اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه مازندران

2 گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

3 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه مازندران

10.22098/jld.2018.682

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی واقعیت‌درمانی گروهی بر سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص بود. طرح این مطالعه، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون-پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش‌آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص شهرستان بابلسر در سال تحصیلی 95-1396 بود. تعداد 30 نفر دانش‌آموز از طریق روش نمونه‌گیری آسان انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه گمارش شدند. گروه آزمایش طی 8 جلسه 60 دقیقه‌ای تحت واقعیت‌درمانی گروهی قرار گرفت. ابزارهای پژوهش پرسش­نامه مشکلات یادگیری کلورادو، نسخه دوم آزمون هوشی وکسلر برای کودکان و پرسش­نامه سرزندگی تحصیلی بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق تحلیل واریانس آمیخته و با استفاده از نرم‌افزار SPSS-22 انجام شد. یافته‌ها نشان داد واقعیت‌درمانی گروهی در افزایش نمرات سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری اثربخش است. دست‌آوردهای درمانی، در پیگیری 6 هفته ای نیز حفظ شده است (05/0< p). با توجه به تأثیر واقعیت‌درمانی گروهی بر افزایش سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص، این نتایج برای متخصصان و مشاوران مراکز اختلال یادگیری تلویحات کاربردی دارد.‌

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Reality Group Therapy on Academic Vitality in Students with Specific Learning Disorder

نویسندگان [English]

  • Z Soleimani 1
  • M Ghaffari 2
  • F Baezzat 3
1 MA student in educational psychology, University of Mazandaran
2 Department of psychology, Faculty of humanistic and social sciences, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
3 . Associate professor, Department of psychology, University of Mazandaran
چکیده [English]

The purpose of the present research was to investigate the effectiveness of reality group therapy on academic vitality of students with specific learning disorder. The design of this study was pre-test/post-test/follow-up semi-experimental with a control group. The statistical population of the research consisted of all female primary school fifth graders with specific learning disorder in 2016 in Babolsar, Iran. Thirty students were selected through convenient sampling and randomly assigned to the experimental (n= 15) and control group. The experimental group went through reality group therapy for 8 sessions of 60 minutes. The instruments were the Colorado Learning Difficulties Questionnaire, the second edition of Wechsler Intelligence Scale for Children, and the Academic Vitality Questionnaire. The data were analyzed using mixed analysis of variances by means of SPSS-22 software. The findings show that the reality group therapy is effective on increasing of academic vitality in students with specific learning disorder. Treatment gains are maintained to some extent over the six-week follow-up (p < 0.05). Given the efficacy of reality group therapy on academic vitality in students with specific learning disorder, these results have practical implications for clinicians and counselors engaged in learning disorder centers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Reality Therapy
  • specific learning disorder
  • academic vitality
  • Student

