اثربخشی آموزش سبک اسناد بر خودکارآمدی تحصیلی و راهبردهای خودتنظیمی در یادگیری دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری خاص

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی دانشگاه شهیدچمران اهواز

2 کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی دانشگاه شهیدچمران اهواز

10.22098/jld.2025.17867.2264

چکیده

هدف پژوهش بررسی تاثیر آموزش سبک اسناد بر خودکارآمدی تحصیلی و راهبردهای خودتنظیمی در یادگیری دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری خاص بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان پایه ششم دارای نشانه های ناتوانی یادگیری خاص ارجاع شده به مرکز سنجش و آموزش جهت مداخله که در سال تحصیلی 1404-1403 در شهر هویزه مشغول به تحصیل هستند تشکیل دادند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از میان دانش آموزان ارجاع شده تعداد 30 نفر به عنوان گروه نمونه با توجه به ملاک های ورود به پژوهش انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی و پرسشنامه راهبردهای خودتنظیمی در یادگیری بود. آموزش سبک اسناد در قالب 8 جلسه و طی دو ماه بر روی گروه آزمایش اجرا گردید. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار SPSS نسخه 26 انجام پذیرفت. نتایج نشان داد تفاوت معناداری بین گروه ها در خودکارآمدی تحصیلی و راهبردهای خودتنطیمی وجود دارد. میانگین خودکارآمدی تحصیلی و راهبردهای خودتنطیمی گروه آزمایش در پس آزمون در مقایسه با گروه کنترل، بیشتر بود (01/0>P). بر اساس نتایج به‌دست‌آمده این نوع آموزش می‌تواند توانمندی‌های تحصیلی و تنظیم رفتار یادگیری این دانش‌آموزان را ارتقاءو به‌کارگیری آن در برنامه‌های آموزشی بسیار توصیه می‌شود. اجرای این شیوه در محیط‌های یادگیری موجب بهبود عملکرد تحصیلی و افزایش انگیزه دانش‌آموزان خواهد شد. پیشنهاد می‌شود متخصصان آموزش و درمان، این رویکرد را در فرآیند کاری خود لحاظ کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Attribution Style Training on Academic Self-Efficacy and Self-Regulation Strategies in Learning Among Students with Specific Learning Disabilities

نویسندگان [English]

  • hassan garibavi 1
  • ahmad mansouri 2
1 PhD student in Educational Psychology at Shahid Chamran University of Ahvaz
2 Master’s Degree in Educational Research, Shahid Chamran University of Ahvaz
چکیده [English]

This study investigates the effect of attribution style training on improving academic self-efficacy and self-regulation strategies in learning among sixth-grade students diagnosed with specific learning disabilities (SLD) in Hoveyzeh, Iran, during the academic year 2024–2025.
Method: he research employed a quasi-experimental design with pretest-posttest and a control group. Twenty students with SLD were selected via purposive sampling and randomly assigned into experimental and control groups (15 students each). The intervention program, based on Seligman’s optimistic attribution style model, was conducted over eight weekly sessions across two months. Assessment tools included: Midgley’s Academic Self-Efficacy Questionnaire, Suvari & Arabzadeh’s Self-Regulated Learning Strategies Questionnaire. Data analysis was performed using SPSS v26 and multivariate analysis of covariance (MANCOVA).
Results: Students in the experimental group showed significant improvements in both academic self-efficacy and self-regulation strategies compared to the control group (p < 0.01). Effect sizes were remarkably high, confirming the strength of the intervention’s impact.
Conclusion: Attribution style training fosters optimistic thinking and empowers students with SLD by enhancing their belief in their learning capabilities and equipping them with adaptive cognitive and motivational strategies. These findings support the integration of attribution-based training into educational and therapeutic programs, helping to boost motivation, resilience, and academic performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Specific Learning Disabilities
  • Attribution Style Training
  • Academic Self-Efficacy
  • Self-Regulated Learning Strategies
  • Cognitive-Motivational Interventions