بررسی اثربخشی تئاتر درمانی بر بهبود شایستگی اجتماعی دانش آموزان با اختلال خاص یادگیری در ریاضی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه تهران

2 مدیر مدرسه اختلالات یادگیری

3 کارشناس مشاوره، شاغل در آموزش و پرورش استثنایی

10.22098/jld.2018.683

چکیده

پژوهش حاضر به‌منظور بررسی اثربخشی آموزش تئاتر درمانی بر شایستگی اجتماعیدانش‌آموزان با اختلال ریاضی اجرا شد. این پژوهش، یک مطالعه نیمه­آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه شاهد بود. 30 دانش‌آموز پسر 12 تا 15 ساله با اختلال ریاضی که به روش نمونه‌گیری در دسترس از استان کرمانشاه انتخاب ‌شده بودند، در این پژوهش شرکت داشتند. آزمودنی‌ها به‌صورت تصادفی به دو گروه 15 نفری تقسیم شدند (یک گروه آزمایش و یک گروه شاهد). گروه آزمایش در 10 جلسه 45 دقیقه‌ای تحت آموزش تئاتر درمانی قرار گرفتند، درحالی‌که به گروه شاهد این آموزش ارائه نشد. ابزارهای استفاده‌شده در این پژوهش، آزمون­ هوشی وکسلر کودکان و پرسش­نامه شایستگی اجتماعی فلنر و همکاران بود. اطلاعات جمع‌آوری‌شده با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری تحلیل شد. نتایج نشان داد که بعد از مداخله، میانگین نمرات شایستگی اجتماعی گروه آزمایش به‌طور معناداری بیشتر از گروه شاهد بود. (81/11=F و 001/0>=P) همچنین، آموزش تئاتر درمانی بر همه خرده مقیاس‌های شایستگی اجتماعی (مهارت‌های شناختی، رفتاری، شایستگی هیجانی و آمایه انگیزشی) اثر مثبت و معناداری داشت. برنامه آموزش تئاتر درمانی باعث بهبود شایستگی اجتماعی در دانش­آموزان با اختلال ریاضی شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Effectiveness of Psychodrama Therapy on the Social Competency Improvement in Students with Mathematical Disorder

نویسندگان [English]

  • H Sharifi 1
  • S Miryari 2
  • B Abbasi 3
1 Corresponding Author: Master of Psychology and Education Exceptional Children, University of Tehran
2 Director of School of Learning Disorders
3 School Consultant, Exceptional Education
چکیده [English]

The purpose of the present study is to investigate the effectiveness of psychodrama therapy for improving the social competency in students with mathematical disorder in Kermanshah. The design of this study is quasi- experimental with pretest- posttest and control group. In this study, 30 mathematical disorder boys, who were 12-15 years old, were selected by the convenient method, and were randomly divided into two groups (experimental and control group), each consisted of 15 students. Experimental group received psychodrama therapy training in 10 sessions of 45-minutes, while control group did not receive any special treatment. The instruments used were Wechsler Intelligence Scale for children and Social Competency Questionnaire. The obtained data were statistically analyzed using MANCOVA. The findings of this research showed that significant increase in social competency mean of experimental group in the post intervention in comparison with control group was observed. Furthermore, psychodrama therapy training had positive and significant effects on all subscales of social competency (cognitive skills, behavioral skills, emotional competency and motivational sets) in these students. The psychodrama therapy instructional program improved social competency of students with mathematical disorder. At the end, applying psychodrama therapy training for improved social competency of the students with mathematical disorder. Discussions as well as suggestions for future research are presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychodrama Therapy
  • Social Competency
  • Mathematical Disorder

مراجع

ابوالقاسمی، عباس؛ رضایی جمالویی، حسن؛ نریمانی و زاهدبابلان، عادل (1390). مقایسه شایستگی اجتماعی و مؤلفه‌های آن در دانش­آموزان دارای پیشرفت تحصیلی پایین، متوسط و بالا. مجله ی ناتوانی‌های یادگیری، 1(1)، 6-23.
امیرخانی، سوده؛ سلیمی بجستانی، حسین و نوئین، آرمیتا (1393). بررسی و اثربخشی تئاتر درمانی بر سطح استدلال اخلاقی. مجله طب نظامی، 16(2)،77-82.
انجمن روان‌پزشکی آمریکا (2013). راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی ویرایش پنجم (ترجمه فرزین رضاعی و همکاران،1393). تهران: انتشارات ارجمند.
بلانر، آدم (1996). درون پردازی، روان‌درمانی با شیوه‌های نمایشی و تئاتر درمانی. ترجمه حسن حق‌شناس و حمید اشکانی (1383). تهران: انتشارات رشد
پرندین، شیما (1385). هنجاریابی پرسش­نامه خود توانمندسازی اجتماعی فلنر. فصلنامه تعلیم و تربیت، 2 (4)، 76-90.
جلیل آبکنار، سیده سمیه؛ عاشوری، محمد و پور محمدرضا تجریشی، معصومه (1391). بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی بر مهارت‌های شناختی، رفتاری، هیجانی و انگیزشی دانش‌آموزان با اختلال ریاضی. فصل­نامه پژوهش در علوم توان‌بخشی، 6 (8)، 1003-1014.
جلالیان، ستاره و کاکابرایی، کیوان (1394). بررسی اثربخشی تئاتر درمانی بر مهارت‌های اجتماعی افراد کم‌توان ذهنی. مجله پژوهش‌های نوین در قلمرو کودکان آهسته­گام،3(5)، 294-306.
شاه‌میوه اصفهانی، آرزو؛ بهرامی پور، منصوره؛ حیدری، طاهره و فرامرزی، سالار (1393). تأثیر آموزش بازی گروهی بر رفتار سازشی دختران و پسران کم‌توان ذهنی. مجله دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی،3(57)، 63-70.
شهیم، سیما (1373). هنجاریابی مقیاس تجدیدنظر شده هوش وکسلر برای کودکان در ایران. شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز.
کرمی، جهانگیر؛ شفیعی، بهناز و حیدری شریف، پریسا (1394). اثربخشی بازی‌درمانی گروهی شناختی- رفتاری در اصلاح سازش نایافتگی اجتماعی دانش­آموزان دختر آهسته­گام. مجله تعلیم و تربیت استثنایی،15(3)، 21-32.
گال، مریل؛ بورگ، والتر  و گال، جویس (1947). روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌شناسی. ترجمه احمدرضا نصر، حمیدرضا عریضی، محمود ابوالقاسمی، محمدجعفر پاک‌سرشت، علیرضا کیامنش، خسرو باقری و همکاران (1386). تهران: انتشارات سمت.
مؤمنی، سویل (1388). بررسی آموزش مهارت‌های زندگی بر کفایت اجتماعی و مهارت ارتباطی دانش­آموزان مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل.
هالاهان، پی؛ لوید، جان؛ کافمن، جیمز، ویس، مارگارت و مارتینز، الیزابت (2005) اختلال‌های یادگیری. ترجمه حمید علیزاده، قربان همتی علمدار لو، صدیقه رضایی دهنوی و ستاره شجاعی (1394). تهران: انتشارات ارسباران.
Abolghasemi,A; Rezaii Jamalloi,H; Narimani,A & Zahed bolbolan,A (2011). Comparison of social competence and its components among students with low, medium and high academic achievement. Journal of Learning Disabilities: 1 (1), 23-6. (Persian)
American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Psychiatric Disorders (Fifth Edition) (translated by Farzin Rezaee et al.,2014). Tehran: Arjmand Publications.(Parsian)
Amico, M., Lalonde, C. & Snow, S. (2015). Evaluating the efficacy of drama therapy in teaching social skills to children with Autism spectrum Disordes. Drama Therapy Review, 1(19), 21-39.
Amirkhani,S; Salimi,H; Noiin,A.(2014). The study and effectiveness of theater therapy on the level of moral reasoning. Journal of Military Medicine, 16 (2), 77-82. (Parsian)
Blanter,‌A‌(1996). Introspection, psychotherapy with theatrical techniques and theater therapy. Translation by Hassan Haghshenas and Hamid Ashkani (2004). Tehran: Growth Publishing.(Persian)
Ekpete O. A; horsfall, M; Tarawou, T. (2011). evaluation of activated carbon from fluted pumpkin stem waste for phenol and chlorophenol adsorption in a fixed- bed micro- column. Journal Applied science Environmental management, 15(1);141-6.
Erbay, F & Dogru, S.Y. (2010). the effectiveness of creative drama eduction on the teaching of social communication skills in mainstreamed students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2(5), 4475- 4479.
Felner, R. D., Lease, A. M., Philips, R. C. (1990). social competence and the language of adequacy as asubject matter for psychology: Aquadripartite travel framework. in TP Gullotta GR Adams, R Montemayor (Eds), the development of social competence, PP . 254-264.
Gall, M, Borg, W, Gal, J(1947). Quantitative and qualitative research methods in education and psychology. Translation by Ahmad Reza Nasr, Hamidreza Arizii, Mahmoud Abolghasemi, Mohammad Jafar Paksaresht, Alireza Kiamanesh, Khosro Bagheri et al. (2006). Tehran: samt Publication.(Parsian)
Geary, D. C. (2004). Mathematics and learning disabilities. Journal of Learning disabilities, 37(1), 4-15.
Halahan, P., Lloyd, J; Kaufman, J; Weiss, M & Martinez, E (2005) Learning Disorders. Translation by Hamid Alizadeh, Ghorban Hemmati Alamdar, Sedigheh Rezaei Dehnavi and Shojaee Setare (2015). Tehran: Arasbaran Publications.(Parsian)
Horvation, T. & Schreiber, E. (2011). The quintessential zerka, Writings of zerka toeman Moreno on psychodrama, sociometry and group psychotherapy.
Jalalian, S & Kakaberiya, S (2015). The Effectiveness of Theater Therapy on the Social Skills of Mentally Retarded People. New research in the field of slow-moving children. 2, 3 (5), 294-306.(Persian)
Jalil Abkenar, S; Ashoori, M & Pour Mohammad Reza Tajrishi, M (2012). The Effectiveness of Life Skills Training on Cognitive, Behavioral, Emotional and Motivational Skills of Students with Math disorder. Quarterly Journal of Rehabilitation Sciences, 8(6). 1003-1014. (Persian)
Jindal- Snape, & Vettranino, E. (2012). Drama techniques for the enhancement of social- emotional development in people with special needs. Review of research. International Journal of Special Education, 22(1), 107-17.
Jones, P. (2013). An analysis of the first articulation of drama therapy: Austins principles of drama- therapy: A handbook for dramatists (1917). the Arts in Psychotherapy, 40(3), 352-357.
Karami, J; Shafiei, B & Heydari Sharif, P (2015). The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Group Behavioral Therapy in Improving Compilation of Social Understanding of intellectual Disability Girl Students. Journal of Exceptional Education, 15 (3), 21-32.(Persian)
Kwang, W. K. (2003). the Effects of Being the protagonist in psychodrama. the Journal psychotherapy. psychodrama & sociometry. Winter 2003.pp:. 127-115.
Momeni, S‌(2010). The study of life skills training on social adequacy and communication skills of students with math learning disorder. Master's Degree, Islamic Azad University, Ardabil Branch.(Parsian)
Monzaree Tavakoly, F., Namdari, K. & Esmailim M. (2014). Effeect of psychodrama- based group training for healthy lifestyle on psychogical balance, spiritual well- being and optimism. Journal Life Sci. Biomed, 4(4), 346-351.
Okoronkow, S & Okoronkow, C. (2011). Creative dramatics as an effective educational tool in contemporary education: A pedagogical discourse. Retrieved December 22, 2011 from: http// www.hrmars. com/admin/pice 112.
Osman, HE; Badwy, RK & Ahmad, HF. (2010). Usageof some agricultural by- products in the removal of some heavy metals from industrial wastewater. Journal of phyto, 2(3):51-62.
Parandin,‌Sh‌(2009). Standardization of self-empowerment questionnaire by Fellner. Quarterly Journal of Education, 2(4), 76-90. (Persian)
Pendzik, S & Raviv, A. (2012). therapeutic clowning and drama therapy: A family resemblance. . the Arts in Psychotterapy, 38(4),267-275.
Ruddy, R. & Dent- Brown, K. (2010). Drama therapy for schizophrenia or schizophrenia- kike illnesses . the Cochrane Collaboration, 12(3), 34-45.
Shahim, S (1995). Standardization of the Revised Vaxler Intelligence Scale for Children in Iran. Shiraz: Shiraz University Press.(Presian)
Shahmivo Esfahani,‌A; Bahrami Pour, M; Heidari,‌T & Faramarzi, S (2014). Effect of group play instruction on adaptive behavior of mentally retarded boys and girls. Journal of Applied Psychology, 3 (57), 63-70.(Persian)
Silver, CH; Ruff, RM; Iverson, GL; Barth, JT; Broshek, DK; Bush, SS, et al. (2008). Learning disabilities: the need for neuropsychological evaluation.Arch Clin neuropsychol . 23(2): 217-9.
Singh, K; Singh, U; Singh, B. P. (2011). Removal of heavy metals from highway run off using agricultural waste wheat bran. Asian Journal of Biochemical and Pharmaceutical Research;, 1(1); 9-18.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار