اثربخشی بازی‌درمانی بر بهبود سرعت پردازش اطلاعات و پردازش اجتماعی/ هیجانی در دانش‌آموزان مبتلا به اختلال‌یادگیری خاص-خواندن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان‌شناسی مشاوره و راهنمایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.

2 دانشجوی دکتری تخصصی روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل.

3 کارشناس‌ارشد روان‌شناسی بالینی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.

10.22098/jld.2019.834

چکیده

پژوهش با هدف بررسی اثربخشی بازی­درمانی بر بهبود سرعت پردازش اطلاعات و پردازش اجتماعی/ هیجانی در دانش­آموزان مبتلا به اختلال­یادگیری خاص­خواندن انجام شد. روش پژوهش  آزمایشی با طرح پیش­آزمون– پس­آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص خواندن مقطع ابتدایی شهر اردبیل در نیمه اول سال­تحصیلی 1397-1398 بودند که تعداد 30 نفربه روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و در دو گروه (آزمایش 15 نفر و کنترل 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه یک‌ ساعته آموزش دریافت کردند. به منظور گردآوری اطلاعات از مقیاس پردازش هیجانی، مقیاس هوشی وکسلر برای کودکان و پرسشنامه تئوری ذهن استفاده شد. تجزیه تحلیل داده­­ها با آزمون تحلیل کوواریانس (MANCOVA) با نرم افزارآماری SPSS20 صورت گرفت. یافته­ها نشان داد بازی­درمانی تأثیر معناداری بر بهبود سرعت پردازش اطلاعات و پردازش اجتماعی/هیجانی در دانش­آموزان مبتلا به اختلال­یادگیری خاص­خواندن دارد(01/0P<). نتایج حاصله تلویحات مهمی در زمینه آموزش و خدمات مشاوره­ای به عنوان بخشی از درمان برای دانش­آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص خواندن ارائه می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of play therapy on improving the speed of information processing and social / emotional processing in students with dyslexia

نویسندگان [English]

  • E Janghoo 1
  • B Hemmati 2
  • H Jafarzadeh Dashbolagh Dashbolagh 3
1 M.A of Counseling and Guidanc, Islamic Azad University, Roudehen Branch
2 Ph.D. Student of Psychology, Islamic Azad University, Ardabil Branch
3 M.A of Clinical Psychology, Young Researchers and Elite Club, Ardebil Branch, Islamic Azad University, Ardebil, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the effectiveness of play therapy on improving the speed of information processing and social / emotional processing in students with dyslexia. The research method was experimental with a pretest-postest design and with a control group. The statistical population included all students of elementary school in Ardabil city who had dyslexia in school year of 2017-2018. A sample of 30 students were selected by sampling method and were divided into two groups (15 in experimental and 15 in control group). The experimental group received 8 an- hour sessions of training. Data were collected using the emotional processing scale, Wechsler's IQ Scale for Children and the theory of mind Questionnaire. Data were analyzed by multivariate analysis of variance (MANCOVA) through SPSS20. The results showed that the play therapy had a significant effect on improving the speed of information processing and social/emotional processing in students with dyslexia (P<0.01). These results provide important implications for education and counseling services as part of treatment for students with dyslexia.

کلیدواژه‌ها [English]

  • dyslexia
  • play therapy
  • information processing speed
  • social /emotional processing

