اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی بر خودپنداره و حساسیت اضطرابی دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

2 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

10.22098/jld.2016.687

چکیده

 هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی بر خودپنداره و حساسیت اضطرابی دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری بود. طرح پژوهش نیز از نوع آزمایشی با پیش­آزمون و پس­آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه­ی آماری شامل کلیه­ی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری مراجعه کننده به مرکز اختلال­ها یادگیری شهرستان تنکابن استان مازندران بودند. روش نمونه­گیری سرشماری بود و همه­ی دانش‌آموزان مرکز در پژوهش شرکت کردند. تعداد 30 نفر از بین جامعه­ی مورد نظر که از شرایط پژوهش بر اساس ملاک­های ورود به پژوهش برخوردار باشند، انتخاب گردیده و به صورت تصادفی در یکی از دو گروه (گروه گواه و آزمایش) جای داده شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش‌نامه‌های خودپنداره و حساسیت اضطرابی بودند. گروه آزمایش در 8 جلسه تحت آموزش مهارت‌های اجتماعی قرار گرفتند. نتایج با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری و نرم­افزار SPSS19 تحلیل شدند. نتایج تحلیل مانکوا نشان داد که آموزش مهارت‌های اجتماعی بر افزایش خودپنداره و کاهش حساسیت اضطرابی دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری مؤثر بوده است (001/0< P). توجه به مسائل روان‌شناختی کودکان مذکور می‌تواند در تسریع یادگیری آن­ها اثرگذار باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of social skills training on self-concept and anxiety sensitivity of students with learning disabilities

نویسندگان [English]

  • M Abdolalian 1
  • A Farhangi 2
1 Corresponding Author: MA in Clinical Psychology, Islamic Azad University, Tonekabon Branch, Mazandaran
2 Corresponding Author: MA in Clinical Psychology, Islamic Azad University, Tonekabon Branch, Mazandaran
چکیده [English]

 
The aim of the present research was to determine the effectiveness of social skills training on self-concept and anxiety sensitivity of students with learning disabilities. The design of this research was experimental including a pretest, a posttest and a control group. The population included all the students infected with learning disorders who referred to learning disorders center in Tonekabon city, Mazandaran. Sampling method was census and all students of center participated in this research. Thirty people determined by entrance criterion were selected and randomly divided into an experimental and a control group. Research tools consisted of Self-Concept Scale and Sensitivity Anxiety Inventory. The experimental group received 8 sessions of group social skills training. The information obtained was analyzed using SPSS19 software and through Multivariate Analysis of Covariance (MANCOVA). The results of covariance analysis method showed that social skills training is effective on increasing the self-concept and decreasing the anxiety sensitivity of students with learning disabilities (P<0.001). Attention to the mentioned children's psychological problems can be effective in accelerating their learning.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social skills
  • self-concept
  • Anxiety Sensitivity
  • Students
  • learning disabilities

مراجع

احدی، حسن و کاکاوند، علیرضا (1382). اختلال­های یادگیری از نظریه تا عمل. تهران: نشر ارسباران.
ارسطویی ایرانی، هایده (1372). بررسی ارتباط خودپنداره با جنسیت و پیشرفت تحصیلی. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، 60-59.
افروز، غلامعلی؛ قاسم­زاده، سوگند؛ تازیکی، طیبه و دلگشاد، ئاکو (1393). اثربخشی آموزش مهارت‌های تنظیم خلق بر خودپنداره و کفایت اجتماعی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 3(3)، 24-6.
به­پژوه، احمد؛ سلیمانی، منصور؛ افروز، غلامعلی و غلامعلی لواسانی، مسعود (1389). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر سازگاری اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دیرآموز. فصلنامه نوآوری­های آموزشی، 15، 22-9.
تبریزی، مصطفی (1389). درمان ناتوانی‌های ریاضی. تهران: انتشارات فراروان.
حسینی­نسب، سیدداود؛ مصرآبادی، جواد و آقاجان­زاده، ناهید (1389). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر عزت­نفس دانش‌آموزان دختر پایه سوم مقطع متوسطه تبریز. علوم تربیتی، سال 3، شماره 11، صفحات 64-47.
رحیمیان بوگر، اسحاق (1391). پیش­بینی­کننده­های جمعیت­شناختی اختلالات یادگیری در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی استان گلستان. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 1(2)، 42-22.
عاشوری، محمد؛ جلیل­آبکنار، سیده سمیه؛ غباری­بناب، باقر و حبیب­پور، سمیه (1392). تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر بهبود عزت­نفس نوجوانان با کم­توانی ذهنی. پژوهش در علوم توانبخشی، 9(6)، 968-956.
کرمی، بختیار؛ کرمی، آزادالله و هاشمی، نظام (1392). اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر خلاقیت، انگیزه پیشرفت و خودپنداره تحصیلی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 2(3)، 140-121.
کریمی، مرید؛ کیخاونی، ستار و محمدی، محمدباقر (1389). تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر اختلال های رفتاری کودکان دبستانی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 18(3)، 69-61.
کریمی، یوسف (1384). ناتوانی‌های یادگیری مسائل نظری و عملی به انضمام مطالعات موردی نمونه. چاپ پنجم. تهران: نشر ساوالان.
یگانه، طیبه (1393). اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی با شیوه شناختی- رفتاری بر کنش­وری سازشی و اختلال­های هیجانی- رفتاری دانش‌آموزان. روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، 7(40)،420-409.
Afrooz, Gh., Ghasemzadeh, S., Taziki, T., & Delgoshad, A. (2014). Effectiveness of mood regulation skills training on self concept and social competence of students with learning disabilities. Journal of learning Disabilities, 3(3), 6-24. (Persian).
Ahadi, H., & Kakavand, A. (2003). Learning disorders from Theory to Practice. Tehran: Arasbaran Publication. (Persian).
Aksoy, P., & Baran, G. (2010). Review of studies aimed at bringing social skills for children in preschool period. Journal of Social and Behavioral, 9, 663-669.
Arastooyi Irani, H. (1993). The relationship between self-concept and gender and academic achievement. Master's thesis, University of AlZahra, Faculty of Psychology and Educational Sciences, 59-60. (Persian).
Ashori, M., Jalilabkenar, SS., Ghobari Bonab, B., & Habibpoor, S. (2014). The effect of social skills training on self-esteem of adolescents with intellectual disability. Journal of Research in Rehabilitation Sciences, 9(6),956-968. (Persian).
Beck, AT., Steer, R.A., Epstein, N., & Brown, G. (1990). Beck Self-Concept Test. Psychological Assessment: A Journal of Consulting and Clinical Psychology, 2(2), 191-197.
BehPajooh, A., Soleymani, M., Afrooz, Gh., & Gholamali lavasani, M. (2010). A study on the impact of social skill Training on social adjustment and academic performance in slow learners. Quarterly Journal of Educational Innovations, 15, 9-22. (Persian).
Boyle, J., & Forchelli, G. (2014). Differences in the note-taking skills of students with high achievement, average achievement, and learning disabilities. Learning and Individual Differences, 35, 9-14.
Deacon, B., & Abramowitz, G. (2006). Anxiety sensitivity and its dimensions across the anxiety disorders. Anxiety Disorders. 20, 837- 857.
Floyd, M., Garfield, A., & Marcus, T. (2005). Anxiety sensitivity and worry. Personality and Individual Differences, 38, 1223-1229.
Gilliam, W. S., & Shahar, G. (2006). Preschool and child care expulsion and suspension: Rates and predictors in one state. Infants and Young Children, 19(3), 228 245.
Hoseininasab, SD., Mesrabadi, J., & Aghajanzadeh, N. (2010). The effect of social skills training on the self-esteem of the third grade female students of Tabriz. Journal of Education, 3(11), 47-64. (Persian).
Karami, B., Karami, A., & Hashemi, N. (2013). The effectiveness of cognitive and metacognitive strategies training on creativity, motivation and academic self-concept. Initiative and creativity in the humanities, 2(3), 121-140. (Persian).
Karimi, M., Keykhavani, S., & Mohammadi, MB. (2010). Effectiveness of social skills training on behavioral disorders of primary school children. Journal of Ilam University of Medical Sciences, 18(3), 61-69. (Persian).
Karimi, Y. (2005). Learning disabilities theoretical and practical issues as well as case studies. Tehran: Savalan Publication. (Persian).
Mirandola, Ch., Losito, N., Ghetti, S., & Cornoldi, C. (2014). Emotional false memories in children with learning disabilities. Research in Developmental Disabilities, 35(2), 261-268.
Otero, T., Schatz, R., Merrill, A., Bellini, S. (2015). Social Skills Training for Youth with Autism Spectrum Disorders: A Follow-Up. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 24(1), 99-115.
Pesova, B., Sivevska, D., & Runceva, J. (2014). Early Intervention and Prevention of Students with Specific Learning Disabilities. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 149, 701-708.
Rahimian bogher, S. (2012). Demographical predictors of learning
disorders for elementary students in Golestan State. Journal of learning Disabilities, 1(2), 22-42. (Persian).
Raj, P., & Agarwal, S. (2005). Behavioral Intervention in School Setting. Enhancing Self Esteem and Controlling Behavioral Problems. National Academy of Psychology, 50(4), 348-351.
Reiss, S., Peterson, R. A., Gursky, D. M., & McNally, R. J. (1986). Anxiety sensitivity, anxiety frequency and the prediction of fearfulness. Behavior Research and Therapy, 4, 241-248.
Short, BA. (2006). Social skills training to increase self- concept in children with ADHD. Journal of Clinical Child And Adolescent Psychology, 50: 140-53.
Tabrizi, M. (2010). Treatment of mathematical disabilities. Tehran: Fararavan Publication. (Persian).
Van Vugt, E., Deković, M., Prinzie, P., Stams, G., & Asscher, J. (2013). Evaluation of a group-based social skills training for children with problem behavior. Children and Youth Services Review, 35(1),162-167.
Yeganeh, T. (2014). effectiveness of social skills training via cognitive-behavioral approach on adaptive functioning and emotional-behavioral disorders in students. Developmental Pschology:Iranian Psychologist, 7(40), 409-420. (Persian).
 
ناتوانی های یادگیری
دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 4
پیاپی 19
شهریور 1395
صفحه 43-58

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار