49.
Margalit, M., & Heiman, T. (1986). Family climate and anxiety in families with learning disabled boys. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. 25(6):841–6.
Mirfardi, A., Edalati, A., & Redzuan, M. (2010). Relationship between background factors and female marital satisfaction. J Soc Sci, 6(3),447–52.
Mitchell, D. B & Houser, P. (2008). The well bing of mothers of adolescent with developmental disabilities in relation to medical care utilization and satisfaction with health care. Res Dev Disabil, 29(2),97-112.
Mogasale, V. V., Patil, V. D., Patil, N. M. & Mogasale, V. (2011). Prevalence of Specific Learning Disabilities Among Primary School Children in a South Indian City. Indian Journal of Pediatrics, 79(3), 342-7.
Motiei, Z., Borjali, A., & Taghvaei, D. (2014). The mediation role of love stories in regards to early maladaptive schemas and marital satisfaction. Journal of Behavioral Sciences, 8(3), 219-226.
Pearson, V., & Chan, T. W. (1993). The relationship between parenting stress and social support in mothers of children with learning disabilities: A Chinese experience. Soc Sci Med, 37(2),267–74.
Roper, L., Dickson, J, M., Tinwell, C., Boot, P, G., McGuire, J. (2010). Maladaptive Cognitive Schemas in Alcohol Dependence: Changes Associated with a Brief Residential Abstinence Program. Cognitive Therapy Research, 34(3), 207-215.
Russell, F. (2003). The expectations of parents of disabled children. Br J Spec Educ;30(3):144–9.
Safarzadeh, S., Esfahani Asl, M., & Bayat, M. R (2011). The relationship between forgiveness, perfectionism and intimacy and marital satisfaction in Ahwaz Islamic Azad University married students. Journal of scientific research, (6)9, 778-784.
Stiles, O. E. (2004). Early maladaptive schemas and intimacy in young adult's romantic relationships. Unpublished doctoral dissertation, AlliantInternational University.
Thimm, J. C. (2010). Personality and early maladaptive schemas: A five-factor model perspective. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 41: 373-380.
Young, J. E. (1998). The Young Schema Questionnare:Short Form. Available at http://home.sprynet.com /sprynet/schema/ysqs.htm.
Young, J. E. (2005). Young Schema Questionnaire-Short Form. New York: Schema Therapy Institute.
Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E. (2003). Schema therapy: a practitioner’s guide. New York: Guilford Press, p. 23-64.
Zhang, D., & He, H. (2010). Personality traits and life satisfaction: A Chinese case study. Social Behavior and Personality, 38(8),1119-22.