مقایسة عملکرد خانواده، رضایت زناشویی و سبک‌های تفکر در مادرانِ کودک ناتوان در یادگیری و مادرانِ کودکان عادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مشاوره، دانشگاه اردکان

2 کارشناس ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه اردکان

10.22098/jld.2020.953

چکیده

پژوهش حاضر با هدفمقایسه عملکرد خانواده، رضایت زناشویی و سبک‌های تفکر در مادرانِ کودکان ناتوان در یادگیری و مادرانِ کودکان عادی انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع علّی- مقایسه‌ای بود. کلّیه مادرانِ دارای فرزند ناتوان در یادگیری و عادی مدارس شهرستان‌های اردکان و میبد در سال تحصیلی 96-1395، جامعة آماری این پژوهش را تشکیل می‌دادند که از میان آن‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس 140 مادر (70 مادرِ دارای فرزند ناتوان در یادگیری و 70 مادرِ دارای فرزند عادی) به عنوان نمونه انتخاب شده و به پرسش‌نامه‌های آپگار خانواده اسمیلکستین، رضایت زناشویی انریچ اولسون، فورنیر و درانکمن و سبک‌های تفکر استرنبرگ و واگنر پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس چند متغیری استفاده شد. یافته‌ها نشان دادکه مادران دارای کودک ناتوان در یادگیری عملکرد خانوادگی و رضایت زناشویی پایین‌تری نسبت به مادارن دارای کودک عادی برخوردارند. همچنین هر سه سبک تفکر قانون‌گذار، اجرایی و قضاوت‌گر در مادرانِ دارای کودک عادی از مادارنِ دارای کودک ناتوان در یادگیری بالاتر بود (05/0>p)؛ بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت بهبود سبک‌های تفکر، رضایت زناشویی و عملکرد خانواده مادرانِ دارای فرزند ناتوان در یادگیری ممکن است بتواند شرایط بهتری را برای بهبود عملکرد فرزند آن‌ها به وجود آورد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparing the family function, marital satisfaction and thinking styles of mothers of children with learning disabilities and mothers of children with normal children

نویسندگان [English]

  • Y Rezapour Mirsaleh 1
  • M Esmailbeigi 2
1 Associate Professor, Department of Counseling, Ardakan University
2 MA in family consulting, Ardakan University
چکیده [English]

The purpose of this study was to compare the family function, marital satisfaction and thinking styles of mothers of children with learning disabilities and mothers of children with normal children. The research design of this study was causal-comparative. The population of this study included all mothers of children with learning disabilities and mothers of children with normal children in Ardakan and Meybod schools in the academic year of 2016-2017. Through available sampling method, 140 mothers (70 mothers of children with learning disabilities and 70 mothers of children with normal children) were selected. Data were collected using Smilkstein’s Family Apgar Scale, Enrich marriage satisfaction and Sternberg and Wanger’s thinking styles inventory. Data was analyzed using multivariate analysis of variance. The findings showed that mothers of children with learning disabilities have less family function and marital satisfaction than mothers of childen with normal children. Also, legislative, executive and judicial thinking styles were higher in mothers of normal children than mothers of children with learning disabilities (p < 0.05). Therefore, the improvement of thinking styles, marital satisfaction and family functioning of mothers of children with learning disabilities could help to improve their children's performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Family function
  • marital satisfaction
  • thinking styles
  • learning disabilities
امامی‌پور، سوزان و سیف، علی اکبر (1382). بررسی تحولی سبک‌های تفکر در دانش‌آموزان و دانشجویان و رابطه آن‌ها با خلاقیت و پیشرفت تحصیلی. نوآوری های آموزشی، 2(3)، 56-35.
پیرمحمدی، غلامرضا؛ خدایی، علی؛ یوسفی، هادی؛ شریعتی، فرهاد و دستا، مهدی (1389). رابطه سبک‌های تفکر و رویکردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی دانشجویان دختر و پسر. مطالعات آموزش و یادگیری، 2(1)، 94-69.
 پور افقی، فرشاد. (1395). نقش سبک‌های زندگی، درک اجتماعی و روابط خانوادگی در پیش‌بینی رضایت زناشویی معلمان جوان. مجله­ی روان شناسی مدرسه، 5(2)، 38-20.
ثنایی، باقر (1379). مقیاس سنجش خانواده و ازدواج. چاپ اول، تهران: انتشارات بعثت.
شیخ الاسلامی، علی؛ محمّدی، نسیم و سیداسماعیلی قمی، نسترن (1395). مقایسة استرس والدگری، شادکامی و انعطاف‌پذیری شناختی مادران دارای فرزند کم توان ذهنی و ناتوان یادگیری. مجله­ی ناتوانی‌های یادگیری، 5 (4)، 42-25.
عباسی، مسلم (1394). مقایسة بهزیستی اجتماعی و اضطراب اجتماعی در دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری خاص. مجله­ی ناتوانی‌های یادگیری، 5(2)، 91-74.
کهرازئی، فرهاد (1396). رابطه میزان عملکرد خانواده با میزان خود نظم دهی تحصیلی و خود بازداری در میان دانش‌آموزان دبیرستانی. نشریه رویش روانشناسی، 6(2)، 148- 121.
محمدی فر، محمد علی؛ کاظمی‌، سکینه و زارعی مته کلایی، الهه. (1395). نقش عملکرد خانواده و خودکارآمدی در سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان. مجله­ی روان شناسی مدرسه، 5(4)، 117-131.
نریمانی، محمد؛ سلیمانی، اسماعیل و ابوالقاسمی، عباس. (1391). مقایسه ابعاد درونی و بیرونی سبک­های تفکر دانش آموزان نابینا و بینا. مجله­ی روان شناسی مدرسه، 1(1)، 108-118.
نعمتی فردی، تابان؛ دالوندی، اصغر؛ ساجدی فیروزه و نوروزی، کیان (1398). بررسی تأثیر آموزش برنامه خودمدیریتی پنج آ بر آپگار خانواده‌های دارای کودکان فلج مغزی. نشریه پژوهش توانبخشی در پرستاری، 6 (1)، 1-9.
یوسفی، ناصر؛ امانی، احمد و حسینی، صالح. (1395). بررسی رابطه بین عملکرد خانواده و اضطراب امتحان، با نقش واسطه‌ای تمایز یافتگی در دانش آموزان. مجله­ی روان شناسی مدرسه، 5(4)، 52-74.
Abbasi, M. (2016). Comparison of social welfare and social anxiety in children with and without specific learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 5(2), 129-35. (Persian).
Alazemi, S. S., Hadadian, A., Merbler, J. B., & Wang, C. (2015). Stress Levels of Kuwaiti Mothers of Children with SLD: Does Work and Educational Status Matter? International Journal of Special Education, 30(1), 120-131.
Barkauskiene, R. (2009). The role of parenting for adjustment of children with and without learning disabilities: a person-oriented approach. Learning Disabilities: a Contemporary Journal, 7(2), 1-17.
Bodovski, K., & Youn, M. J. (2010). Love, discipline and elementary school achievement: The role of family emotional climate. Social Science Research, 39(4), 585-595. https://doi.org/10.1016/j.ssresearch.2010.03.008
Diaz-Morales, J. F., & Escribano, C. (2013). Circadian preference and thinking styles: Implications for school achievement. Chronobiology international, 30(10), 1231-1239. https://doi.org/10.3109/07420528.2013.813854
Dyson, L. (2010). Unanticipated effects of children with learning disabilities on their families. Learning Disability Quarterly, 33(1), 43-55. https://doi.org/10.1177/073194871003300104
Emami Pour S, Seif A. A. (2003). Developmental study of thinking styles in students and its relation to creativity and academic achievement. Educational innovations, 2(3), 35-56. (Persian).
Emir, S. (2013). Contributions of Teachers' Thinking Styles to Critical Thinking Dispositions (Istanbul-Fatih Sample). Educational Sciences: Theory and Practice, 13(1), 337-347.
Fowers, B. J., & Olson, D. H. (1993). ENRICH Marital Satisfaction Scale: A brief research and clinical tool. Journal of Family psychology, 7(2), 176-185. https://doi.org/10.1037/0893-3200.7.2.176
Geary, D. C. (2013). Early foundations for mathematics learning and their relations to learning disabilities. Current directions in psychological science, 22(1), 23-27. https://doi.org/10.1177/0963721412469398
Gull, M., & Nizami, N. (2015). Comparative study of hope and psychological well-being among the parents of physically and intellectually disabled children. International Journal of Modern Social Sciences, 4(2), 143-152.
Herring, S., Gray, K., Taffe, J., Tonge, B., Sweeney, D., & Einfeld, S. (2006). Behaviour and emotional problems in toddlers with pervasive developmental disorders and developmental delay: associations with parental mental health and family functioning. Journal of Intellectual Disability Research, 50(12), 874-882. https://doi.org/10.1111/j.1365-2788.2006.00904.x
Kahrazeie F. (2017). The relation of Family Functional with Self-regulation of Academic and Inhibition among high school students. Rooyesh, 6 (2), 121-148. (Persian).
Kwok, S. Y. C. L., Leung, C. L. K., & Wong, D. F. K. (2014). Marital satisfaction of C hinese mothers of children with autism and intellectual disabilities in Hong Kong. Journal of Intellectual Disability Research, 58(12), 1156-1171. https://doi.org/10.1111/jir.12116
Mashal, N., & Kasirer, A. (2011). Thinking maps enhance metaphoric competence in children with autism and learning disabilities. Research in Developmental Disabilities, 32(6), 2045-2054. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2011.08.012
Mohammadyfar, M., Kazemi, S. & Zarei Matekolaee, E. (2017). The role of students’ family function and self-efficacy in social adjustment. Journal of School Psychology, 5(4), 117-131. (Persian).
Narimani, M., Soleymani, E. & Abolghasemi, A. (2012). A comparison of internal and external dimensions of thinking styles in blind and sighted students. Journal of School Psychology, 1(1), 108-118. (Persian).
Park, J. S., Shin, H. J., & Park, A. S. (2008). Relationships among Mother's Thinking Styles, Stress Coping Styles, and Child-Rearing Stress. Korean Journal of Child Studies, 29(3), 55-72.
Pijl, S. J., & Frostad, P. (2010). Peer acceptance and self‐concept of students with disabilities in regular education. European Journal of Special Needs Education, 25(1), 93-105. https://doi.org/10.1080/08856250903450947
Pourofoghi, F. (2016). The role of lifestyles, social perception and family relationships in predicting of marital satisfaction the young teachers. Journal of School Psychology, 5(2), 20-38. (Persian).
Pirmohammadi Gh, Khodaee A, Yousefi H, Shariati F, Dasa M (2010). The relationship between thinking styles and learning approaches with academic achievement of male and female students. Studies Teaching and Learning, 2(1), 69- 94. (Persian).
Sanaei, B. (2001). Measures of family and marriage. Tehran: Be'esat Pub. (Persian).
Sheykholeslami, A., Mohammadi, N., & Seyedesmaili ghomi, N. (2016). Comparing the parenting stress, happiness and cognitive flexibility of mothers with intellectually disable and learning disable children. Journal of Learning Disabilities, 5(4), 25-42. (Persian).
Simon, A. & Easvaradoss, V. (2015). Caregiver Burden in Learning Disability. International Journal of Indian Psychology, 2(3), 2349-3429.
Smilkstein, G. (1978). The Family APGAR: A proposal for family function test and its use by physicians. The Journal of Family Practice, 6(6), 1231-1239.
Smilkstein, G., Ashworth, C., & Montano, D. (1982). Validity and reliability of the Family APGAR as a test of family function. The Journal of Family Practice, 15(2), 303-311.
Sobsey, D. (2004). Marital Stability and Marital Satisfaction in Families of Children with Disabilities: Chicken or Egg?. Developmental Disabilities Bulletin, 32(1), 62-83.
Sternberg, R. J. (1994). Allowing for Thinking Styles. Educational leadership, 52(3), 36-40.
Sternberg, R. J. Wagner. RK (1992). Thinking Styles Inventory. Unpublished Thesis, Yale University, New Haven, CT.
Xie, Q., Gao, X., & King, R. B. (2013). Thinking styles in implicit and explicit learning. Learning and Individual Differences, 23, 267-271. https://doi.org/10.1016/j.lindif. 2012.10.014
Yosefi, N., Amani, A. & Hosseini, S. (2017). A study of the relationship between family function and test anxiety and the mediating role of differentiation among students. Journal of School Psychology, 5(4), 52-74. (Persian).
Yildirim Sari, H., & Başbakkal, Z. (2010). Depression among mothers of children and adults with an intellectual disability in Turkey. International Journal of Nursing Practice, 16(3), 248-253. https://doi.org/10.1111/j.1440-172X.2010.01837.x
Zheng, C., Gaumer Erickson, A., Kingston, N. M., & Noonan, P. M. (2014). The relationship among self-determination, self-concept, and academic achievement for students with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 47(5), 462-474. https://doi.org/10.1177/0022219412469688
Zhu, C., & Zhang, L. F. (2011). Thinking styles and conceptions of creativity among university students. Educational Psychology, 31(3), 361-375. https://doi.org/10.1080/ 01443410.2011.557044