فراتحلیل اثربخشی مداخلات روان شناختی -آموزشی بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان نارساخوان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان

2 استادیار گروه روانشناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان

d_jld_3_2_92_12_25_3

چکیده

هدف پژوهش حاضر فراتحلیل اثربخشی مداخلات روان شناختی-آموزشی بر عملکرد تحصیلی
دانش آموزان نارساخوان بود. این پژوهش با استفاده از روش فراتحلیل یا یک پارچه کردن نتایج حاصل از
تحقیقات، میزان اندازه ی اثر مداخلات روان شناختی - آموزشی را بر بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان
نارساخوان مشخص نموده است. از بین 22 پژوهش، 16 پژوهش که از لحاظ روششناختی مورد قبول بود،
فراتحلیل آن جام گرفت. ابزار پژوهش چک لیست فراتحلیل بود. پژوهش مبتنی بر 592 نمونه و 16
اندازه ی اثر بودهاست که نتایج فراتحلیل نشان داد میزان اندازه اثر مداخلات روان شناختی -آموزشی بر
این اندازه اثر طبق جدول .(p=0/ است ( 001 d=1/ بهبود عملکرد تحصیلی دانشآموزان نارساخوان 49
کوهن دارای اثر بالایی است. نتایج حاکی از آن بود که مداخلات روان شناختی- آموزشی بر بهبود
عملکرد تحصیلی دانشآموزان نارساخوان تأثیر بسیار زیادی داشته است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Meta-analysis of psychological-educational interventions effectiveness on academic performance of dyslexic students

نویسندگان [English]

  • S Siadatian 1
  • A Ghamarani 2
1 Corresponding Author M. A. student in Psychology and Educational children with special need, University of Isfahan
2 Assistant Professor of Psychology and Educational children with special needs,University of Isfahani
چکیده [English]

The aim of this study is to Meta-analyze psychological-educational
interventions effectiveness on academic performance of dyslexic students.
Using Meta-analysis or integrating results of researches, this study has tried to
identify the effect of psychological-educational interventions on educational
performance of dyslexic students. Out 22 studies, 16 studies, which were
methodologically acceptable, went through meta-analysis. The research tool
was a meta-analysis checklist. The study was based on 592 cases and 16
effect sizes. Meta-analysis results showed that effect of psychologicaleducational
interventions on improving academic performance of dyslexic
students is d=1.49 (P = 0.001). According to Cohen table, this is considered
as a high effect size. Based on the results, it can be claimed that
psychological-educational interventions have a great effect on academic
performance of dyslexic students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • psychological interventions
  • academic performance
  • dyslexic students
  • meta-analysis
ارجمندنیا، علی اکبر و سیف نراقی، مریم ( 1388 ). تأثیر راهبرد مرور ذهنی بر عمل کرد حافظه فعال
.173-178 ،(3) دانش آموزان نارساخوان. مجل هی علوم رفتاری، 3
اسدی دوست، نوشین ( 1387 ). تأثیر روش ی کپارچگی حسی و آموزش مهار تهای حرکتی بر مشکلات
کودکان نارساخوان پای هی اول تا سوم مقطع ابتدایی ش هر اصفها . ن پایان نامه ی کارشناسی ارشد
روان شناسی کودکان با نیازهای خاص. دانشگاه اصفهان.
الله رادی، محمد؛ مدرسی، لیلا و محمدی، الیاس( 1380 ). بررسی و مقایس هی ادراکات بینایی، حافظه و
توالی بینایی و شنیداری و مهار تهای آگاهی واجی در کودکان نارساخوان و عادی پای  هی دوم
شهر تهرا . ن پایان نامه ی کارشناسی گفتاردرمانی. دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی.
باعزت، فرشته؛ بنی جمالی، شکوه السادات و معظمی، داوود ( 1385 ). اثرات درمان نوروسایکولوژی در
کارآمدی خواندن دانش آموزان با نارساخوانی تحولی . مطالعات روا نشناختی دانشکده عل وم تربیتی و
.107-124 ،(1) روا نشناسی دانشگاه الزهرا(س)، 2
بهاری قره گوز، علی و سیف نراقی، مریم ( 1387 ). اثربخشی وسیله ی آموزشی سینا در کاهش خطاهای
.91-102 ،(16) خواندن کودکان نارساخوان. فص لنام هی روا نشناسان ایرانی، 4
پاکدامن ساوجی، آذر ( 1380 ). بررسی تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر درک مطلب دانش آموز ان
با مشکل درک خواندن . نخستین همایش یافته ها ی نوین پژوهش در آموزش و پرورش استثنایی،
. شیراز، 4
جناآبادی، حسین ( 1387 ). بررسی تأثیر روش های بازپروری کپارت و سینا در درمان نارسایی ها ی ویژه
.15-26 ،(1) یادگیری اختلال خواندن. مجل هی مطالعات روا نشناسی تربیتی، 5
خدامی، نغمه؛ عابدی، احمد و آتش پور، حمید ( 1389 ). اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی، بر
-77،(17) عمل کرد تحصیلی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری ریاضی . یافت هه ای نو در روا نشناس ی، 5
.63
زارع، حسین؛ امیری آهویی، فرزانه و تاراج، شیرین ( 1388 ). تأثیر بازی های آموزشی بر حافظه ی کوتاه
مدت و املای دانش آموزان پایه ی ابتدایی با ناتوانی های ویژه ی یادگیری . پژوهش در حیط هی کودکان
.360-374 ،(4) استثنایی، 9
زینی وند، مریم ( 1387 ). مقایسه اثربخشی رو شهای چندگانه حسی فرنالد و اورتون بر عم لکر د خواندن
دان شآموزان نارساخوان پسر پایه ابتدایی شهر اصفها . ن پایان نامه ی کارشناسی ارشد روان شناسی
کودکان با نیازهای خاص.دانشگاه اصفهان.
دهقانی، مرضیه؛ امیری، شعله و مولوی، حسین ( 1386 ). مقایسه ی اثربخشی آموزش اسنادی و آموزش
راهبردهای فراشناختی - اسنادی بر درک مطلب دانش آموز ان نارساخوان دختر . پژوهش در حیطه
.407-424 ،(4) کودکان استثنایی، 7
سامع سیاهکردی، لاله؛ علیزاده ، حمید و کوشش، محمدرضا ( 1388 ). تأثیر آموزش مهارت های ادراک بینایی
.63-73 ،(2) بر بهبود عمل کرد خواندن در دانش آموزان نارساخوان. مجل هی تاز ههای علوم شناختی، 11
عابدی، احمد . ( 1383 ). بررسی فراتحلیل عوامل مؤثر بر افزایش کاربست یافت ههای پژوهشی، کاربرد آن در
آموزش و پرورش استان اصفهان(گزارش تحقیق). سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان.
عسگری، رقیه؛ یاریاری، فریدون وکدیور، پروین ( 1386 ). کاربرد نرم افزا ر آموزشی میلاد بر مبنای مدل
عصب روان شناختی بینایی رنگ بر آموزش دانش آموز ان نارساخوان . پژوهش در حیطه کودکان
.187-210 ،(2) استثنایی، 7
غباری بناب، باقر؛ افروز، غلامعلی؛ حسن زاده، حسن؛ بخشی، جعفر و پیرزادی، حجت ( 1391 ). تأثیر
آموزش راهبردهای فراشناختی فعال تفکرمدارانه و خود نظارتی بر درک مطلب دانش آموز ان با
.77-97 ،(2) مشکلات خواندن. مجلهی ناتوان یهای یادگیری، 1
قمری گیوی، حسین؛ نریمانی، محمد و محمودی، هیوا ( 1391 ). اثر بخشی نرم افزار پیشبرد شناختی بر
کارکرد های اجرایی، بازداری پاسخ و حافظه کاری کودکان دچار نارس اخوانی و نقص توجه /
.98-115 ،(2) بیش فعالی. مجل هی ناتوان یهای یادگیری، 1
شیرازی، سیما و نیلی پور، رضا ( 1383 ). طراحی و معیاریابی آزمون تشخیصی خواندن. مجل هی علمی-
.7-11 ،(1) پژوهشی توانبخشی، 5
ماندنی، بتول؛ سازمند، علی حسین؛ فرهبد، مژگان؛ کریملو، مسعود و ماند نی، ماشاالله ( 1386 ). تأثیر
مداخلات کاردرمانی بر مهارت های بینایی - حرکتی کودکان دارای اختلال ویژه یادگیری در مقطع
.44-49 ،(2) ابتدایی. مجل هی توا نبخشی، 8
مجیدی، عابد؛ دانش، عصمت و خوش کنش، ابوالقاسم ( 1389 ). تأثیر تکنیک خودآموزشی دهی در
کاهش مشکلات خواندن و کاهش افسردگی دانش آموز ان نارساخوان مقطع ابتدایی . دوماهنامه
.11-18 ،(4) علمی_پژوهشی دانشور رفتار دانشگاه شاهد، 17
یعقوبی، ابوالقاسم و احدی، حسن ( 1383 ). تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر بهبود عمل کرد خواندن
دانش آموز ان نارساخوان پسر پایه ی چهارم و پنجم اب تدایی شهر همدان . مطالعات روا نشن اختی
.1-12 ،(1) دانشکده علوم تربیتی و روا نشناسی دانشگاه الزهرا(س)، 1
Berninger, V. W., Abbott, R. D., Zook, D., Ogier, S., Lemos-Britton, Z. & Brooksher, R.
(1999). Early intervention for reading disabilities: Teaching the alphabet principle in a
connectionist framework . Learning Disabilities, 32(6), 491–503.
Gartland, D. & Strosnider, R. (2007). Learning disabilities and young children
Identification and intervention. Learning Disability Quarterly, 30 (1), 63-72.
Hamman, D., Berthelot, J. & Growley, J. E. (2000). Teachers' coaching of learning and its
relation to students strategic learning. Educational Psychology, 92(2), 342-348.
Hardman, M. L., Drew, C. J. & Egan, M. W. (2002). Human Exceptionality: Society,
school and family. New York: Allyn & Bacon.
Hutzler, F., Kronbichler, M., Jacobs, A. M. & Wimmer, H. (2005). Perhaps correlational
but not causal: No effect of dyslexic readers magnocellular system on their eye
movements during reading. Neuropsychologia, 44(10), 637-648.
Kamhi, E. A. (1992). How to Increase Reading Ability,6th ed. New York: Mckay.
Kirmizi, F. S. (2010). Relationship between reading comprehension strategy use and daily
free reading time. Procedia Social and Behavioral Sciences ,2(12), 4752–4756.
Kirk, S. A., Gallagher, J. J. & Anastasiow, N. J. (1997). Educating Exceptional Children.
Boston: Houghton Mifflin Company.
Kujala, T., Karma, K., Ceponiene, R., Belitz, S., Turkkila, P., Tervaniemi, M. & et al.
(2001). Plastic neural changes and reading improvement caused by audiovisual training
in reading-impaired children. Proceedings of the National Academy of Sciences of the
United States of America, 98(18), 10509–10514.
O’Hare, A. ( 2010). Dyslexia: what do paediatricians need to know? Paediatrics and Child
Health, 20(7), 338-343.
Puolakanaho, A., Ahonen, T., Aro, M., Eklund, K., Leppa¨nen, P. H. T., Poikkeus, A. M.,
et al. (2007). Very early phonological and language skills: Estimating individual risk of
reading disability. Child Psychology and Psychiatry, 48(9), 923–931.
Sen, H. S. (2009). The relationsip between the use of metacognitive strategies and reading
comprehension. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1(15), 2301–2305.
Simos, P. G., Fletcher, J. M., Bergman, E., Breier, J. I., Foorman, B., Castillo, E. M., et al.
(2002). Dyslexia-specific brain activation profile becomes normal following successful
remedial training. Neurology, 58(14), 1203–1213.
Zakopoulou, V., Anagnostopoulou, A., Christodoulides, P., Stavrou, L., Sarri, V. &
Mavreas, et al. (2011). An interpretative model of early indicators of specific
developmental dyslexia in preschool age: A comparative presentation of three studies in
Greece. Research in Developmental Disabilities ,32 (19) ,3003–3016.