مراجع

آقاجانی، سیف اله و هاشمی رزینی، هادی. (1396). روانشناسی و آموزش کودک استثنایی. چاپ دوم. تهران: انتشارات آوش.
احدی، حسن و کاکاوند، علیرضا. (1394). اختلالات یادگیری از نظریه تا عمل. تهران: انتشارات ارسباران.
اسمعیل بیگی، حانیه و پیرزادی، حجت. (1396). نقش بازی‌درمانی در بهبود مشکلات کودکان با اختلال یادگیری ویژه. تعلیم و تربیت استثنایی، 5(148)، 48-37.
امین یزدی، سیدامیر؛ کارشکی، حسین و سادات، کیافر.(1392). اثربخشی آموزش نطریه ذهن بر کاهش پرخاشگری و افزایش توانایی نظریه ی ذهن در کودکان پیش دبستانی. پژوهش در سلامت روانشناختی، 7(4)، 67-60.
انجمن روانپزشکی آمریکا. (2013). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM-5. ترجمه یحیی سید محمدی. (1394). چاپ چهارم، تهران: نشر روان.
درتاج، فریبرز. (1392). مقایسه ی تأثیر دو روش آموزش به شیوه ی بازی و سنتی بر انگیزه و پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان. مجله­ی روان شناسی مدرسه، 2(4)، ۸۰-۶۲.
زکی زاده، مریم و تکلوی ورنیاب، سمیه.(1395). مقایسه کنترل هدفمند و پردازش هیجانی در دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی­های یادگیری. مجله دانشنامه تربیتی، 11(48)، 40-21.
سیادتیان، سیدحسین؛ عابدی، احمد و صادقیان، علیرضا.(1392). اثر بخشی بازی درمانی بر بهبود توجه دیداری در دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری املاء. مطالعات ناتوانی، 3(3)، 34- 25.
علاقبندراد، جواد.(1383). کاربردهای علوم شناختی. تازه­های علوم شناختی، 6(2)، 112-109.
خالق خواه، علی؛ علیپور، شیوا و حیدری، حسن.(1397). مقایسه تئوری ذهن، خودآگاهی شناختی و خود نظم‌دهی در دانش‌آموزان با و بدون اختلالات یادگیری، مجله ی ناتوانی های یادگیری، 7(4)، 41-21.
فتحی آشتیانی، مینا؛ اخوان تفتی، مهناز و خادمی، ملوک.(1395). اثربخشی آموزش شناختی بر سرعت پردازش و حافظه کاری کودکان مبتلا به ناتوانی­های یادگیری. روان شناسی تربیتی، 12(41)، 141-125.
فکرت بیله سوار، ژیلا و صدری دمیرچی، اسماعیل.(1397). تاثیر راهبردهای چیرگی شناختی بر افزایش سرعت پردازش اطلاعات کودکان دارای اختلال یادگیری خاص شهرستان بیله سوار. ششمین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی وروانشناسی، آسیب های اجتماعی و فرهنگی ایران، تهران.
عباسی، مسلم (1395).  مقایسه سبک‌های مقابله‌ای و پردازش هیجانی دانش‌آموزان تیزهوش و عادی مقطع متوسطه. مجله ی روان شناسی مدرسه، 5(3)، 147-132.
عبدالقادری، ماریه؛ خدامهری، فاطمه؛ کافی، موسی؛ فلاحی، مهناز و خسرو جاوید، مهناز. (1396). تأثیر آموزش موقعیت‌یابی و تسلط بر نماد بر چگونگی خواندن دانش-آموزان نارساخوان پسر. مجله­ی ناتوانی­های یادگیری، 7(1)، 75-61.
مارنات، گری.(1384). راهنمای سنجش روانی برای روانشناسان بالینی، مشاوران و روانپزشکان. (جلد اول). برگردان حسن پاشا شریفی و محمدرضا نیکخو. تهران: انتشارات سخن.
مهدی زاده، زهرا؛ ابوالقاسمی، عباس و رستم اوغلی، زهرا. (1393). نقش پردازش اطلاعات و سبک‌های اسناد در پیش بینی کیفیت زندگی دانش‌آموزان دارای بدشکلی بدن. مجله­ی روان شناسی مدرسه، 3(4)، ۱۲۷-۱۱۱.
موسوی، سیدعلی؛ ولی نژاد، مهدی و شیرکرمی، فرهاد.(1394). بررسی شیوع اختلالات یادگیری در دانش‌آموزان مدارس عادی دوره ابتدایی. اولین همایش ملی علوم انسانی اسلامی، تهران، ایران
نریمانی، محمد؛ پرزور، پرویز و بشرپور، سجاد.(1394). مقایسه‌ی حساسیت بین فردی و تعادل عاطفی در دانش‌آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص. مجله ی ناتوانی های یادگیری، 5(1)، 140-124.
نریمانی، محمد.(1391). اثر بخشی آموزش کنترل تکانه بر پردازش هیجانی، تکانشوری و حواس پرتی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال ریاضی. مجله­یناتوانی­هاییادگیری، 2(2)، 122-101.
یار محمدی واصل، مسیب؛ رشید، خسرو و بهرامی، فرشته. (1393). آموزش از طریق بازی بر بهبود نگرش ریاضی دانش‌آموزان دختر مقطع ابتدایی. مجله ی روان شناسی مدرسه، 3(3)، ۱۳۵-1۲۲.
Abdolghaderi, M., KHodamehri Shijani, F., Kafi, M., Falah, M., & khosrojavid, M. (2017). The effectiveness of orientation and symbol mastery on the quality of reading in dyslexic boy students, Journal of Learning Disabilities, 4(7), 26-75. (Persian).
Abbasi, M. (2016). Compare coping styles and emotional processing among normal students and gifted students high school. Journal of School Psychology, 5(3), 132-147. (Persian).
Aghajani, S. & Hashemi Resini, H. (2017). Exceptional psychology and education. Second edition. Tehran: Awsh Publications. (Persian).
Ahadi, H. & Kakavand, A. (2015). Learning disorders from theory to practice. Tehran: Arasbaran Publications. (Persian).
Alagbandrad, J. (2004). Applications of cognitive science. Advances in Cognitive Science, 6 (2), 111-109. (Persian).
Alessandri, S. M. (2008). Mother–child interactional correlates of maltreated and nonmaltreated children's play behavior. Development and Psychopathology, 4(2), 257.
American Psychiatric Association (2015). DSM-5-Manual Diagnóstico e Estatístico de Transtornos Mentais. Porto Alegre: Artmed.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of DSM-5 Psychiatric Disorders. Yahya Sayed Mohammadi translation. (2014). Fourth Printing, Tehran: Ravan Publishing. (Persian).
AminYazdi, S. A., Karshki, H., & Kiafar, MS. (2014). Effectiveness of the Theory of Mind Training on Decreasing the Aggression and on Increasing the Ability of the Theory of Mind in Preschool Children. Rph, 7 (4), 41-50. (Persian).
Backer, R. (2007). Development of an Emotional processing. Journal of psychosomatic research, 4(62), 167-178.
Baggerly, J. & Parker, M. (2015). Child‐Centered Group Play Therapy with African American Boys at the Elementary School Level. Journal of Counseling & Development, 1(4), 83-87.
Bauminger-Zviely, N., Alon, M., Brill, A., Schorr-Edelsztein, H., & Tzuriel, D. (2019). Social information processing among children with ASD, SLD, and typical development: The mediational role of language capacities. The Journal of Special Education, 2(2), 1–13.
Bryan, T., Karen B. & Cevriye, E. (2015). The Social-Emotional Side of Learning Disabilities. A Science-Based Presentation of the State Of The Art, 45(8), 415- 458.
Carmichael, K.D. (2006). Play therapy: A introduction. Glenview, IL, Prentice Hall.
Chinekesh, A., Kamalian, M., Eltemasi, M., Chinekesh, Sh. & Alavi. M. (2014). The Effect of Group Play Therapy on Social-Emotional Skills in Pre-School Children. Glob J Health Sci, 6(2), 163–167.
Crick, N. R. & Dodge, K. A. (1994). A review and reformulation of social information processing mechanisms in children’s social adjustment. Psychological Bulletin, 115, 74-101.
Drew .M.A., Starkey N.J. & Islar R.B. (2009). Examining the link between information processing speed & executive function in MS .Archives of clinical neuropsychology, 25(10), 589- 594.
Dortaj, F. (2014). Comparing the effects of game-based and traditional teaching methods on students’ learning motivation and math. Journal of School Psychology, 2(6-24/4), 62-80. (Persian).
Dvarionas, D. (2002). Play therapy in social work with children. Medicina, 38(4), 370–378.
Emama, M. M.  & Kazema, A. M. (2016). Teachers’ perceptions of the concomitance of emotional behavioural difficulties and learning disabilities in children referred for learning disabilities in Oman. Emotional and Behavioural Difficulties, 20(3), 597- 606.
Esmaeilbeygi, H. & Pirzadi, H. (2018). The role of play therapy in improving problems of children with specific learning disorder. Exceptional Education; 5 (148), 37-46. (Persian).
Fadaei, E., Tavakoli, M., Tahmasebi, A., Narimani, M. & Shiri, V. (2017). The Relationship between Executive Functions with Reading Difficulties in Children with Specific Learning Disorder. Arch Neurosci, 1(3), 50-59. (Persian).
Fathi-Ashtiani, M., Akhavan-Tafti, M., & Khademi, M. (2017). The Effectiveness of Cognitive Training on Information Processing Speed and Working Memory in Children with Learning Disabilities. Educational Psychology, 12(41), 125-141. (Persian).
Fekrat Bilesavar, J. & Sadri Demirchi, S. (2018). The Impact of Cognitive Strategies on Increasing the Processing Speed of Children with Special Learning Disabilities in Bilehard. County 6th Scientific Conference on Educational Sciences, Sociology and Cultural Dangers in Iran, Tehran. (Persian).
Hallahan, D.P., Kauffman, J.M. & Paige C.P. (2015). Exceptional learners: an introduction to special education. (14Ed). New Jersey:  Pearson Education Inc.
Heidari, H., Zare, A. & Mohammadi, M. (2018). The effectiveness of game therapy on improvement of math concept learning and ability of problem-solving in students with learning disability in math. Journal of Learning Disabilities, 3(26), 57-6. (Persian).
Juntorn, S., Sriphetcharawut, S. & Munkhetvit, P. (2017).Effectiveness of Information Processing Strategy Training on Academic Task Performance in Children with Learning Disabilities: A Pilot Study. Occup Ther Int, 23(1), 6237689.
Khaleghkhah, A., Alipour, SH. & Alipour, H. (2018). The Comparison of the Theory of Mind, Cognitive Self-awareness, and Self-regulation among the Students with and without Learning Disorders. Journal of Learning Disabilities, 4(7), 21-41. (Persian).
Kirk, S. A., Gallager, J. J., & Anastasiow, N.J. (2006). Educating exceptional Children. Boston: Houghton Mifflin company.
Mahdizadeh, Z., Abolghasemi, A. & Rostamoghli, Z. (2015). The role of cognitive processing and attribution styles in predicting quality of life in the students with dysmorphic disorder. Journal of School Psychology, 3(4), 111-127. (Persian).
Marrath, G.H. (2004). Psychoscience Guide for Clinical Psychologists, Advisers and Psychiatrists. (First volume). Hassan Pasha Sharifi and Mohammad Reza Nikkhoo. Tehran: Sokhan Publications. (Persian).
McGive, D.E.(2000). Child-centered group play therapy. Dissertation abstract International, 30, 2-9.
Mousavi, SA., ValiNezhad, M., & Shirkarmi, F. (2015). Study of prevalence of learning disabilities in elementary school students. The first national conference of the Islamic Humanities, Tehran, Iran. (Persian).
Narimani, M. (2013). The effectivness of impulse control training on emotional processing, impulsivity and distractibility of students with dyscalculia. Journal of Learning Disabilities, 2(2), 101-122. (Persian).
Narimani, M., Porzoor, P. & Basharpour, S. (2015). Comparison of interpersonal sensitivity and emotional balance in students with and without specific learning disorder. Journal of Learning Disabilities, 5(1), 125-141. (Persian).
Nee, JE. (2013). Behavior & Developmental Treatment Models for Autism Spectrum Disorders: Factors Guiding Clinician Preference and Perceptions. University of St. Thomas & St. Catherine University.
Papanastasiou, F. (2017) Executive Functions and their role in Learning Disabilities. J Psychol Brain Stud, 1(3), 1-7.
Rezaei, S., Zeini, M., Anaraki, M. B., & Mullajafari, A. (2016). The effectiveness of play therapy on reducing neuropsychiatric problems in students with spelling learning disorder. Disabil Study, 1(1), 80-86.
Russ, S.W. (2004). Play in child development and psychotherapy: Toward empirically supported practice. Mahwah, NJ Lawrence Erlbaum Associates.
Salamat, M., Moghtadaei, K., Kafi, M., Abedi, A., & Hosein Khanzadeh, A. (2014). The effectiveness of cognitive behavioral play therapy on memory and social skills of children with spelling learning disability. J Res Behav Sci, 11(6), 556-66. (Persian).
Salancik, G.R. & Pfeffer, J. (1978). A social information processing approach to job attitudes and task design. Administrative science quarterly,1, 224-253.
Sato, W. (2008). The Information Processing Role of the Amygdala in Emotion. Affective Computing; 15(1), 297-308.
Siadatian, S.H. Abedi, A. & Sadeghian, A. (2014). Effectiveness of Play Therapy in Improving Visual Attention in Students with Dysgraphia: A Single-Subject Study. MEJDS, 3(3), 61-70. (Persian).
Sohrabi Shahedi, N. (2011). Different methods of play therapy and its application in the treatment of children's behavioral and emotional disorders. J Psychol Methods and Mod, 1(4), 45-63.
Stone, S. & Stark, M. (2013). Structured Play Therapy Groups for Preschoolers: facilitating the emergence of social competence. Int J Group Psychother, 63(1), 25–50
Tabrizi, M. & Galkarian, P. (2015). 101 games to increase self esteem. Tehran: Faravaran. (Persian).
Tsai, M.H. (2013). Research in play therapy: A 10-year review in Taiwan. Children and Youth Services Review, 35(1), 25–32.
Valeria, C., Ilaria, G. & Veronica, O. (2017). Social and emotional learning for children with Learning Disability: Implications for inclusion. International Journal of Emotional Education, 2(9), 100-109
Watson, S., Gable, L. & Morin, L. (2016). The Role of Executive Functions in Classroom Instruction of Students with Learning Disabilities. International Journal School Psychology. 3(1), 1-7.
Wethinton, H.R., Hahn, R.A., Sipe, T.A., Crosloy, A.E., Johnnson, R.L., Liberman, A.M. & Padhyay, S.K. (2008). The effectiveness of interventions to reduce psychology harm form traumatic events among child and adolescents. American Journal of Preventive Medicine, 53(3), 287-373.
Yarmohamadi Vasel, M., Rashid, K., Bahrami, F. (2014). The effectiveness of instruction through the play in improving mathematics attitude of primary girl students. Journal of School Psychology, 3(3), 122-135. (Persian).
Zakizadeh, R. & TaklaviVrnayab, S. (2017). Comparison of purposeful control and emotional processing in students with and without learning disabilities, Journal of Educational Encyclopedia, 11(48), 21-40. (Persian).
Zare, H., Amiri, F., & Taraj, Sh. (2010). The effect of educational games on short-term memory and dictation of Primary school students with specific learning disabilities. Research on Exceptional Children, 9(4), 367-374.
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار