طراحی مدل ناتوانی یادگیری زبان‌آموزان در زبان دوم بر اساس فراخنای ادراکی، توجه مکانی و چرخش ذهنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 استادیار، گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 گروه زبانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

10.22098/jld.2025.16577.2227

چکیده

روش‌ها: این پژوهش از نوع همبستگی و با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام گرفت. دانش‌آموزان مقطع متوسطه اول (پایه‌های هفتم، هشتم و نهم) شهر تبریز در سال 1403، جامعه آماری مطالعه را تشکیل داده بودند. برای انجام مطالعه، با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند، تعداد 200 نفر انتخاب شدند. در جمع‌آوری داده‌ها، از پرسشنامه ناتوانی یادگیری کلرادو (Colorado) و برنامه کاک‌لب (CogLab) استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها، از آزمون‌های Bootstrap و Sobel در بستر نرم‌افزارهای AMOS و SPSS نسخه 26 بهره گرفته شد.
یافته‌ها: متغیرهای چرخش ذهنی، توجه مکانی و فراخنای ادراکی در تبیین مدل ناتوانی یادگیری زبان آموزان نقش دارند که در مجموع 38 درصد از واریانس ناتوانی یادگیری از طریق متغیرهای مدل تبیین شدند. اثر مستقیم چرخش ذهنی(24/0-)، توجه مکانی (39/0-) و فراخنای ادراکی (35/0-) در برآورد ناتوانی یادگیری معنی‌دار بود. اثر غیر مستقیم چرخش ذهنی (25/2=t-value ) و فراخنای ادراکی (31/2=t-value) با میانجی‌گری نقش واسطه‌ای توجه مکانی معنی‌دار به‌دست آمد (05/0>P ). با توجه به نقش معنی‌دار توجه مکانی، چرخش ذهنی و فراخنای ادراکی در تبیین مدل ناتوانی یادگیری زبان‌آموزان، به نظر می‌رسد با تقویت چرخش ذهنی، توجه مکانی و فراخنای ادراکی می‌توان به اصلاح و کاهش مشکلات یادگیری زبان‌آموزان اقدام کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Designing a Model of Second Language Learning Disability Based on Perceptual Span, Spatial Attention, and Mental Rotation

نویسندگان [English]

  • mozaffar ghaffari 1
  • Rahmatolah Allahyari 2
  • Yousef Hazrati 3
  • Asghar Fouladi 1
1 Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Payame Noor University(PNU), Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Educational Management and Planning Department, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran , Tehran, Iran.
3 1- Department of Linguistics, Faculty of Literature and Humanities, Payame Noor University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Despite the progress in sciences such as linguistics, medicine, educational sciences, psychology, and others, questions and complexities related to learning disabilities remain unresolved and ambiguous. Therefore, the present study aimed to design a model of second language learning disability based on perceptual span, spatial attention, and mental rotation.
Methods: This study was a correlational research conducted using structural equation modeling (SEM). The statistical population consisted of first-level secondary school students in Tabriz during the academic year 2024-2025. A total of 200 participants were selected through purposive sampling. Data were collected using the Colorado Learning Disabilities Questionnaire and the CogLab software. To assess the significance of mediating relationships in the proposed model, Bootstrap and Sobel tests were conducted using AMOS and SPSS software version 26.
Resuts: The results indicated that mental rotation, spatial attention, and perceptual span variables play a significant role in explaining the model of second language learning disability. Collectively, these variables accounted for 38% of the variance in second language learning disabilities. The direct effects of mental rotation (-0.24), spatial attention (-0.39), and perceptual span (-0.35) on second language learning disability were statistically significant. Furthermore, the indirect effects of mental rotation (t-value = -2.25) and perceptual span (t-value = -2.31) mediated by spatial attention were also significant.
Conclusion: Considering the significant role of spatial attention, mental rotation, and perceptual span in explaining the model of language learning disabilities, it appears that strengthening these cognitive skills could help in addressing and reducing learning difficulties among second language learners.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Learning Disability
  • Second Language
  • Perceptual Span
  • Spatial Attention
  • Mental Rotation