مراجع

اسلامی، رضا؛ هاشمیان، پیمان؛ جراحی، لیدا و مدرس غروی، مرتضی (1392). اثربخشی رویکرد واقعیت­درمانی گروهی بر شادکامی و کیفیت زندگی نوجوانان بد سرپرست در مشهد. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 5، 206-300.
اسمخانی اکبری نژاد، هادی؛ اعتمادی، احمد و نصیرنژاد، فریبا (1393). اثربخشی واقعیت درمانی به شیوه­ی گروهی بر اضطراب زنان. مطالعات روانشناختی، 2، 73-87.
پناه‌علی، امیر؛ شفیع‌آبادی، عبداله و احقر، قدسی. (1388). اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر نگرش نسبت به مصرف سیگار در دانش-آموزان پسر سال اول متوسطه. فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی، 4(16)، 63-84.
پورعبدل، سعید؛ صبحی قراملکی، ناصر و عباسی، مسلم (1393). مقایسه اهمال‌کاری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی در دانش آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص.  ناتوانی های یادگیری، 3، 22-38.
حاجلو، نادر و رضایی‌شریف، علی (1390). بررسی ویژگی‌های روان­سنجی پرسش­نامه مشکلات یادگیری کلورادو. ناتوانی های یادگیری، پاییز و زمستان، 1(1)، 24-43.
حشمتی، رسول؛ اصل اناری، روح اله و شکراللهی، رقیه (1395). اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ ﺗﻜﻨﻴﻚ­ﻫﺎی ﺑﺎزی درﻣﺎﻧﻲ گروهی ﺑﺮ اﺿﻄﺮاب حالت، اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻣﺜﺒﺖ و ﺳﻄﺢ ﺳﺎزﮔﺎری ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻛﻮدﻛﺎن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ ﻳﺎدﮔﻴﺮی خاص. ﻧﺎﺗﻮانی های ﻳﺎدﮔﻴﺮی،  5(4)، 7-24.
دهقانی زاده، محمدحسین و حسین‌چاری، مسعود (1391). سرزندگی تحصیلی و ادراک از الگوهای ارتباطی خانواده، نقش واسطه­ای خود کارآمدی. مطالعات آموزش و یادگیری، 4 (2)، 21-47.
سیادتیان، سیدحسین؛ عطایی، مریم و قمرانی، امیر (1393). بررسی مقایسه­ای سرزندگی در دانش­آموزان با و بدون نقص شنوایی. تعلیم و تربیت استثنایی، 14(4)، 16-21.
سیمین قلم، مونا؛ علی بخشی، حسین و احمدی زاده، زهرا (1395). بررسی مهارت­های ادراکی-حرکتی درکودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص. مجلهعلومپیراپزشکیوتوانبخشیمشهد،1، 7-13.
شهیم، سیما (1385). مقیاس تجدید نظر شده هوشی وکسلر برای کودکان (انطباق و هنجاریابی)، چاپ چهارم، شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز.
شیری امین لو، مرضیه؛ کامکاری، کامبیز و شکرزاده، شهره (1392). روایی هم­زمان نسخه نوین هوش آزمای تهران-استانفورد-بینه و نسخه دوم مقیاس هوشی وکسلر کودکان در کودکان ناتوانی یادگیری. تعلیم و تربیت استثنایی، 13 (7)، 50-61.
صاحبدل، حسین؛ خوش کنش، ابوالقاسم و پورابراهیم، تقی (1391). بررسی تأثیر واقعیت درمانی گروهی بر سلامت روانی سالمندان مقیم آسایشگاه شهید هاشمی نژاد کهریزک. فصل­نامه سالمند، 64، 24-53.
عبدالهی مهربان، نسرین؛ شفیع آبادی، عبدالله و بهبودی، معصومه (1393). بررسی اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد واقعیت درمانی بر افزایش عزت نفس مادران دارای کودک فلج مغزی(CP). مجله تحقیقات علوم رفتاری، 12(3)، 360-368.
مکتبی، غلامحسین؛ فرامرزی، حمید و فرزادی، فاطمه. (1396). رابطه علی ساختار توانمندساز با بهزیستی مدرسه با میانجی‌گری مؤلفه‌های خوش‌بینی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان سال سوم دبیرستان‌های شهرستان اهواز. فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی، 12(47)، 107-135.
گنجی، مهدی (1391). روانشناسی نابهنجاری: آسیب شناسی روانی بر اساس DSM-5. نشر سالاوان.
نیکبخت، الهام؛ عبدخدائی، سعید و حسن آبادی، حسین (1392). اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر افزایش انگیزش تحصیلی و کاهش اهمال­کاری تحصیلی دانش­آموزان. پژوهش­های روا­­ن­شناسی بالینی و مشاوره، 3 (2)، 81-94.
Abdolahi Mehraban, N., Shafiabadi, A., & Behboudi, M. (2014). The study of effectiveness of group counseling based on reality therapy on increasing of self esteem in mothers of children with cerebral palsy. Journal of Research in Behavioral Sciences, 12(3), 360-368. (Persian).
Bhargava, R. (2013). The Use of Reality Therapy with a Depressed Deaf Adult. Clinical Case Studies, 12(5), 388-396.
Dehghani Zadeh, M. H., & Hosein-chari, M. (2010). The academic Vitality and perception of family communication patterns: the mediating role of self-efficacy. Journal of Teaching and Learning Studies, 4 (2), 21-48. (Persian).
Eslami, R., Hashemian, P., Jarahi, L., & Modarres Gharavi, M. (2013). Effectiveness of Group Reality Therapy on Happiness and Quality of Life in Unsupervised Adolescents in Mashhad. Medical Journal of Mashhad University of Medical Sciences, 56(5), 300-306. (Persian).
Esmkhani Akbarinezhad, H., Etemadi, A., & Nasirnezhad, F. (2015). The effectiveness of reality therapy group counseling on women's anxiety. Quarterly Journal of Psychological Studies, 10(2), 73-88. (Persian).
Ganji, M. (2013). Abnormal psychology based on DSM-5. Tehran: Savalan publication. (Persian).
Glasser, W., & Glasser, C. (2010). The effect of reality therapy based group counseling on the self-esteem.  University of Virginia.
Hajloo, N., & Rezaie Sharif, A. (2011). Psychometric properties of Colorado Learning Difficulties Questionnaire (CLDQ). Journal of Learning Disabilities, 5(4), 7-24. (Persian).
Heshmati, R., Onari Asl, R., & Shokrallahi, R. (2016). The effectiveness of group play therapy techniques on state anxiety, positive emotions and general compatibility level in special students with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 5(4), 141- 147. (Persian).
Kianipour, O., & Hoseini, B. (2012). An examination of the effectiveness of choice theory on teachers' teaching effectiveness and student' subsequent academic achievement. International Journal of Choice Theory and Reality Therapy, XXXI (2), 55-63.
Martin, A. J., & Marsh, H. W. (2008). Academic buoyancy: Towards an understanding of students’ everyday academic resilience. Journal of School Psychology, 46(1), 53-83.
Martin, A. J., & Marsh, H. W. (2006). Academic resilience and its psychological and educational correlates: A construct validity approach. Psychology in the schools, 43(3), 267-281.
Maktabi, G., Faramarzi, H., Farzadi, F. (2017). Causal Relationship Enabling Structure and School well-Being with the Mediation of Educational Optimism Eomponents and Academic Vitality Junior High School Students in Ahwaz. Journal of Modern Psychological Researches, 12(47), 107-135. (Persian).
Mason, C. (2016). Using reality therapy trained group counselors in comprehensive school counseling programs to decrease the academic achievement gap. International Journal of Choice Theory and Reality Therapy, XXXV(2), 14-25.
Masoudi, S., Mirzaei, R., Aminpoor, H., Hafeznia, M., & Majd, M. (2016). Effect of reality therapy on achievement motivation and problem-solving skills in students. The Caspian Sea Journal, 10(1), 124-127.
Mollagholamali Hakak, N. (2013). Effectiveness of group reality therapy in increasing the students' happiness. Life Science Journal, 10(1), 577-580.
Nikbakht, E., Abdekhodae, M., & Hasanabadi, H. (2014). Effectiveness of reality therapy group counseling program on academic motivation and procrastination. Research in Clinical Psychology and Counseling, 3(2), 81-94. (Persian).
Omizo, M., & Cubberly, W. (1983). The effects of reality therapy classroom meetings on self‐concept and locus of control among learning disabled children. The Exceptional Child, 30(3), 201-209.
Panahali, A., Shafiabadi, A., ahghar, G. (2010). The Effectiveness of Group Reality Therapy in Attitude toward Smoking among Male Students of High School. Journal of Modern Psychological Researches, 4(16), 63-84. (Persian).
Peterson, A. V., Chang, C. H., & Collins, P. L. (1998). The effects of reality theory and choice training on self-concept among Taiwanese university students. International Journal for the Advancement of Counselling, 20, 79-83.
Pourabdol, S., Sobhi–Gharamaleki, N., & Abbasi, M. (2015). A comparison of academic procrastination and academic vitality in students with and without specific learning disorder. Journal of Learning Disabilities, 4(3), 121-127. (Persian).
Putwain, D. V., Connors, L., Symes, W., & Douglas-Osborn, E. (2011). Is academic buoyancy anything more than adaptive coping? Anxiety, Stress & Coping, 1-10.
Sadat Bari, N., Bahrinian, S., Azargon, H., Abedi, H., & Aghaei, F. (2013). The effectiveness of reality therapy on resiliency of divorced women in Neyshabour city. International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 6(2), 160-164.
Sahebdel, H., Khoshkonesh, A., & Pourebrahim, T. (2012). Effects of group reality therapy on the mental health of elderly residing at Iran`s Shahid Hasheminejad nursing home. Salmand: Iranian Journal of Ageing, 7(1), 16-24. (Persian).
Shahim, S. (2006). Wechsler's revised Intelligence Scale for Children (Adaptation and Standardization). 4th ed. Shiraz University Press. (Persian).
Shiri Aminloo, M., Kamkary, K., & Shokrzadeh, Sh. (2013). The concurrent validity of the new version of the Tehran-Stanford-Binet ‎Intelligence Scale with the Wechsler Intelligence Scale for Children-Revised. Journal of exceptional Education, 7(13), 50-61. (Persian).
Siadatian, S.H., Ataie, M. & Gomrani, A. (2014). Comparison vitality of students with and without hearing loss. Journal of Exceptional education, 14(4), 16-21. (Persian).
Siminghalam, M., Alibakhshi, H., & Ahmadizadeh, Z. (2015). An investigation of bilateral coordination of children with specific learning disorder. Journal of Paramedical sciences & Rehabilitation, 1, 7-13. (Persian).
Smaeeli Far, N., Sheikhi, H., & Jafarpour, Z. (2013). Effectiveness of group reality therapy in increasing the students' happiness. International Journal of Psychology and Behavioral Research, 2(2), 65-70.
Willcutt, E. G., Boada, R., Riddle, M. W., Chhabildas, N., DeFries, J. C., & Pennington, B. F. (2011). Colorado Learning Difficulties Questionnaire: Validation of a parent-report screening measure. Psychological Assessment, 3, 778–791.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار