بررسی آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر سازگاری اجتماعی و هماهنگی دیداری حرکتی دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.

2 استاد ممتاز گروه روانشناسی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 استادیار، گروه روانشناسی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

چکیده

اهداف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر سازگاری اجتماعی و هماهنگی دیداری حرکتی دانش‌آموزان دارای ناتوانی‌های یادگیری بود.
مواد و روش ­ها: پژوهش حاضر از لحاظ هدف جزء پژوهش‌های کاربردی و از لحاظ روش از نوع مطالعات نیمه آزمایشی با طرح پیش­ آزمون پس ­آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ پژوهش را کلیه دانش‌آموزان دارای ناتوانی­ های یادگیری در شهر تهران در سال 1401- 1400 تشکیل دادند که از بین آن‌ها به صورت در دسترس 30  نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) گماشته شدند. ابزار این پژوهش شامل پرسشنامه سازگاری سینها و سینگ (1993) و هماهنگی دیداری حرکتی (1950) بود. گروه آزمایش پروتکل راهبردهای خودتنظیمی را طی 8 جلسه 50 دقیقه‌ای دریافت کرد؛ اما گروه کنترل هیچ مداخله‌ای را دریافت نکرد. تجزیه و تحلیلی داده­ ها، از طریق تحلیل واریانس آمیخته (با اندازه‌گیری مکرر) در نرم­افزار SPSS نسخه 26 انجام شد.
یافته ­ها: یافته‌ها نشان داد بین نمرات سازگاری اجتماعی و هماهنگی دیداری حرکتی در سه مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با لحاظ کردن گروه‌های مختلف آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>P).
نتیجه ­گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، می­توان گفت آموزش راهبردهای خودتنظیمی می‌تواند بر سازگاری اجتماعی و هماهنگی دیداری حرکتی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری مؤثر باشد و به عنوان روشی جهت بهبود سازگاری اجتماعی و هماهنگی دیداری حرکتی دانش‌آموزان مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Teaching Self-regulation Strategies on Social Adaptation and Visual-Motor Coordination of Students with Learning Disabilities

نویسندگان [English]

  • Matiin Soltani 1
  • Mohammad Narimani 2
  • Tavakkol Mousazadeh 3
1 PhD Student of Psychology, Department of Psychology, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran.
2 Professor, Department of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
3 Assistant Professor Islamic Azad University, Department of Psychology, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran
چکیده [English]

Objective: The purpose of the present research was to investigate the effectiveness of teaching self-regulation strategies on social adaptation and visual motor coordination of students with learning disabilities.
Methods: In terms of the purpose, the current research was applied research and in terms of method, it was a semi-experimental study with a pre-test, post-test design with a control group. The research population consisted of all students with learning disabilities in Tehran in 1401-1400. 30 people were selected by connivance sampling method and randomly were assigned into two experimental (15 people) and control (15 people) groups. The tools of this research included Sinha and Singh's compatibility questionnaire (1993) and visual motor coordination (1950). The experimental group received the protocol of self-regulation strategies during 8 sessions of 50 minutes, but the control group did not receive any intervention. Data analysis was done through mixed variance analysis (with repeated measurement) in SPSS version 26 software.
Results: The findings showed that there was a significant difference between the scores of social adaptation and visual motor coordination in the three stages of pre-test, post-test and follow-up by considering different experimental and control groups (P>0.05).
Conclusion: According to the results, it can be said that teaching self-regulation strategies can be effective on social adaptation and visual-motor coordination of students with learning disabilities and can be used as a method to improve social adaptation and visual-motor coordination of students.
Students have assessment problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Teaching Self-regulation Strategies
  • Social Adaptation
  • Visual-Motor Coordination
  • Learning Disabilities
آرمون س.، قره داغی ع و واحدی ش. (1400). اثربخشی آموزش روش مونته‌سوری بر توانایی‌های دیداری - حرکتی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال‌های یادگیری غیرکلامی. رویش روان شناسی، 10(۱۰)، ۱۴۴-۱۳۳. http://dorl.net/dor/20.1001.1.2383353.1400.10.10.4.2
بهالو هوره، ل و رضایی، ف. (1396). تأثیر آموزش مهارت‌های حرکتی مبتنی بر آزمون اوزرتسکی بر بهبود ادراک دیداری (تشخیص شکل از زمینه) در دانش‌آموزان با اختلال یادگیری. اولین کنفرانس بین المللی علوم اجتماعی، تربیتی علوم انسانی و روان‌شناسی. https://civilica.com/doc/676680/
پریناز، ب. (1398). اثربخشی آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر تاب‌آوری و سازگاری دانش‌آموزان با اختلال یادگیری. توانمندسازی کودکان استثنایی. 10(1)، 115-107. [DOI:10.22034/ceciranj.2019.91936]
رجبی، غ.، چهاردولی، ح و عطاری، ی. (۱۳۸۷). بررسی رابطه­ی عملکرد خانواده و جو روانی- اجتماعی کلاس با ناسازگاری دانش ­آموزان دبیرستانی شهرستان ملایر. مجله­ ی علوم تربیتی و روان‌شناسی، ۱(2)، ۱۲۸- ۱۱۳٫.
رضائی، م. (1400). اثرگذاری تمرین‌های حرکتی درشت بر ادراک بینایی و پردازش دیداری و شنیداری و تجسم فضایی در کودکان دارای ناتوانی یادگیری. پایان‌نامه کاشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی، مرکز پیام نور بناب. https://civilica.com/doc/1572177/
صفوی، م.، موسوی لطفی، م و لطفی، ر. (1388). بررسی همبستگی بین هوش هیجانی و سازگاری عاطفی – اجتماعی  دانش­ آموزان دختر پیش دانشگاهی شهر تهران، مجله دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، 14(5)، 261-255.
محرم ­زاده، م.، پاشائی، م و نقوی، ل. (1398). مقایسه سرمایه روانشناختی، سازگاری اجتماعی و سبک ­های عاطفی در دانش ­آموزان ورزشکار (فردی و گروهی) و غیرورزشکار. مجله روانشناسی مدرسه و آموزشگاه، 8(3)، 155-168. https://jsp.uma.ac.ir/article_847.html
محمدعلی لواسانی، م.، کرامتی، ه  و کدیور، پ. (1397). اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری بر سازگاری اجتماعی و سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان با اختلال خواندن. ناتوانی‌های یادگیری، 7(3)، 91-109. [DOI: 10.22098/jld.2018.629]
مهقانی، جمال الدین، س.، جناآبادی، ح. (1398). اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان دارای اختلال یادگیری. راهبردهای شناختی در یادگیری، 7(12)، 15-1. https://www.sid.ir/paper/255126/fa
نادری، س.، باقری، م.، دره کردی، ع.، ساردویی، ع.ر. (1393). بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی مادر با سازگاری دانش‌آموزان با توجه به میزان تحصیلات والدین. شخصیت و تفاوت های فردی، 3(5). 123-105. https://www.sid.ir/paper/249754/fa
نریمانی، م.، ابوالقاسمی، ع.، ایل بیگی قلعه نی، ر. (1397). تأثیر نقاشی‌درمانی بر کارکردهای اجرایی و هماهنگی دیداری-حرکتی کودکان مبتلا به اختلال خواندن. مجله مطالعات ناتوانی، ۸،  ۵۰. http://dorl.net/dor/20.1001.1.23222840.1397.8.0.17.2
نظری، زهرا. (1400). بررسی سطح خود-تنظیمی و خرده مقیاس های آن در میان دانشجویان دختر و پسر دانشگاه هرمزگان. اولین کنفرانس ملی مطالعات کاربردی در فرآیندهای تعلیم و تربیت.
نوری زاده میرآبادی، م.، خواستاری، س.، شیرمردی، س.، بامداد، س و خسروی فارسانی، آ. (1396). اثربخشی مداخله مبتنی بر تنظیم هیجان بر راهبردهای نظم‌دهی شناختی هیجانی و ناگویی هیجانی در بیماران مبتلا به نارسایی عروقی کرونر قلب. پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، 2(10)، 13-1. http://ensani.ir/file/download/article/20171231161032-10089-58.pdf
References
Accariya, Z., Khalil, M. (2016). The Socio-Emotional Adjustment of Learning-Disabled Students Undergoing School Transitions. Creative Education, 7, 139- 151. [DOI:10.4236/ce.2016.71014]
Armun, S., Gharadaghi, A., & Vahedi, S. (2022). The effectiveness of montessori's method education on visual-motor abilities of students with nonverbal learning disorders. Rooyesh, 10 (10), 133-144. [DOI:20.1001.1.2383353.1400.10.10.4.2]
Banisi, P. (2019). Effectiveness of self-regulation strategies training on resiliency and social adjustment in students with learning disorder. Empowering Exceptional Children10(1), 107-115. [DOI:10.22034/ceciranj.2019.91936]
Brown, J., Mc Donald, M., Besse, C., Manson, P., Mc Donald, R., Rohatinsky, N., & Sinfg, M. (2020). Anxiety, mental illness, learning disabilities, and learning accommodation use: A cross-sectional study. Journal of Professional Nursing. 6(5), 123- 132. [DOI:10.1016/j.profnurs.2020.08.007]
Chang, C. Y., Panjaburee, P., Lin, H. C., Lai, C. L., & Hwang, G. H. (2022). Effects of online strategies on students’ learning performance, self-efficacy, self-regulation and critical thinking in university online courses. Educational Technology Research and Development, 1-20. [DOI.org/10.1007/s11423-021-10071-y]
Frost, R., & McNaughton, N. (2017). The neural basis of delay discounting: A review and preliminary model. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 79: 48 -65.
Homer, B. D., Plass, J., Raffaele, C., Ober, T. M., & Ali, A. (2018). Improving high school students' executive functions through digital game play. Administration, Leadership & Technology Applied Psychology, 117, 50-58. [DOI:10.1016/j.compedu.2017.09.011]
Hughes, E. M., Riccomini, P. J., & Lee, J. Y. (2020). Investigating written expressions of mathematical reasoning for students with learning disabilities. The Journal of Mathematical Behavior, 58, 100- 112.
Huijsmans, M., T., Kleemans, Van der Ven, S., & Kroesbergen, E. H. (2020). The relevance of subtyping children with mathematical learning disabilities. Research in Developmental Disabilities, 104, 1-13. [DOI:10.1016/j.ridd.2020.103704
Jarrett, S., & Tilley, E. (2022). The history of the history of learning disability. British Journal of Learning Disabilities, 50(2), 132-142.‏ [DOI:10.1111/bld.12461]
Lavasani, M., keramati, H., & Kadivar, P. (2018). Effectiveness of cognitive-behavioral play therapy on social adjustment and educational adaptability of students with reading disorder. Journal of Learning Disabilities7(3), 91-109. [DOI: 10.22098/jld.2018.629]
Lee, M.Y., Wang, H.S., Chen. C.J. (2020). Development and Validation of the Social Adjustment Scale for Adolescents with Tourette Syndrome in Taiwan. Journal of Pediatric Nursing, 51, 13-20. [DOI: 10.1016/j.pedn.2019.05.023]
Lipka, O., Sarid, M., Zorach, I.A., Bufman, A., Hagag, A.A., & Peretz, H. (2020). Adjustment to Higher Education: A Comparison of Students With and Without Disabilities. Front. Psychol, 11, 1-11. [DOI:10.3389/fpsyg.2020.00923]
Mahghani jamalaldin, S., & Jenaabadi, H. (2017). The Effectiveness of Teaching Self-Regulatory Learning Strategies on Students Achievement Achievement Achievement in Students with Learning Disabilities. Journal of Cognitive strategies and learning, 7 (12), 1-15. https://www.sid.ir/paper/255126/en
McNaughton, S., Rosedale, N., Zhu, T., Siryj, J., Oldehaver, J., Teng, S. L., & Jesson, R. (2022). Relationships between self-regulation, social skills and writing achievement in digital schools. Reading and Writing, 1-19.
Moharramzadeh, M., Pashaei, M. & Nagavi, L. (2019). Comparing psychological capital, social adjustment and emotional styles in athletic students (individual and group) and non-athletes. Journal of School Psychology and Instititions, 8(3), 155-168.https://jsp.uma.ac.ir/article_847.html?lang=en
Naderi, S., Bagheri, M, Darekordi, A., & Sardouei, G, H. (1393). The relationship between maternal attachment styles and adjustment of students according to the educational level of parents. Journal of personality & individual differences, 3(5), 105-123. https://www.sid.ir/paper/249754/en
Narimani, M., Abolghasemi, A., Ilbeigy Ghalenei, R. (2018). Effect of Art Therapy (Painting) on Executive Functions and Visual Motor Coordination in Dyslexic Children. MEJDS, 8, 50-50. [DOI:20.1001.1.23222840.1397.8.0.17.2]
Rotem, A., & Henik, A. (2020). Multiplication facts and number sense in children with mathematics learning disabilities and typical achievers. Cognitive Development, 54, 866- 878. [DOI: 10.1016/j.cogdev.2020.100866]
Schoorl, J., van Rijn, S., de Wied, M., Van Goozen, S., & Swaab H. (2016). Emotion regulation difficulties in boys with oppositional defiant disorder/conduct disorder and the relation with comorbid autism traits and attention deficit traits. PLoS ONE, 11(7), 323-330. [DOI:10.1371/journal.pone.0159323]
Schwartz, F., Epinat-Duclos, J., Leone, J., Poisson, A., Prado, J. (2018). Impaired neural processing of transitive relations in children with math learning difficulty. NeuroImage: Clinical, 20, 1255-1265. [DOI:10.1016/j.nicl.2018.10.020]
Sharma, S., Sandhu, P., Zarabi, D. (2015). Adjustment Patterns of Students with Learning Disability in Government Schools of Chandigarh. International Journal of Education and Psychological Research (IJEPR), 4(4), 136- 140.
Sosa, G. W., & Lagana, L. (2019). The effects of video game training on the cognitive functioning of older adults: A community-based randomized controlled trial. Archives of Gerontology and Geriatrics, 80, 20-30. [DOI:10.1016/j.archger.2018.04.012]
Yang, C., Holden, S. M., Carter, M. D. K., & Webb, J. J. (2018). Social media social comparison and identity distress at the college transition: A dual-path model. Journal of Adolescence, 69(3), 92-102. [DOI:10.1016/j.adolescence.2018.09.007]
Zhao, Y., Meng, D., Ma, X., Guo, J., Zhu, L., Fu, Y., & Mu, L. (2022). Examining the relationship between bedtime procrastination and personality traits in Chinese college students: the mediating role of self-regulation skills. Journal of American College Health, 1-7. [DOI.org/10.1080/07448481.2022.2038179]
Zimmerman, B. J. (2000). Attaining self-regulation: A social cognitive perspective. In M. Boekaerts, P. R. Pintrich & M. Zeinder (Eds.), Handbook of selfregulation (pp. 13-39). San Diego: Academic Press.